Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/MED.2020672174   IUP :10.26650/MED.2020672174    Tam Metin (PDF)

İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı

Nermin ÇıtakFatma Kurt

İhracat,uluslararası ekonomik ilişkilerin artması ve teknolojide yaşanan gelişmelerle birlikte ticari hayatın vazgeçilmez bir unsure haline gelmiştir. İşletmeler, farklı pazarlara yönelerek riski dağıtmak, satışlarını arttırmak ve dolayısıyla kazançlarını maksimize etmek gayesiyle ihracata yönelmektedir. İşletmelerin ihracat işlemleri süresince karşı karşı yakaldığı risklerden biri de finansal risk olup, ihracat firmaları finansal riskleri minimize etmek ya da ortadan kaldırmak gayesiyle türev ürünlerden faydalanmaktadır. Bu çalışmada, ihracat firmalarının türev ürünleri riskten korunma aracı olarak kullanım düzeyleri, hangi finansal riske karşı hangi türev ürünleri kullandıkları incelenmiştir. Çalışma sonucunda; ihracat firmalarının, türev ürünleri riskten korunma aracı olarak kullandıkları, en çok kur riskine karşı forward sözleşmeleri tercih ettikleri ve neredeyse tamamının türev araçları muhasebe kayıtlarına riskten korunma muhasebesi kapsamında aktardığı tespit edilmiştir.

DOI :10.26650/MED.2020672174   IUP :10.26650/MED.2020672174    Tam Metin (PDF)

The Usage of Derivatives as a Hedging Instrument for Export Companies

Nermin ÇıtakFatma Kurt

Export has become an indispensable element of business life due to the growth of international economic relations and developments in technology. Companies tend to export to different markets to distribute their risk, increase their sales, and maximize their earnings. Financial risk is one of the risks faced by businesses during export transactions. Therefore, export companies benefit from derivative products to minimize or eliminate their financial risks. In this study, to what extent derivative products are used as hedging instruments, which derivative products are used against what kind of financial risks, and how these derivative products are treated in accountancy are examined. Consequently, if export companies use derivative products as hedging instruments, they prefer forward transactions against currency risks, and they keep company records within the scope of hedge accounting.

Anahtar Kelimeler: Exportderivativeshedging instruments

PDF Görünüm

Referanslar

  • Adıgüzel, H. ve Altıok Yılmaz, A. (2015). Türev ürünlerin finansal riskten korunma aracı olarak uluslararası muhasebe standartları kapsamında muhasebeleştirilmesi. Mali Çözüm Dergisi, 3(131), 16–31. google scholar
  • Aydın, N., Başar, M. ve Coşkun, M. (2010). Finansal yönetim. Ankara: Detay Yayıncılık. google scholar
  • Başoğlu, U., Ceylan, A. ve Parasız, İ. (2001). Finans teori, kurum ve araçlar. Bursa: Ekin Kitapevi. google scholar
  • Bayraktaroğlu, A., Sarı, B. ve Heybeli, B., (2012). İşletmelerin finansal risk yönetiminde türev ürün kullanımlarına ilişkin bir saha araştırması: Denizli ili örneği. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1), 11–21. google scholar
  • Berk, N. (2010). Finansal yönetim. İstanbul: Türkmen Yayınevi. google scholar
  • Breadley, R. A., Myers S. C. ve Marcus A. J. (2007). İşletme finansının temelleri (5. bs.). İstanbul: Literatür Yayıncılık. google scholar
  • Boztosun, D., Aksoylu S., Altunışık, F., Baraz E. H. ve Aksoy, B. (2016). Dış ticaret yapan firmaların finansal risk yönetiminde türev ürün kullanım düzeylerinin incelenmesi: Kayseri ili örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1), 530–539. google scholar
  • Ceylan, A. ve Korkmaz,T. (2014). Finansal teknikler (8.bs.). Bursa: Ekin Yayınevi. Chambers, N., (2012). Türev Piyasalar. 4. İstanbul: Beta Yayınları. google scholar
  • Sabuncu, B. ve Çakır, M. H. (2015). Riskten korunma aracı olarak türev ürün kullanımı. The Journal of Academic Social Science, 268–288. google scholar
  • Ege, İ. ve Delice G., (2015). Uluslararası finans teori, politika ve uygulama. Ankara: Gazi Kitapevi. google scholar
  • Gokhale, J. B.(2004). Hedge to arrive contracts: Futures or forwards. Dark Law Review, 53(1), 55–132. google scholar
  • Gould, M. (2018). Internatinal marketing. Salem Press Enyclopedia. Hull, J. C. (2018). Options, futures and other derivatives. New York, NY: Pearson Education. İhracat Yönetmeliği. google scholar
  • Jordan, D. R. (2018). Finance. Salem Press Encylopedia. google scholar
  • Karahan, K. (2002). Uluslararası muhasebe standartları kapsamında finansal araçların mali tablolarda gösterimi ve değerlemesine ilişkin esaslar. Yeterlilik Etüdü. Ankara: Sermaye Piyasası Kurulu Muhasebe Standartları Dairesi. google scholar
  • Kaygusuzoğlu, M. (2011). Finansal türev ürünlerden forward sözleşmeleri ve muhasebe işlemleri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(2), 137–149. google scholar
  • Kolb, R. W., & Overdahl, J. A. (2010). Financial derivatives: Pricing and pricing and risk menagement. Habokon, N.J: Wiley. Konuralp, G. (2001). Sermaye piyasaları, analizler, kurumlar ve portföy yönerimi. İstanbul: Alfa Yayınları. Martinkute-Kauline, R. (2013). Sensitivty of option contract. Business: Teory&Practise, 14(2), 157–165. google scholar
  • Meder Çakır, H. ve Sabuncu, B. (2016). Riskten korunma amaçlı türev araçların türkiye muhasebe standartları kapsamında muhasebeleştirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 121–137. google scholar
  • Mihajlovic, L. S., & Zdravkovic L. (2016). Forward, future and option on stock exchange market. Journal of Process Management-New Technologies, 4(3), 50–56. google scholar
  • Nelson, Carl A. (2015). Import export-how to get started in international trade ( 2nd eds.). New York, NY: McGraw-Hill Inc. google scholar
  • Nurcan, B. (2005). Türev piyasası işlemlerinin vergilendirilmesi ve örnek ülke uygulamaları (Uzmanlık Yeterlilik Tezi) T.C. Merkez Bankası, Ankara. google scholar
  • Önce, S. (1995) Türev ürünlerin muhasebe sorunları ve bankalar için muhasebeleştirme şekilleri. Eskişehir: Türkiye Bankalar Birliği. google scholar
  • Özince, E. (2006). Finansal sektörde türev piyasalar.TBB ve IIF İşbirliğinde Gerçekleşen Konferans. İstanbul: TBB. google scholar
  • Parlakkaya, R. (2005). Finansal türev ürünler ile mali risk yönetimi ve muhasebe uygulamaları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. google scholar
  • Pirtini, S. ve Melemen M. (2004). İhracat uygulamaları pazarlama yönlü bir yaklaşım. İstanbul: Türkmen Kitapevi. google scholar
  • Rasthy, J. (2017). Interest rate swaps: Simplified accounting for a perfect fair value hedge. The CPA Journal, 87(11), 42–47. google scholar
  • Saltoğlu, B. (2017) Türev araçlar, piyasa ve risk yönetimi-sermaye piyasası lisanslama sınavları çalışma kitabı. İstanbul: Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu. Selvi, Y. (2000). Türev ürünlerin muhasebeleştirilmesi. İstanbul: ARC Yayınclık. google scholar
  • Selvi, Y., Türel, A., Yılmaz M. K. ve Kurun E. (2007). Türev ürün sözlesmelerinin reel sektör sirketleri tarafından kullanımı ve riskten korunma muhasebesi açısından degerlendirilmesi: İMKB-100 sirketleri üzerine bir inceleme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 9(4), 61–72. google scholar
  • Sevil, G. (2001). Finansal risk yönetimi çerçevesinde piyasa volatilitesinin tahmini ve portföy var hesaplamaları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. Shin, H. S. (2004). Derivatives accounting and risk management. London, UK: Risk Books. google scholar
  • Sola, H., ve Ersan J. (2018). Finansal riskten korunma muhasebesi yeni finansal araçlar standardı, TMS 39 ve TFRS 9 karşılaştırması. Sinerji Avrupa Finansal Danışmanlık Eğitim Notları. TFRS 9: Finansal Araçlar. TMS 39: Finansal Araçlar: Muhasebe ve Ölçme. google scholar
  • Türko, M. (2002). Finansal yönetim. İstanbul: Alfa Yayınları. Whaley, R. E. (2006). Duravites: Markets, valuation and risk menagement. Hoboken, NJ: Wiley. google scholar
  • Yılmaz, E. ve Aslan T., (2016). Finansal risklerin yönetilmesinde türev ürünlerin kullanımı, Borsa İstanbul (BİST) 100 endeksi’ndeki şirketler üzerine bir araştırma. İşletme Araştırma Dergisi, 8(1), 663–678. google scholar
  • Yücel, A. T., Mandacı P. E. ve Kurt G. (2007). İşletmelerin finansal risk yönetimi ve türev ürün kullanımı: İMKB 100 endeksinde yer alan işletmelerde bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 36, 106–115. google scholar
  • (Çevrimiçi) http://www.tim.org.tr/tr/ihracat-rakamlari.html (Çevrimiçi) google scholar
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK ) www.tuik.gov.tr, 02.11.2018. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Çıtak, N., & Kurt, F. (2020). İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 0(62), 11-22. https://doi.org/10.26650/MED.2020672174


AMA

Çıtak N, Kurt F. İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı. Muhasebe Enstitüsü Dergisi. 2020;0(62):11-22. https://doi.org/10.26650/MED.2020672174


ABNT

Çıtak, N.; Kurt, F. İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, [Publisher Location], v. 0, n. 62, p. 11-22, 2020.


Chicago: Author-Date Style

Çıtak, Nermin, and Fatma Kurt. 2020. “İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı.” Muhasebe Enstitüsü Dergisi 0, no. 62: 11-22. https://doi.org/10.26650/MED.2020672174


Chicago: Humanities Style

Çıtak, Nermin, and Fatma Kurt. İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı.” Muhasebe Enstitüsü Dergisi 0, no. 62 (Dec. 2024): 11-22. https://doi.org/10.26650/MED.2020672174


Harvard: Australian Style

Çıtak, N & Kurt, F 2020, 'İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı', Muhasebe Enstitüsü Dergisi, vol. 0, no. 62, pp. 11-22, viewed 23 Dec. 2024, https://doi.org/10.26650/MED.2020672174


Harvard: Author-Date Style

Çıtak, N. and Kurt, F. (2020) ‘İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı’, Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 0(62), pp. 11-22. https://doi.org/10.26650/MED.2020672174 (23 Dec. 2024).


MLA

Çıtak, Nermin, and Fatma Kurt. İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı.” Muhasebe Enstitüsü Dergisi, vol. 0, no. 62, 2020, pp. 11-22. [Database Container], https://doi.org/10.26650/MED.2020672174


Vancouver

Çıtak N, Kurt F. İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı. Muhasebe Enstitüsü Dergisi [Internet]. 23 Dec. 2024 [cited 23 Dec. 2024];0(62):11-22. Available from: https://doi.org/10.26650/MED.2020672174 doi: 10.26650/MED.2020672174


ISNAD

Çıtak, Nermin - Kurt, Fatma. İhracat Firmalarında Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Ürünlerin Kullanımı”. Muhasebe Enstitüsü Dergisi 0/62 (Dec. 2024): 11-22. https://doi.org/10.26650/MED.2020672174



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim08.01.2020
Kabul12.02.2020
Çevrimiçi Yayınlanma06.04.2020

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.