AKUT PANKREATİTTE RANSON SKORUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ: ACİL SERVİSE BAŞVURU ANINDA DEĞERİ
Naci Şenkal, Latif Karahan, Ali Emre Bardak, Hilal Konyaoğlu, Ebru Teberik Kama, İsmail İnci, Leman Damla Ercan, Alpay Medetalibeyoğlu, Tufan TükekAmaç: 1974'te tanıtılan Ranson kriterleri, klinik bir karara varmak için 48 saat içinde toplanan 5 kabul parametresi ve 6 (veya 5) geç bileşenin kullanıldığı akut pankreatit için ilk klinik tahmin kuralıydı. Bu 48 saatlik takip gerekliliği, Acil Servis ortamında kullanım için uygun değildi. Bu çalışma, acil servis ortamında ödematöz pankreatitin nekrotizan pankreatitten ayırt edilmesinde 5 kabul Ranson parametresinin kullanılıp kullanılamayacağını değerlendirmek için yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Bu retrospektif kohort çalışması için hasta verileri, üçüncü basamak bir bakım merkezinde Ocak 2018 ile Aralık 2022 arasında akut pankreatit nedeniyle tedavi edilen 205 hastadan toplandı. Hasta dosyaları, klinik veri toplamak için arşivlerden çıkarıldı. Laboratuvar kabul verileri ve radyoloji raporları otomatik laboratuvar raporlama sisteminden alınmıştır.
Bulgular: 205 akut pankreatit hastasının çoğu kadındı ve altıncı dekattaydı. Etiyoloji çoğunlukla biliyer pankreatit (%76) idi. Hastaöyküsü, %80'inin ilk atak olduğunu ortaya koydu. Radyolojik görüntüleme çalışması incelemesi, hastaların çoğunda (%87) ödematöz pankreatit olduğunu ortaya çıkardı. Başvurudaki daha yüksek Ranson skoru (aRS), istatistiksel anlamlılığa ulaşmadan (p=0.055) nekroz varlığı için daha yüksek bir olasılığı (aRS 0 için %2.6 ila aRS 4-5 için %28.6) zayıf şekilde öngördü. Skorun bileşenleri analiz edildiğinde, yaş, LDH düzeyleri ve glukozun ayırt edici bir değeri yoktu, WBC parametresinin pozitifliği nekrotizan pankreatit olasılığını önemli ölçüde artırırken, pozitif AST düzeyi nekrotizan pankreatit riskini önemli ölçüde azalttı.
Sonuç: Sonuç olarak, aRS'nin pankreas nekrozunu tahmin etmede çok az faydası vardı.
ASSESSMENT OF THE RANSON SCORE IN ACUTE PANCREATITIS: ITS VALUE IN AN EMERGENCY SETTING UPON ADMISSION
Naci Şenkal, Latif Karahan, Ali Emre Bardak, Hilal Konyaoğlu, Ebru Teberik Kama, İsmail İnci, Leman Damla Ercan, Alpay Medetalibeyoğlu, Tufan TükekObjective: Ranson criteria, introduced in 1974, was the first clinical prediction rule for acute pancreatitis in which five admission parameters and six (or five) late components collected within 48 hours were used to reach a clinical decision. This 48- hour follow-up requirement was not convenient for use in the Emergency Department setting. This study was undertaken to assess whether five admission Ranson parameters may have use in differentiating edematous pancreatitis from necrotizing pancreatitis in the emergency department setting.
Material and Method: Patient data for this retrospective cohortstudy was gathered from 205 patients treated for acute pancreatitis from January 2018 to December 2022 in a tertiary
care center. The patient files were extracted from the archives for clinical data gathering. Laboratory admission data and radiology reports were extracted from the automated laboratory reporting system.
Result: The 205 acute pancreatitis patients were mostly female and in their sixth decade. The etiology was mostly biliary pancreatitis (76%). Patient history revealed that 80% was the first attack. The radiologic imaging study review revealed the majority of the patients had edematous pancreatitis (87%). Higher scores in admission Ranson score (aRS) weakly predicted increasingly higher probability (2.6% for aRS 0 to 28.6% for aRS 4-5) for the presence of necrosis without reaching statistical significance (p=0.055) When components of the score were analyzed, age, LDH levels, and glucose had no discriminating value, WBC parameter posi tivity significantly increased the odds of necrotizing pancreatitis,
whereas positive AST level significantly decreased the risk of necrotizing pancreatitis.
Conclusion: In conclusion, aRS had little utility in predicting pancreatic necrosis
