Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi

Esmeray Haluk; Emre Sevinç; Yılmaz Alev; Yavaş Aksu Bağdagül; Yürük Yıldırım Zeynep; Bilge Ilmay

doi:https://dx.doi.org/10.5222/j.child.2017.030

Araştırma Makalesi

DOI :10.5222/j.child.2017.030 IUP :10.5222/j.child.2017.030 Tam Metin (PDF)

Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi

Haluk Esmeray, Sevinç Emre, Alev Yılmaz, Bağdagül Yavaş Aksu, Zeynep Nagehan Yürük Yıldırım, Ilmay Bilge

Amaç: Ülkemizde nefrotik sendrom (NS) tedavisi sırasında görülen yan etkilerin sıklığını yansıtan veriler yetersizdir. Bu çalışmada, kliniğimizde NS nedeniyle izlenen hastalarda ortaya çıkan tedavi yan etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi Bilim Dalı Polikliniğine 1986-2010 yılları arasında başvuran ve NS tanısı ile izleme alınan toplam 206 hastanın (126 erkek, 80 kız) poliklinik dosyaları incelenerek verileri geriye dönük olarak değerlendirildi. Bulgular: Çalışma grubuna alınan toplam 206 hastanın (126 erkek; 80 kız) başvuru sırasındaki yaş ortalaması 3,8±2,8 yıl (0.2-13.8 yıl) idi. İzlemde herhangi bir ilaca karşı hastaların 171’inde (%83) en az bir yan etki oluştu. Steroid tedavisinde görülen yan etkiler sırasıyla cushingoid görünüm gelişmesi (%52), hipertansiyon (%23.4), büyüme geriliği (%17), katarakt (%6.8) ve osteoporoz (%6.8) idi. Büyüme geriliği, osteoporoz, katarakt ve hipertansiyon saptanan hastalarda saptanmayan hastalara göre steroid tedavi süresi ve toplam steroid dozu anlamlı olarak yüksekti (p<0.05). Ayrıca büyüme geriliği saptanan hastalarda relaps sayısı büyüme geriliği saptanmayan hastalara göre anlamlı daha fazlaydı (p=0.023). Siklofosfamid kullanan 13 hastada (%41.9) nötropeni, siklosporin A kullanan 5 hastada (%29.4) hipertansiyon gözlendi. Sonuç: Nefrotik sendrom tanılı hastaların çoğunda tedaviye bağlı yan etkiler görülmektedir. Steroid kullanımı nedeniyle ortaya çıkan en ciddi yan etkiler büyüme geriliği, osteoporoz, katarakt ve hipertansiyondur. Bu yan etkilerin görülme oranı ile steroid tedavi süresi ve toplam steroid dozu arasında ilişkili bulunmuştur. Hastalar bu yan etkiler açısından belirli aralıklarla değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler: Nefrotik sendrom, steroid tedavisi, steroide bağlı yan etkiler

DOI :10.5222/j.child.2017.030 IUP :10.5222/j.child.2017.030 Tam Metin (PDF)

Evaluation of the Advers Effects of the Treatment of Nephrotic Syndrome in Children

Haluk Esmeray, Sevinç Emre, Alev Yılmaz, Bağdagül Yavaş Aksu, Zeynep Nagehan Yürük Yıldırım, Ilmay Bilge

Objective: The data reflecting adverse effects seen during the treatment of nephrotic syndrome (NS) in Turkey are limited. In this study, we aimed to evaluate the side effects of treatment of NS patients observed at our clinic. Material and Method: We retrospectively reviewed the data of 206 patients with NS (126 male; 80 female) followed up at the Pediatric Nephrology outpatient clinic of the Istanbul University Istanbul Medical Faculty between 1986-2010. Results: Mean age of 206 (126 male, 80 female) patients at the time of admission was 3.8±2.8 years (range: 0.2-13.8). During follow-up, 171 patients (83%) experienced at least one side effect due to any of the drugs. The most frequent side effects of steroid treatment in order of decreasing frequency were cushingoid appearance (52%), hypertension (23.4%), growth retardation (17%), cataract (6.8%) and osteoporosis (6.8%). Total duration of steroid use and steriod dose were higher in the patients who suffered from growth retardation, osteoporosis, cataract, hypertension than in those who did not suffer these side effects (p<0.05). Additionally, the patients with growth retardation had a higher relapse rate than in those without growth retardation (p=0.023). Neutropenia was detected in 13 (41.9%) patients who used cyclophosphamide, while in 5 (29.4%) patients who used cyclosporine A hypertension was observed. Conclusion: Adverse effects due to treatment of NS are seen in most of the patients with the diagnosis of nephrotic syndrome. The most serious adverse effects of steroids are growth retardation, osteoporosis, cataract and hypertension. These side effects were found to be related to duration of steroid treatment and total dose of steroids. Patients should be evaluated for these side effects periodically.

Anahtar Kelimeler: Nephrotic syndrome, steroid therapy, steroidinduced side effect

Referanslar

1. Eddy AA, Symons JM. Nephrotic syndrome in childhood. Lancet 2003;362:629-39. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(03)14184-0 google scholar
2. Niaudet P, Olivia B. Idiopathic nephrotic syndrome in children: Clinical aspects. In: Pediatric Nephrology. Avner ED, Harmon WE, Niaudet P, Yoshikawa N (eds). Springer-Velag Berlin Heidelberg, 2009;667-702. google scholar
3. Neyzi O, Furman A, Bundak R, Gunoz H, Darendeliler F, Bas F. Growth references for Turkish children aged 6 to 18 years. Acta Pediatrica 2006;95: 1635-41. https://doi.org/10.1080/08035250600652013 google scholar
4. The Seventh Report of the Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Pressure. NIH Publication No. 04-5230 August 2004 google scholar
5. Gipson DS, Massengill SF et al. Management of childhood onset nephrotic syndrome. Pediatrics 2009;124:747. https://doi.org/10.1542/peds.2008-1559 google scholar
6. Keenan G. Management of complications of glucocorticoid therapy. Clin Chest Med 1997;18:507-20. https://doi.org/10.1016/S0272-5231(05)70398-1 google scholar
7. Mendoza SA, Tune BM. Treatment of childhood nephrotic syndrome. J Am Soc Nephrol 1992;3:889- 94. google scholar
8. Donatti TL, Koch VH, Fujimura MD, Okay Y. Growth in steroid responsive nephrotic syndrome: a study of 85 pediatric patients. Pediatr Nephrol 2003;18:789-95. https://doi.org/10.1007/s00467-003-1142-0 google scholar
9. Emma F, Sesto A, Rizzoni G. Long-term linear growth of children with severe steroid-responsive nephrotic syndrome. Pediatr Nephrol 2003;18:783-8. https://doi.org/10.1007/s00467-003-1176-3 google scholar
10. Kalman S. Çocukluk çağında steroide dirençli nefrotik sendromda önemli bir neden olan fokal segmental glomerülosklerozda tedavi yaklaşımları. GMJ 2004;46(2):183-8. google scholar
11. Rees L, Greene SA, Adlard P, Jones J, Haycock GB, Rigden SPA et al. Growth and endocrine function in steroid sensitive nephrotic syndrome. Archives of Disease in Childhood 1988;63:484-90. https://doi.org/10.1136/adc.63.5.484 google scholar
12. Schäcke H, Döcke WD, Asadullah K. Mechanisms involved in the side effects of glucocorticoids. Pharmacology and Therapeutics 2002;96(1):23-43. https://doi.org/10.1016/S0163-7258(02)00297-8 google scholar
13. Gheissari A, Attarzadeh H, Sharif H, Pourhossein M, Merrikhi A. Steroid dependent and independent ocular findings in Iranian children with nephrotic syndrome. Int J Prev Med 2011;2(4):264-8. google scholar
14. Fakhouri F, Bocquet N, Taupin P, Presne C, Gagnadoux MF, Landais P, et al. Steroid-sensitive nephrotic syndrome: from childhood to adulthood. Am J Kidney Dis 2003;41(3): 550-7. https://doi.org/10.1053/ajkd.2003.50116 google scholar
15. Arslan Ş, Reyhan Çeliker R, Karabudak R. Cumulative corticosteroid doses and osteoporosis in patients with multiple sclerosis. Turk J Rheumatol 2010;25:191-5. https://doi.org/10.5152/tjr.2010.27 google scholar
16. Brocklebank JT, Harcourt RB, Meadow SR. Corticosteroid-induced cataracts in idiopathic nephrotic syndrome. Arch Dis Child 1982;57:30. google scholar
17. Ng JS, Wong W, Law RW, et al. Ocular complications of pediatric patients with nephrotic syndrome. Clin Exp Ophthalmol 2001;29:239. https://doi.org/10.1046/j.1442-9071.2001.00426.x google scholar
18. Chen S, Wu C, Tsai IJ, Tsau YK. Treatment course of steroid-dependent nephrotic syndrome: Emphasized on treatment effect. Nephrology 2010;15:336-9. https://doi.org/10.1111/j.1440-1797.2009.01190.x google scholar
19. Azib S, Macher MA, Kwon T, Dechartres A, Alberti C, Chantal Loirat C, et al. Cyclophosphamide in steroid-dependent nephrotic syndrome. Pediatr Nephrol 2011;26:927-32. https://doi.org/10.1007/s00467-011-1830-0 google scholar
20. Hodson EM, Willis NS, Craig JC. Non-corticosteroid treatment for nephrotic syndrome in children. Cochrane Database of Systematic Reviews 2008, Issue 1. Art. No: CD002290. https://doi.org/10.1002/14651858.CD002290.pub3 google scholar
21. Kari JA, Halawani M. Treatment of steroid resistant nephrotic syndrome in children. Saudi J Kidney Dis Transpl 2010;21:484-7. google scholar
22. Hirano D, Nishizaki N, Kanai H, Hara S, Ohtomo Y, Umino D, et al. Long-term outcome of children treated with the ISKDC regimen for the first episode of INS. Nihon Jinzo Gakkai Shi 2010;52(8):1029-36. google scholar
23. Kher KK. Nephrotic syndrome. In: Clinical Pediatric Nephrology, Kher KK Eds. 2nd Edition, Oxon: Informa Healthcare, 2007:155-194. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın

DIŞA AKTAR

APA

Esmeray, H., Emre, S., Yılmaz, A., Yavaş Aksu, B., Yürük Yıldırım, Z.N., & Bilge, I. (0001). Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi, 17(1), 30-35. https://doi.org/10.5222/j.child.2017.030

AMA

Esmeray H, Emre S, Yılmaz A, Yavaş Aksu B, Yürük Yıldırım Z N, Bilge I. Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi. 0001;17(1):30-35. https://doi.org/10.5222/j.child.2017.030

ABNT

Esmeray, H.; Emre, S.; Yılmaz, A.; Yavaş Aksu, B.; Yürük Yıldırım, Z.N.; Bilge, I. Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi, [Publisher Location], v. 17, n. 1, p. 30-35, 0001.

Chicago: Author-Date Style

Esmeray, Haluk, and Sevinç Emre and Alev Yılmaz and Bağdagül Yavaş Aksu and Zeynep Nagehan Yürük Yıldırım and Ilmay Bilge. 0001. “Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi.” Çocuk Dergisi 17, no. 1: 30-35. https://doi.org/10.5222/j.child.2017.030

Chicago: Humanities Style

Esmeray, Haluk, and Sevinç Emre and Alev Yılmaz and Bağdagül Yavaş Aksu and Zeynep Nagehan Yürük Yıldırım and Ilmay Bilge. “Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi.” Çocuk Dergisi 17, no. 1 (Nov. 2024): 30-35. https://doi.org/10.5222/j.child.2017.030

Harvard: Australian Style

Esmeray, H & Emre, S & Yılmaz, A & Yavaş Aksu, B & Yürük Yıldırım, ZN & Bilge, I 0001, 'Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi', Çocuk Dergisi, vol. 17, no. 1, pp. 30-35, viewed 25 Nov. 2024, https://doi.org/10.5222/j.child.2017.030

Harvard: Author-Date Style

Esmeray, H. and Emre, S. and Yılmaz, A. and Yavaş Aksu, B. and Yürük Yıldırım, Z.N. and Bilge, I. (0001) ‘Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi’, Çocuk Dergisi, 17(1), pp. 30-35. https://doi.org/10.5222/j.child.2017.030 (25 Nov. 2024).

MLA

Esmeray, Haluk, and Sevinç Emre and Alev Yılmaz and Bağdagül Yavaş Aksu and Zeynep Nagehan Yürük Yıldırım and Ilmay Bilge. “Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi.” Çocuk Dergisi, vol. 17, no. 1, 0001, pp. 30-35. [Database Container], https://doi.org/10.5222/j.child.2017.030

Vancouver

Esmeray H, Emre S, Yılmaz A, Yavaş Aksu B, Yürük Yıldırım ZN, Bilge I. Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi [Internet]. 25 Nov. 2024 [cited 25 Nov. 2024];17(1):30-35. Available from: https://doi.org/10.5222/j.child.2017.030 doi: 10.5222/j.child.2017.030

ISNAD

Esmeray, Haluk - Emre, Sevinç - Yılmaz, Alev - Yavaş Aksu, Bağdagül - Yürük Yıldırım, ZeynepNagehan - Bilge, Ilmay. “Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi”. Çocuk Dergisi 17/1 (Nov. 2024): 30-35. https://doi.org/10.5222/j.child.2017.030

Cilt 17, Sayı 12017, S. 30-35

ZAMAN ÇİZELGESİ

Gönderim	02.08.2016
Kabul	23.12.2016

LİSANS

Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.

Çocuk Dergisi

Araştırma Makalesi

Nefrotik Sendromlu Çocuklarda Tedavi Yan Etkilerinin Değerlendirilmesi

Evaluation of the Advers Effects of the Treatment of Nephrotic Syndrome in Children

PDF Görünüm

Referanslar

Atıflar

DIŞA AKTAR

APA

AMA

ABNT

Chicago: Author-Date Style

Chicago: Humanities Style

Harvard: Australian Style

Harvard: Author-Date Style

MLA

Vancouver

ISNAD

ZAMAN ÇİZELGESİ

LİSANS

PAYLAŞ