Makale


DOI :10.18345/iuturkiyat.322937   IUP :10.18345/iuturkiyat.322937    Tam Metin (PDF)

ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI

Funda Şan

Nizâmî-yi Gencevî’nin (1141-1209) 12. yüzyılda Farsça olarak yazdığı Husrev ü Şîrîn adlı mesnevînin en iyi diyebileceğimiz Türkçe tercümesi Şeyhî’nin 15. yüzyılda yaptığı tercümedir. Bu mesnevînin Türkçeye ilk tercümesi 14. yüzyılda Harezm Türkçesi ile Kutb adlı bir şair tarafından yapılmış, daha sonra aynı yüzyılda Fahrî tarafından bu kez Eski Anadolu Türkçesiyle, yine Nizamî’nin eseri esas alınarak tercüme edilmiştir. İki tercümenin de bugün elimizde biri Bibliothéque National de France, diğeri Staatsbibliothek zu Berlin’de olmak üzere toplamda bilinen iki nüshası bulunmaktadır. Doktora tezi olarak çalıştığımız Şeyhî’nin Hüsrev ü Şîrîn adlı tercüme eserinin ise yurt içi ve yurt dışında olmak üzere toplamda yüzün üzerinde nüshası mevcuttur. Araştırma ve incelemelerimiz sonucunda sadece yurt dışında toplamda 18 farklı kütüphanede 70 adet Şeyhî’ye ait Husrev ü Şîrîn mesnevîsi saptanmıştır. Yazımızda yurt dışındaki kütüphanelerdeki nüshalar tek tek tanıtılıp özellikleri ortaya konmaya çalışılacak, bu vesileyle yurt dışındaki yazma eser kütüphaneleri hakkında da bilgi verilecektir. 

DOI :10.18345/iuturkiyat.322937   IUP :10.18345/iuturkiyat.322937    Tam Metin (PDF)

COPIES OF HUSREV U SHIRIN LOCATED IN LIBRARIES OTHER THAN THOSE IN TURKEY

Funda Şan

The best Turkish translation of Husrev u Shirin written as Persian by Nizamî-yi Gencevi (1141-1209) in 12th century might be said Sheyhi’s translation. The first translation of the text to Turkish language was made by Qutb with Khorezm Turkish in 14th century. After Qutb, Fahri also translated it to Old Anatolian Turkish as based on Nizamî’s work in the same century. These two texts have one each manuscript which we know, one is at the Bibliothéque National de France, and the other is at the Staatsbibliothek zu Berlin. The text of Husrev u Shirin written by Sheyhi which we study as Phd dissertation has totally more than one hundred copies in country and outside the country. 70 manuscritpts of Husrev u Shirin who belongs to Sheyhi was founded in18 different libraries in only out of country during the study. In this article, we try to give information about manuscripts of Husrev u Shirin in the libraries abroad and also give some information about these libraries. 


PDF Görünüm

Referanslar

  • AUMER, Joseph, Verzeichniss der Orientalischen Handschriften der K. Hof. und Staats Bibliothek in München, Deutschland, Türkische Handschriften, Otto Harrossowitz, Wiesbaden, 1970. google scholar
  • BALIĆ, Smail, Katalog Türkischen Handschriften der Österreichischen National Bibliothek, Neuerwerbungen 1864-1994, mit einem Anhang: Bosnaische Aljamiado-Handschriften, 5. Band, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Dizi XII, Sayı 13, Ankara 2006. google scholar
  • BLOCHET, E[dgard], Catalogue des Manuscrits Turcs de la Bibliothèque Nationale, tome I-II, Paris, 1932, 1933. google scholar
  • BRİTISH LİBRARY, List of Oriental Manuscripts (1909-1921) (Or. 6948-9034), yayımlanmamış katalog. google scholar
  • PROVERBIO, V[ania] Delio, Turcica Vaticana, Città Del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, 2010. google scholar
  • Дмитриева, Л.В., Opisanie tyurkskikh rukopisey института востоковедения, Академия наук CCCP, Москва, 1980. [Dmitrieva L. V. Opisanie Türkskih Rukopisey Instituta Vostokovedeniya, Akademia Nauk SSSP, Moskva, III [I. cilt 1965, 2. cilt 1975], 1980.] google scholar
  • DOZY, R[einhart].P[ieter].A[nne], Catalogues Codicum Orientalium Bibliotheca Academiae Lugduno Batavae, vol. II, Brill, 1851. google scholar
  • FLEISCHER, Henricus Orthobius, Catalogus Codicum Manuscriptorum Orientalium [Bibliothecae Regiae Dresdensis], Lipsiae, 1831. google scholar
  • FLEMMING, Barbara, Verzeichnis der orientalischen Handschriften in Deutschland, türkische Handschriften, BAND XIII, Teil 1, Franz Steiner Verlag GMBH, Wiesbaden, 1968. google scholar
  • FLÜGEL, Gustav, Die Arabischen, Persischen und Türkischen Handschriften der Kaiserlich-Königlichen Hofbibliothik zu Wien, K. K. Hof-und Staatsduruckerei, Band I-III, Wien, 1865. google scholar
  • GÖTZ, Manfred, Verzeichnis der Orientalischen Handschriften in Deutschland, Türkische Handschriften, BAND XIII, Teil 2, Franz Steiner Verlag Gmbh, Wiesbaden, 1968. google scholar
  • KUT, Günay, “Cemâlî” , Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 7, İstanbul, 1993, s.316-317. google scholar
  • İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Hamseler Kataloğu, Milli Eğitim Bakanlığı Basımevi, İstanbul, 1961. google scholar
  • KRAFFT, Albrecht, Arabischen, Persichen und Türkischen Handschriften der K[aiserlich]. K[önigliche] Orientalischen Akademie zu Wien, Wien, 1842. google scholar
  • MERLIN, R., Bibliothek de M. Le Baron Silvestre de Sacy, vol. iii, Paris, 1842. google scholar
  • NAMETAK, Fehim, Katalog Arapskih Turskih, Perzijskih i Bosanskih Rukopisa, Gazi Husrev-Begova Biblioteka u Sarajevu, Sevezak četvrti, London-Sarajevo, 1998. google scholar
  • PARLATIR, İsmail, Georg Hazai, Barbara Kellner, Catalogue of the Turkish Manuscripts in the Library of the Hungarian Academy of Sciences, TUBAHungarian Academy of Sciences, 2007. google scholar
  • PARLATIR, İsmail, Georg Hazai, Barbara Kellner, Macar Bilimler Akademisi Kütüphanesi‘ndeki Türkçe Yazmaları Kataloğu, TÜBA-Hungarian Academy of Sciences, Ankara, 2007. google scholar
  • PERTSCH, Wilhelm, Verzeichniss der türkischen Handschriften der königlichen Bibliothek zu Berlin, A.Asher&Co., 1889. google scholar
  • PERTSCH, Wilhelm, Die Orientalischen Handschriften der Herzoglichen Bibliothek zu Gotha, Zweiter Teil: Die Türkischen Handschriften, Druck Der Kais Kön. Hof- und Staatsdruckerei, Wien, 1864. google scholar
  • POPORA, Haso, Catalogue of The Arabic Turkish, Persian & Bosnian Manuscripts in the Ghazi Husrev-Bey Library, Volume XVI, London-Sarajevo, 2008. google scholar
  • RIEU, Charles, Catalogue of the Turkish Manuscripts in the British Museum, British Museum, London, 1888. google scholar
  • ROSSİ, Ettore, Elenco Dei Manoscritti Turchi della Biblioteca Vaticana, Città del Vaticano, 1953. google scholar
  • RYPKA, J[an], „Zajaczkowski, Ananiasz: Poemat iránski, Husrev-u-Šīrīn w Wersji Ocmańsko-Tureckiej Šeyhi“, Orientalistische Literaturzeitung, Akademie- Verlag, May 1, 1966, Nr. 5/6, s. 262-265. google scholar
  • SCHMIDT, Jan, Catalogue of Turkish Manuscript in the Library of Leiden University and other Collections in the Netherlands, volume I [17th-18th century], II [1800-1970], III [1970-2003], Legatum Warnerianum in Leiden University Library, Leiden, 2000, 2002, 2006. google scholar
  • SCHMIDT, Jan, Catalogue of Turkish Manuscript in the Library of Leiden University and other Collections in the Netherlands, Minor Collections, Brill, Leiden- Boston, 2012. google scholar
  • TİMURTAŞ, Faruk Kadri, Şeyhî’nin Hüsrev ü Şîrîn’i: İnceleme-Metin, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1963. google scholar
  • TORNBERG, C[arl] J[Johan], Codices Arabici, Persici et Turcici Bibliothecae Regiae Universitatis Upsaliensis, Impensis Regiae Universitatis Upsaliensis, 1849. google scholar
  • TRAKO, Salih, Leyla Gazič, Katalog Rukopisa Orijentalnog Instituta –Lijepa Knjizevnost, Sarajevo, 1997. google scholar
  • UNAT, Faik Reşit, Hicrî Tarihleri Milâdî Tarihe Çevirme Kılavuzu, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 6. baskı, 1988. (1. baskı:1940) google scholar
  • ZAJACZKOWSKI, Ananiasz, Poemat Iranski Husrev-u-Sirin w Wersji Ocmanko- Tureckiej Šeyhi: (Paris Bibliothéque National de France, A. F. Turc. 322), Pantstw. Wydaw. Naukowe, Warszawa, 1963. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Şan, F. (2017). ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI. Türkiyat Mecmuası, 27(1), 259-288. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.322937


AMA

Şan F. ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI. Türkiyat Mecmuası. 2017;27(1):259-288. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.322937


ABNT

Şan, F. ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI. Türkiyat Mecmuası, [Publisher Location], v. 27, n. 1, p. 259-288, 2017.


Chicago: Author-Date Style

Şan, Funda,. 2017. “ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI.” Türkiyat Mecmuası 27, no. 1: 259-288. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.322937


Chicago: Humanities Style

Şan, Funda,. ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI.” Türkiyat Mecmuası 27, no. 1 (Aug. 2025): 259-288. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.322937


Harvard: Australian Style

Şan, F 2017, 'ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI', Türkiyat Mecmuası, vol. 27, no. 1, pp. 259-288, viewed 15 Aug. 2025, https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.322937


Harvard: Author-Date Style

Şan, F. (2017) ‘ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI’, Türkiyat Mecmuası, 27(1), pp. 259-288. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.322937 (15 Aug. 2025).


MLA

Şan, Funda,. ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI.” Türkiyat Mecmuası, vol. 27, no. 1, 2017, pp. 259-288. [Database Container], https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.322937


Vancouver

Şan F. ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI. Türkiyat Mecmuası [Internet]. 15 Aug. 2025 [cited 15 Aug. 2025];27(1):259-288. Available from: https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.322937 doi: 10.18345/iuturkiyat.322937


ISNAD

Şan, Funda. ŞEYḪÎ’NİN ḪUSREV Ü ŞÎRÎN’İNİN TÜRKİYE DIŞINDA BULUNAN NÜSHALARI”. Türkiyat Mecmuası 27/1 (Aug. 2025): 259-288. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.322937



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim07.04.2017
Kabul18.04.2017

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ



İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.