Makale


SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT

Asuman Gökhan

Bu çalışmada şiiri ile edebiyat dünyasında dikkatleri çeken İslam devri İran edebiyatının ilk dönem kaside şâirlerinden olan ve Fars edebiyatının şiir yolunda adından çokça söz edilen Ferruhî-yi Sîstânî’nin hayatı ve edebî kişiliği üzerinde kısaca durulduktan sonra Arap, Fars ve Türk edebiyatlarında yer alan mersiye türüne değinilecektir. Sonrasında şâirin Sultan Mahmûd’un ölümü üzerine yazmış olduğu Mersiye’nin Fars şiir geleneğinde sahip olduğu önemi üzerinde durulmaya çalışılacaktır. Bu mersiyede iz bırakan dizeleriyle klasik zihniyeti ve estetiği şiir diliyle birleştiren Ferruhî, Mahmûd’un ölümünün ruhunda yarattığı derin ıstırabın etkisini şiir dünyasına taşır. Şâir iç haykırışlarıyla bize bu acıyı yaşayan ve ıstırap çeken bir mizaç izlenimi verir.

AN ELEGY TO SULTAN MAHMÛD’S FINAL JOURNEY

Asuman Gökhan

In this study, one of the most influential figures in literature and especially in poetry and one of the first eulogists in Iranian literature in Islamic period Ferruhî-yi Sîstânî, who is also famous in Persian literature, his life and his literary career are mentioned briefly. Elegy in the Arabian, Persian and Turkish literature will be mentioned, as well. Besides, it is stated that the poet’s elegy written on the death of Sultan Mahmûd is one of the influential works in Persian literature. In this elegy, Ferruhi combines classical mentality and aesthetics with the language of poetry there is a reflection of the grief that Mahmûd’s death created on his soul in his poetry. The poet with his inner cries reflects a persona who suffers and anguishes. 


GENİŞLETİLMİŞ ÖZET


Mahmûd the sultan of the kingdom of Ghazna who is the son of Sebüktigin received a religious and political education traditionally from a young age and raised as a good statesman. Mahmûd of Ghazni, who was one of the exceptional statesmen of the Turkish-Islamic world with his administrative talent, politics and great victories, spent most of his life on the battlefields. He tried to throw all the great figures together in his palace and paid court to the poets and scholars. He also invited poets from neighboring countries to their countries. Although the fact that there were 400 poets in his palace in which official language is Persian is accepted exaggeration, it is significant to see that he highlights the importance of poetry and literature. Ebü’l-Hasen Alî b. Cûlûg Ferruhî-yi Sîstânî who is one of the first eulogists in Iranian literature in Islamic period was one of the poet laureates of Mahmûd of Ghazni after Mahmûd came to the throne and he lived in the period of Sultan Mahmûd and his two sons Muhammed and Mesud. The poet wrote ode to the king in the meeting heldy by Mahmûd Ghazni in religious days. Additionally, he joined Mahmûd of Ghazni’s all Indian expeditions and gave information about them in his odes. He wrote an ode with sixty-nine couplets in the form of an elegy and he wrote both his love for Sultan Mahmûd and his sorrow over his death by praising to him in this poem. The poet expresses his pain after the death of Sultan with his sincere feelings through his poetry. Although love, drunkenness, joy, and happiness are general themes in his poems, he also mentions his pains and sorrows in this poem. In fact, this ode is a story of both the concern for future after the death of Mahmûd Ghazni and all palace and city people who are in shock and lament. He mentions a grieving city with a clear, simple and fluent poetic language in a realistic way. 


PDF Görünüm

Referanslar

  • Acehan, Abdullah, “Yeni Türk Edebiyatı’nda Mersiyeyi Yaşayanlar” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 5 Sayı: 21 Volume: 5 Issue: 21, 7-23. google scholar
  • Ali Avcu, “Karmatîler: Ortaya Çıkışları, Fikirleri, Edebiyatı Ve İslam Düşüncesine Katkılar” Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt 10, Sayı 3, 2010, ss. 199 ‐246. google scholar
  • Dihhudâ, Ali Ekber, “Mersiye”, Lügatnâme-i Dihhudâ, Tahran 1352 hş. google scholar
  • Enver Konukçu,” GAZNE” DİA, İstanbul 1996, XIII, 479-480. google scholar
  • Erdoğan Merçil, “Mahmûd-ı Gaznevî” DİA, Ankara 2003, XXVII, 362-365. google scholar
  • Ferruhî-yi Sîstânî, Dîvân (nşr. M. Debîr-i Siyâkī), Tahran 1349 hş. google scholar
  • Fesâî, Mansûr Restgâr, Envâ-i şi’r-i Fârisî, Şirâz 1373, hş. google scholar
  • Feyzi Halıcı, “Çevgân” DİA, İstanbul 1993, VIII, 294-295. google scholar
  • Günay Tümer, “Brahmanizm” DİA, İstanbul 1992, VI, 329-333. google scholar
  • http://www.tdk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 10. 03. 2019. google scholar
  • İsen, Mustafa, Acıyı Bal Eylemek, Ankara 1993. google scholar
  • Kuzucular, Şahamettin, Eleji (Batı Edebiyatında Ağıt) https://edebiyatvesanatakademisi.com) Erişim Tarihi: 18.04.2019. google scholar
  • M. Faruk Toprak, “Mersiye” DİA, Ankara 2004, XIX, 215-217. google scholar
  • Meymenet, Mîr Sâdıkî, Vâjenâme-yi Huner-i Şâ’irî, Tahran 1376 hş. google scholar
  • Mu’temen, Zeynu’l-Âbidin, Şi’r u Edeb-i Fârsî, Tahran 1346 hş. google scholar
  • Sîrûs, Şemîsâ, Envâ-ʻi Edebî, Tahran 1373 hş. google scholar
  • Tahsin Yazıcı, “Ferruhî-yi Sîstânî” DİA, İstanbul 1995, XII, 410-411. google scholar
  • Toprak, M. Faruk, Endülüs Şiirinde Mersiye, Ankara 2014. google scholar
  • WWW. Loghatnaameh. org. Erişim Tarihi: 15.04.2019. google scholar
  • Yûsufi, Gulâm Hüseyin, Çeşme-i Rûşen, Tahran 1373 hş. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Gökhan, A. (2018). SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT. Şarkiyat Mecmuası, 0(33), 1-22. https://doi.org/null


AMA

Gökhan A. SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT. Şarkiyat Mecmuası. 2018;0(33):1-22. https://doi.org/null


ABNT

Gökhan, A. SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT. Şarkiyat Mecmuası, [Publisher Location], v. 0, n. 33, p. 1-22, 2018.


Chicago: Author-Date Style

Gökhan, Asuman,. 2018. “SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT.” Şarkiyat Mecmuası 0, no. 33: 1-22. https://doi.org/null


Chicago: Humanities Style

Gökhan, Asuman,. SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT.” Şarkiyat Mecmuası 0, no. 33 (Nov. 2024): 1-22. https://doi.org/null


Harvard: Australian Style

Gökhan, A 2018, 'SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT', Şarkiyat Mecmuası, vol. 0, no. 33, pp. 1-22, viewed 22 Nov. 2024, https://doi.org/null


Harvard: Author-Date Style

Gökhan, A. (2018) ‘SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT’, Şarkiyat Mecmuası, 0(33), pp. 1-22. https://doi.org/null (22 Nov. 2024).


MLA

Gökhan, Asuman,. SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT.” Şarkiyat Mecmuası, vol. 0, no. 33, 2018, pp. 1-22. [Database Container], https://doi.org/null


Vancouver

Gökhan A. SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT. Şarkiyat Mecmuası [Internet]. 22 Nov. 2024 [cited 22 Nov. 2024];0(33):1-22. Available from: https://doi.org/null doi: null


ISNAD

Gökhan, Asuman. SULTAN MAHMÛD’UN SON YOLCULUĞUNA BİR AĞIT”. Şarkiyat Mecmuası 0/33 (Nov. 2024): 1-22. https://doi.org/null



ZAMAN ÇİZELGESİ


Çevrimiçi Yayınlanma21.12.2018

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.