Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/YTA2024-1395958   IUP :10.26650/YTA2024-1395958    Tam Metin (PDF)

14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921)

Çağlar Öngel

15 Mayıs 1919 tarihinde Yunan kuvvetlerinin İzmir’i işgal etmesi ve 19 Mayıs 1919 tarihinde Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a gelmesiyle birlikte Millî Mücadele Harekatı başlamıştır. 1921 yılına gelindiğinde düzenli ordu kurulmuş, (Düzenli ordunun teşkili, TBMM hükümetinin kuruluşundan iki aya yakın bir zaman sonra 20-25 Haziran 1920 olarak kabul edilir) ve 14. Süvari Tümeni, Batı Cephesi Komutanlığına bağlanmadan önce 1921 yılının mart ayında Merkez Ordusu teşkilatı altında Zara bölgesinde faaliyet göstermiştir. 1921 yılının temmuz ayında ise Batı Cephesi Komutanlığına bağlanmıştır. 16 Temmuz’da 5. Grup Komutanlığına bağlanarak faaliyetlerini sürdürmüştür. Kütahya ve Eskişehir Muharebelerinde, Sakarya Meydan Muharebesi’nde 5. Süvari Grubuna bağlı hareket etmiştir. 13 Eylül 1921 tarihinden sonra ise Grup Komutanlıkları Kolordu teşkilatına dönüştürülünce 14. Süvari Tümeni, 5. Süvari Kolordu Komutanlığında kalarak Türk İstiklal Harbi’nin sonuna kadar adı geçen kolorduda muharebe görevini icra etmiştir. 14. Süvari Tümeni, Yarbay (daha sonra Tümgeneral) Mehmet Suphi (Kula) Bey’in komutanlığında faaliyetlerini yürütmüştür. Ayrıca tümen kuruluşunda 3., 54. ve 55. Süvari Alayları yer almıştır. Bu çalışmada, 14. Süvari Tümen Komutanlığının harp raporları deşifre edilerek ve haritalarla desteklenerek 1-8 Ekim 1921 tarihleri arasında gerçekleşen Afyonkarahisar Muharebesi ilk defa değerlendirilecektir.

DOI :10.26650/YTA2024-1395958   IUP :10.26650/YTA2024-1395958    Tam Metin (PDF)

The Battle of Afyonkarahisar According to the War Report of the 14th Cavalry Division (October 1-8, 1921)

Çağlar Öngel

The National Struggle Operation started with the Greek forces occupying Izmir on May 15, 1919, and Mustafa Kemal Pasha arriving in Samsun on May 19, 1919. By 1921, the regular army was established (the formation of the regular military is considered to be from 20-25 June 1920, almost two months after the  establishment of the Turkish Grand National Assembly government). The 14th Cavalry Division was intially established in the Zara region under the Central Army organization in March 1921 before being attached to the Western Front Command. In July 1921, it was attached to the Western Front Command. On July, 16, 1921, it was attached to the 5th Group Command and continued its operations. It participated in the Battles of Kütahya and Eskişehir and the Battle of Sakarya as part of the 5th Cavalry Group. After September 13, 1921, when the Group Commands were transformed into a Corps organization, the 14th Cavalry Division remained under the 5th Cavalry Corps Command and performed combat duties in this corps until the end of the Turkish War of Independence. The 14th Cavalry Division operated under Lieutenant Colonel (later Major General) Mehmet Suphi (Kula) Bey. The division was comprised of the 3rd, 54th, and 55th Cavalry Regiments. This study evaluates the Battle of Afyonkarahisar, which took place between October 1-8, 1921, by deciphering the war reports of the 14th Cavalry Division Command and supporting them with maps.


GENİŞLETİLMİŞ ÖZET


Following the Battles of Kütahya-Eskişehir, the Turkish Army halted the Greek forces in the Polatlı-Haymana region, east of Sakarya. Mustafa Kemal Pasha declared, “There is no defense of the line. There is a defense of the surface. That surface is the entire homeland. The homeland cannot be abandoned unless every inch of the homeland is watered with the blood of its citizens.” The Turkish Army’s defense culminated in a 22-day battle, preventing the Greek forces from advancing further. This marked the end of Turkish defensive operations since 1683 and initiated the army’s preparation phase for an offensive.

On September 13, 1921, the Turkish Army underwent a reorganization. The 5th Cavalry Group was renamed the 5th Cavalry Corps, with the 14th Cavalry Division remaining under its command. From September 14 to 30, Greek commander Anastasios Papoulas realized that the 4th Greek Division was isolated in Afyonkarahisar and sent the 1st Corps to reinforce it. An army group consisting of four divisions and one regiment was established under General Yorgos Kondilis. On October 1, the Greek forces aimed to capture the hills dominating the Afyonkarahisar Plain. The Turkish 2nd and 5th Corps decided to attack the Greek forces from the southeast of Afyonkarahisar.

On September 30, 1921, the Turkish Army postponed the attack against the Greek forces in Afyonkarahisar, which had been there since September 24, to October 2, 1921. The Western Front headquarters, situated in the eastern part of Afyonkarahisar, was approximately 140 kilometers away from the 2nd and 5th Corps. This distance caused significant delays in troop communications. Furthermore, adverse seasonal conditions compounded these challenges, rendering the operation more difficult and leading to further delays. The 5th Corps and its affiliated 14th Division commenced the attack from the northeast of Afyonkarahisar on October 1. However, due to the 2nd Corps joining the attack on October 2, its impact was diminished, leading to the Turkish Army’s failure in the battle that concluded on October 8. Had the 2nd Corps acted on time, the Greek Army could have been defeated in Afyonkarahisar, eliminating the need for the subsequent Great Offensive and Pursuit Operation.

The 14th Cavalry Division, under the command of Mehmet Suphi Bey, participated in the attack with its three regiments. The division was in close contact with Greek forces during the Afyonkarahisar Battles. War reports indicate that the division tried to implement the orders received from the Corps and relayed them to the affiliated regiments. However, the delayed transmission of orders from the Western Front Command to the 5th Corps Command hindered the operation. Fahrettin Pasha, the 5th Cavalry Corps Commander, received orders late and subsequently sent delayed orders to Mehmet Suphi Bey. Despite this, Mehmet Suphi Bey issued orders in accordance with the Corps’ directives and the operation’s progress.

War reports from the 14th Division reveal that it received situation reports from its regiments and informed the Corps about the division’s general progress. These reports detailed the movements of Greek forces, areas of engagement, and casualties. The war report was maintained daily by the division, with at least two reports written each day.

The battle’s failure necessitated the preparation of the “Sad Offensive Plan”, followed by the “Kaf Defense Plan”. The Battle of Afyonkarahisar served as a rehearsal for the Great Offensive ten months later, providing valuable experience to the Turkish Army’s command level. Due to the lessons learned from the battles, it was decided to gather Turkish forces to the southwest of Afyonkarahisar. The shortcomings identified during the Battle of Afyonkarahisar were addressed. Consequently, leveraging the insights from this engagement, the offensive launched on August 26, 1922, proved to be triumphant.


PDF Görünüm

Referanslar

  • Millî Savunma Bakanlığı Arşiv ve Askerî Tarih Daire Başkanlığı Arşivi (ATASE) google scholar
  • Hakimiyet-i Milliye google scholar
  • İkdam google scholar
  • Tercüman-ı Hakikat google scholar
  • Tevhid-i Efkar google scholar
  • Vakit google scholar
  • Altay, Fahrettin: İstiklal Harbimizde Süvari Kolordusu, İnsel Kitapevi, 1949. google scholar
  • Altıntaş, Ahmet: “Sakarya Zaferi’nden Afyonkarahisar (Güzelim dağı Muharebesi) Muharebesi’ne Giden Süreç”, Sakarya Meydan Muharebesi’nin 100. Yılı: 1921 Yılının Siyasi ve Askeri Gelişmeleri Uluslararası Sempozyumu (11-12 Eylül 2021), haz.: Temuçin F. Ertan, Hakan Uzun, Ankara Üniversitesi Yayınları, No: 761, Ankara, 2022. google scholar
  • Altıntaş, Ahmet: Milli Mücadele Döneminde Afyon ve Havalisi (1919-1922), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1990. google scholar
  • Artuç, İbrahim: Zaferin Ayak Sesleri Sakarya’dan Lozan’a, C. I, Kastaş Yayınları, İstanbul, 1996. google scholar
  • Börekçi, Hüseyin: Büyük Taarruz’da Süvariler: 5’inci Süvari Kolordusunun 26-30 Ağustos 1922 Tarihleri Arasındaki Harekâtı, MSÜ, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2022, s. 9. google scholar
  • Demir, Eyüp: “Sakarya Meydan Muharebesi ve Takip Harekâtı’nda 5’inci Grup/Süvari Kolordusu (5’inci Kolordu)”, Askeri Tarih Araştırmalar Dergisi (ATAD), S. 34, 2022, s. 203-232. google scholar
  • Kollu, Atilla: “Büyük Zafer (öncesi ve sonrası ile)”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C. VIII, S. 24, Ankara, 1992. google scholar
  • Öngel, Çağlar: “26-31 Ağustos 1922 Tarihleri Arasında 14. Süvari Tümeni’nin Harekâtı”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 24, 100. Yılında Kocatepe-Büyük Taarruz Özel Sayısı, 2022, s. 248-266. google scholar
  • Öngel, Çağlar: Türk İstiklal Harbi’nde 5. Süvari Kolordusu, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Afyonkarahisar, 2022. google scholar
  • Türk İstiklal Harbi, Batı Cephesi, Büyük Taarruz’a Hazırlık ve Büyük Taarruz (10 Ekim 1921-31 Temmuz 1922), C. II, Ksm VI, Kitap 1, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1994. google scholar
  • Türk İstiklal Harbi, Batı Cephesi, Sakarya Meydan Muharebesi (23 Ağustos-13 Eylül 1921) ve Sonraki Harekât (14 Eylül-10 Ekim 1921), C. II, Ksm. V, Kitap 2, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1973. google scholar
  • Türk İstiklal Harbi, Batı Cephesi, Sakarya Meydan Muharebesi’nin Başlangıç Dönemdeki Olaylar ve Harekât (25 Temmuz-22 Ağustos 1921), C. II, Ksm. V, Kitap 1, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1995. google scholar
  • Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, B. II, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1989. google scholar
  • Vandemir, Baki: Türk İstiklal Savaşı’nda Sakarya’dan Mudanya’ya, yay. haz.: Hayriye Yalçın, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 2006. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Öngel, Ç. (2024). 14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 0(45), 209-250. https://doi.org/10.26650/YTA2024-1395958


AMA

Öngel Ç. 14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları. 2024;0(45):209-250. https://doi.org/10.26650/YTA2024-1395958


ABNT

Öngel, Ç. 14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, [Publisher Location], v. 0, n. 45, p. 209-250, 2024.


Chicago: Author-Date Style

Öngel, Çağlar,. 2024. “14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921).” Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 0, no. 45: 209-250. https://doi.org/10.26650/YTA2024-1395958


Chicago: Humanities Style

Öngel, Çağlar,. 14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921).” Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 0, no. 45 (Nov. 2024): 209-250. https://doi.org/10.26650/YTA2024-1395958


Harvard: Australian Style

Öngel, Ç 2024, '14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921)', Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, vol. 0, no. 45, pp. 209-250, viewed 8 Nov. 2024, https://doi.org/10.26650/YTA2024-1395958


Harvard: Author-Date Style

Öngel, Ç. (2024) ‘14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921)’, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 0(45), pp. 209-250. https://doi.org/10.26650/YTA2024-1395958 (8 Nov. 2024).


MLA

Öngel, Çağlar,. 14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921).” Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, vol. 0, no. 45, 2024, pp. 209-250. [Database Container], https://doi.org/10.26650/YTA2024-1395958


Vancouver

Öngel Ç. 14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları [Internet]. 8 Nov. 2024 [cited 8 Nov. 2024];0(45):209-250. Available from: https://doi.org/10.26650/YTA2024-1395958 doi: 10.26650/YTA2024-1395958


ISNAD

Öngel, Çağlar. 14. Süvari Tümeni’nin Harp Raporuna Göre Afyonkarahisar Muharebesi (1 – 8 Ekim 1921)”. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 0/45 (Nov. 2024): 209-250. https://doi.org/10.26650/YTA2024-1395958



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim25.11.2023
Kabul28.05.2024
Çevrimiçi Yayınlanma05.07.2024

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.