Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/YTA2023-1228317   IUP :10.26650/YTA2023-1228317    Tam Metin (PDF)

İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926)

Çağla Derya Tağmat

Birinci Dünya Savaşı sonunda yeni bir denge oluşturulmaya çalışılmış, Türkiye de Lozan Antlaşması ile yeni kurulan düzen içinde kendine bir yer edinmiştir. Türkiye, Lozan Antlaşması sonrasındaki yaklaşık yedi yılı, bu antlaşmanın etkisinde geçirirken, Mustafa Kemal Atatürk’ün barışçıl dış politikası sayesinde son kalan pürüzleri de ortadan kaldırmayı başarmıştır. Bu pürüzlerden en önemlilerinden biri olan Türkiye-Irak sınırı sorunu, başka bir deyişle Musul sorunu, 1925 ve 1926 yıllarına damga vurmuştur.

Benito Mussolini, yayılmacı politikası çerçevesinde 1925 yılında On İki Ada üzerinden Anadolu ile ilgili planlar yaparken, aynı dönemde Yunanistan’da gerçekleştirdiği askeri müdahale ile iktidarı ele geçiren ve Türk düşmanlığı ile bilinen General Theodoros Panagalos da Mussolini ile iş birliği yaparak Anadolu üzerindeki emellerini gerçekleştirmek için fırsat kollamıştır. Bu durum, İngiltere’nin de Türkiye’nin elini zayıflatmak için bu iki ülkeye destek vermesiyle bir gerilim haline dönüşmüştür.

Bu çalışmada Yunan ve İngiliz kaynakları çerçevesinde Ege’de beliren tehdit ile Yunanistan, İtalya ve İngiltere’nin Türkiye karşısında takındığı tutum analiz edilecektir.

DOI :10.26650/YTA2023-1228317   IUP :10.26650/YTA2023-1228317    Tam Metin (PDF)

The Greek-Italian Threat During the Inter-War Period and the Tensions in the Aegean (1924-1926)

Çağla Derya Tağmat

The attempt was made to create a new balance at the end of World War I, and Türkiye gained a place in the newly established order through the Treaty of Lausanne. While spending about seven years afterward under the influence of this treaty, Türkiye succeeded in eliminating the last remaining problems thanks to Mustafa Kemal Atatürk’s peaceful foreign policy. As one of the most significant of these problems, the Türkiye-Iraq border issue (i.e., the Mosul question) left its mark in 1925 and 1926.

While Benito Mussolini was making plans for Anatolia over the Dodecanese Islands in 1925 within the framework of his expansionist policy, General Theodoros Panagalos, who had seized power with the military intervention he carried out in Greece during the same period and was known for his hostility towards Turks, also waited for an opportunity to realize his ambitions in Anatolia by collaborating with Mussolini. This situation turned into a tension, as Britain supported these two countries to weaken Türkiye’s hand.

This study will analyze the threat in the Aegean and the attitudes of Greece, Italy, and Britain towards Türkiye within the framework of Greek and British sources.


GENİŞLETİLMİŞ ÖZET


The Italo-Turkish War started with an attack by Italy in 1911. It started a period of wars for the Ottoman Empire in the 20th century, shook its dominance in the Mediterranean, and was important in terms of Italy taking its place among the other states of England and France who were colonizing North Africa. At the end of the war, Italy had taken the Dodecanese Islands hostage in addition to Tripoli, thus extending its rule to the Aegean and capturing strategically important islands there.

During World War I, Italy demanded a portion of Anatolia through the secret treaties signed with the Allied Powers. However, Italy was unable to get what she wanted at the Paris Peace Conference that had convened at the end of the war, which led Italy to make bilateral agreements with Greece. At the Lausanne Conference held after the Turkish War of Independence, the secret diplomacy of Greece regarding the Dodecanese Islands yielded no results. In 1923, Mussolini showed his stance in the Mediterranean by invading Corfu, and relations between the Greece and Türkiye deteriorated. Meanwhile, Mussolini’s statements that armed the islands against Türkiye in 1924 after Lausanne had caused Türkiye to take some precautions. The War Games organized by Mustafa Kemal Pasha in İzmir in 1924 was also a result of this attempt.

The start of Turkish-British negotiations in 1924 regarding Mosul and the resultant stalemate caused Britain to put Italy into action. Britain wanted Türkiye to remain weak in terms of the Mosul issue by having it fear Italy with regard to the Aegean and thus entered a process of rapprochement with Italy. In 1925, the anti-Turkish General Theodoros Pangalos, who had come to power through a military coup in Greece, entered the process of rapprochement with Italy and found the appropriate opportunity to become a partner in this plan to realize his ideas about Anatolia. Thus, the two dictators accelerated their diplomatic visits by concentrating on an operation plan to be carried out in İzmir regarding the Dodecanese Islands.

This threat had emerged from Britain in the background while appearing to have emerged between Italy and Greece; it caused Türkiye to take measures against an attack from the Aegean. The 1926 agreement between Türkiye and Britain regarding Mosul and the overthrow of General Pangalos by coup in the same year caused Italy to soften its policy toward Türkiye, and tensions ended before a war could start. Another important point regarding Italy and Greece’s development of policies against Türkiye under the patronage of Britain was that their fascist governments were at work in these two countries. For Pangalos and Mussolini, who had united on common grounds in the context of expansionist foreign policy, they had resultantly viewed Türkiye as a geography where they could realize the goals they had been unable to achieve during the National Struggle. However, the fact that the targets of both countries involved Western Anatolia created questions about what kind of division they could envisage in the event of a possible attack. Because this attack did not take place, predicting how they would have divided the spoils within the framework of a consensus is difficult. However, Pangalos being a Mussolini fan and Mussolini’s uncompromisingly harsh image does pave the way for predictions more or less.

However, the aggressive foreign policies were in fact generally the product of restless domestic policies. This is not difficult to see in the examples of Italy and Greece. Neither country’s expectations were satisfied after World War I. While Greece had problems arising from the population exchange, Italy had difficulties coping with the economic and social chaos World War I had brought about. Still, while both were victors in the war, being victorious does not seem to always bring an environment of peace and development.

Pangalos’ rapprochement with Italy in terms of foreign policy during the year he was in power had important consequences for Greece. The tense relations, especially due to the Corfu crisis, were replaced by a friendly process, and Greece gained a friend, at least until 1940. Still, his attempt at friendship was a product of his opposition to Türkiye, which he had defined as an enemy. Because of this, after Pangalos lost power in 1926, Greece would enter a normalization process and start to take concrete steps to resolve its problems with Türkiye.


PDF Görünüm

Referanslar

  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA) google scholar
  • Dimokratia google scholar
  • Ethnikos Kiriks google scholar
  • Ethnos google scholar
  • İ Apogevmatini google scholar
  • Tevhid-i Efkâr google scholar
  • The Times google scholar
  • Vradini google scholar
  • Akyılmaz, Gül: Siyasi Tarih, Seçkin Yayınları, Ankara, 2015. google scholar
  • Andrew, Croizer J.: The Causes Of The Second World War, Blackwell Publishers, 1997. google scholar
  • Arheion Theodoru Pangalu, Tomos Defteros, 1925-1952, Kedros, 1974. google scholar
  • Armaoğlu, Fahir: 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Alkım Yayınları, İstanbul, 2010. google scholar
  • Barlas, Dilek: “Friends or Foes Diplomatic Relations between Italy and Turkey 1923- 1926”, Middle East Studies, 36, 2004, s. 231-252. google scholar
  • Baş, Mehmet Fatih: “Savaş Oyunlarının Tarihi ve Kullanımı Üzerine Bir İnceleme”, Türk Savaş Çalışmaları Dergisi, No. 2, 2020, s. 118-149. google scholar
  • Bilgiç, Bestami S.: “Atatürk Döneminde Türkiye-Yunanistan İlişkileri, 1923-1938”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Yıl 2015, C. 31, S. 91, s. 1-8. google scholar
  • Burgwyn, H. James: Italian Foreign Policy in the Interwar Period 1918-1940, Westport, Connecticut, London, 1997. google scholar
  • Cebesoy, Ali Fuat: Siyasi Hatıralar, C. II, Temel Yayınları, İstanbul, 2002. google scholar
  • Çelebi, Mevlüt: Türk-İtalyan Siyasi İlişkileri (1923-1939), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2020. google scholar
  • Dafnis, Grigorios: İ Ellas Metaksi Dio Polemon 1923-1940, Tomos Protos, Ekdosis Kaktos, Athina. google scholar
  • Edwars, Peter: Chamberlain-Mussolini Meetings, The Historical Journal, Vol. 14, No. 1, s. 153-164. google scholar
  • Erdem, Nilüfer: “Yunan Tarihçilerinin Gözüyle 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması ve Venizelos’un Bu Sürece Katkıları”, Muğla Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), S. 23, Güz 2009, s. 93-128. google scholar
  • Fırat, Melek: “Yunanistan’la İlişkiler”, Türk Dış Politikası Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, ed. Baskın Oran, İletişim Yayınları, İstanbul, 2003, s. 325-356. google scholar
  • Gatopulos, D.: Andreas Mihalakopulos Prothipourgos Stenos Sinergatis tou Eleftheriou Venizelu, Eteria Meletis İstorias, Athina, 2000. google scholar
  • Hatziantoniou, Kosta; Theodoros Pangalos Istoriki Viografia, İolkos, Athina, 2004. google scholar
  • Hayta, Necdet: “Rodos ile Oniki Ada’nın İtalyanlar Tarafından İşgali ve İşgalden Sonra Adaların Durumu (1912-1918)”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 5, 1994, s. 131-144. google scholar
  • İnönü, İsmet: Hatıralar, C. II, Bilgi Yayınevi, İstanbul, 1985. google scholar
  • Kazım Karabekir: Paşaların Kavgası, 6. Baskı, Emre Yayınları, İstanbul, 2005. google scholar
  • Klapsis, Antonis: “Attempting to Rivise the Treaty of Lausanne: Greek Foreign Policy and Italy During the Pangalos Dictatorship 1925-1926”, Diplomacy & Statecraft, 25:2, s. 240-259. google scholar
  • Kodal, Tahir: “Türk Dış Politikasında Musul (1922-1926)”, ed. Alpaslan Demir, Tuba Kalkan, Eralp Erdoğan, Prof. Dr. Eşref Buharalı’ya Armağan Türk Tarihine Dair Yazılar II, Gece Kitaplığı, Ankara, 2017, s.187- 245. google scholar
  • Kurtulan, Ali İhsan: Cumhuriyetin İlk Yıllarında Mustafa Kemal Atatürk’ün Katıldığı Harp Oyunları ve Askeri Manevralar, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın, 2010. google scholar
  • Küçük, Cevdet: “On İki Ada”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), C. 33, s. 353-355. google scholar
  • Markezinis, Spiros V: Politiki İstoria tis Neoteras Ellados, Seira B, Sighronis Ellas, Papiros, Athinai, 1973. google scholar
  • Papuççular, Hazal: Türkiye ve Oniki Ada, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2020. google scholar
  • Psomiades, Henry J.: “The Diplomacy of Theodoros Pangalos 1925-1926”, Balkan Studies, Vol. 13, No. 1, 1972, s. 1-16. google scholar
  • Soysal, İsmail: Tarihçeleri ve Açıklamaları ile Birlikte Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları, C. I, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2000. google scholar
  • Şahin, İsmail, Müezzinoğlu, Ersin: “Lokarno ve Musul Kıskacında Türk Dış Politikası”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, C. 5, S. 4, 2016, s. 641-676. google scholar
  • Tağmat, Çağla D.: “Trablusgarp Savaşı’ndan Lozan Antlaşması’na On İki Ada Konusunda (Gizli) Görüşmeler”, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Mecmuası, C. 28/1, İstanbul, 2018, s. 139-161. google scholar
  • Tağmat, Çağla D.: Lozan Konferansı’nda Yunan Diplomasisi, Libra Yayınları, İstanbul, 2018. google scholar
  • Uzgel İlhan, Kürkçüoğlu Ömer: “Batı Avrupa’yla İlişkiler”, ed. Baskın Oran, Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, İletişim Yayınları, İstanbul, 2003, s. 139-153. google scholar
  • Üçarol, Rifat: Siyasi Tarih 1789-2012, 3. Basım, Der Yayınları, İstanbul, 1995. google scholar
  • Ülman, Haluk: Birinci Dünya Savaşı’na Giden Yol ve Savaş, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara, 1973. google scholar
  • Yazıcı, Nevin: Petrol Çerçevesinde Musul Sorunu (1926-1955), Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2016. google scholar
  • Klapsis, Antonis: “Greek Diplomacy Towards Fascist Italy 1922-1940”, (Çevrimiçi), s. 294. http://hephaestus.nup.ac.cy/bitstream/handle/11728/7395/GreekDiplomacy. pdf?sequence=2&isAllowed=y, 09.02.2023. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Tağmat, Ç.D. (2023). İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 0(44), 27-53. https://doi.org/10.26650/YTA2023-1228317


AMA

Tağmat Ç D. İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları. 2023;0(44):27-53. https://doi.org/10.26650/YTA2023-1228317


ABNT

Tağmat, Ç.D. İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, [Publisher Location], v. 0, n. 44, p. 27-53, 2023.


Chicago: Author-Date Style

Tağmat, Çağla Derya,. 2023. “İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926).” Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 0, no. 44: 27-53. https://doi.org/10.26650/YTA2023-1228317


Chicago: Humanities Style

Tağmat, Çağla Derya,. İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926).” Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 0, no. 44 (May. 2024): 27-53. https://doi.org/10.26650/YTA2023-1228317


Harvard: Australian Style

Tağmat, ÇD 2023, 'İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926)', Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, vol. 0, no. 44, pp. 27-53, viewed 2 May. 2024, https://doi.org/10.26650/YTA2023-1228317


Harvard: Author-Date Style

Tağmat, Ç.D. (2023) ‘İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926)’, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 0(44), pp. 27-53. https://doi.org/10.26650/YTA2023-1228317 (2 May. 2024).


MLA

Tağmat, Çağla Derya,. İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926).” Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, vol. 0, no. 44, 2023, pp. 27-53. [Database Container], https://doi.org/10.26650/YTA2023-1228317


Vancouver

Tağmat ÇD. İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926). Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları [Internet]. 2 May. 2024 [cited 2 May. 2024];0(44):27-53. Available from: https://doi.org/10.26650/YTA2023-1228317 doi: 10.26650/YTA2023-1228317


ISNAD

Tağmat, ÇağlaDerya. İki Savaş Arası Dönemde Ege’de Yunan-İtalyan Tehdidi ve Savaş Gerilimi (1924-1926)”. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları 0/44 (May. 2024): 27-53. https://doi.org/10.26650/YTA2023-1228317



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim02.01.2023
Kabul05.04.2023
Çevrimiçi Yayınlanma05.01.2024

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.