Tarih Dergisi

GÖNDERBİLGİ
EnglishTürkçe

Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/TurkJHist.2020.015   IUP :10.26650/TurkJHist.2020.015    Tam Metin (PDF)

1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği

Nedim İpek

Yurtiçi göç, aynı ülke sınırları içinde bir yerden başka bir yere seyahat eden insanların geçici veya kalıcı sürecini ifade eder. Üsküp ve iç bölgelerinde yaşayanlar geçimlerini tarımsal faaliyetlerle sağlamaktaydılar. Mali zorluklardan muzdarip aileler, çözümü iç göçte buldular. Memleketine en yakın kasaba ve şehirlere giden gurbetçiler, kamu görevlisi, amele, çırak, kalfa gibi çeşitli görevlerde çalıştılar. Gurbetçiler gelecekte kendi işlerini bile kurabildiler. İç göçün bir diğer nedeni ise eğitimdi. Memleketinden ayrılanlar, yakındaki bir kasabaya, şehre veya İstanbul’daki medreseye gittiler. Bu makalede, iç göç hareketleri yabancı nüfus defterlerine göre tespit edilip, değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler: İç göç, Üsküp, Nüfus
DOI :10.26650/TurkJHist.2020.015   IUP :10.26650/TurkJHist.2020.015    Tam Metin (PDF)

Internal Migration in The Ottoman Empire in the 1830s: The Example of Skopje

Nedim İpek

Domestic migration refers to the temporary or permanent process of people travelling from one place to another within the borders of the same country. People living in Skopje and its hinterland provided for their livelihood by means of agricultural activities. Families suffering from financial difficulties found that one solution to this problem was domestic migration. Migrants who went to the towns and cities closest to their hometown worked in various positions such as public servants, laborers, apprentices, or journeymen. Some of these people were even able to open their own businesses at a later date. The another reason for domestic migration was education. Those who left their hometown went to a nearby town and city or madrasah in Istanbul. In this article, the movements of domestic migration are described and evaluated based on foreign population notebooks.

Anahtar Kelimeler: Domestic migration, Skopje, Population

PDF Görünüm

Referanslar

  • Bâb-ı âli Evrak Odası (BEO) google scholar
  • Sadaret google scholar
  • Mühimme Kalemi (A.MKT.MHM.) google scholar
  • Nezaret ve Devair Evrakı (A.MKT.NZD.) google scholar
  • Maliye Nezareti Varidat Kalemi Temettüat Defterleri (ML.VRD.TMT.d.), nr. 15471. google scholar
  • Nr. 5574, Kalkandelen Yabancı Reaya Defteri. google scholar
  • Nr. 5576, Kalkandelen Yabancı Reaya Defteri. google scholar
  • Nr. 5580, Kırçova Yabancı Müslim Tüccar Defteri. google scholar
  • Nr. 5583, Kırçova Yabancı Reaya Defteri. google scholar
  • Nr. 5605, Köprülü Yabancı Reaya Defteri. google scholar
  • Nr. 5608, Üsküp Sancağından Diyar-ı Ahara Gidenler. google scholar
  • Nr. 5612, H. 1254 tarihli Üsküp Yabancı Ehl-i İslam Defteri. google scholar
  • Nr. 5613, Üsküp, İştip, Radovişte, Kırçova, Köprülü Kazaları Sükkanından Olup Ticaret ve Misafiretle Kaza-yı Ahara Giden Müslim Defteri. google scholar
  • Nr. 5614, Üsküp, İştip, Radovişte, Kırçova, Köprülü Kazaları Sükkanından Olup Ticaret ve Misafiretle Kaza-yı Ahara Giden Reayanın Defteri. google scholar
  • Nr. 5619, Üsküp Sancağı Karşıyaka, Çayırova, Karadağ Kolu Yabancı Reaya Defteri. google scholar
  • Nr. 5623, Kalkandelen Nüfus İcmal Defteri. google scholar
  • Nr. 5624, Üsküp Nüfus İcmal Defteri. google scholar
  • Nr. 5636, Köstendil’den Diyar-ı Ahara Gidenler. google scholar
  • Nr. 5637, Eğriderepalankası Kazası Mahall-i Aharda Bulunan Defteri. google scholar
  • Nr. 5638, Palanka Kasabasında ve Kurasında Bulunan İslam ve Reaya Kıptilerin Esami Defteri. google scholar
  • Nr. 5639, Palanka Kasabasındaki Yabancı Zanaatkâr ve Tüccar Defteri. google scholar
  • Nr. 5663, İvranye Müslim Kıpti Defteri. google scholar
  • Nr. 5664, İvranye Yabancı Gayrimüslim Defteri. google scholar
  • Nr. 5669, Koçana Yabancı Müslim Defteri. google scholar
  • Nr. 5670, Koçana Yabancı Reaya Defteri. google scholar
  • Nr. 5683, Köstendil Yabancı Müslim Defteri. google scholar
  • Nr. 5684, Köstendil Yabancı Müslim Defteri. google scholar
  • Nr. 5685, Köstendil’den Mahall-i Aharda Bulunan Reaya Defteri. google scholar
  • Nr. 5686, Köstendil’den Mahall-i Aharda Bulunan Reaya Defteri. google scholar
  • Nr. 5694, Köstendil Yabancı Reaya Defteri google scholar
  • Nr. 5698, Kratova Yabancı Rum Reaya Esnaf ve Zanaatkârları Defteri. google scholar
  • Nr. 5702, Kumanova Yabancı Müslim Defteri. google scholar
  • Nr. 5703, H. 1246 Kumanova Yabancı Reaya Defteri. google scholar
  • Nr. 5712, Radovişte Kasabasındaki Yabancı Ehl-i İslam Defteri. google scholar
  • Abazi, Sead, 15377 ve 15463 Numaralı Temettuat Defterlerine Göre 19. Yüzyılda Kumanova Kazası’nın Sosyo-Ekonomik Yapısı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa 2016. google scholar
  • Aktaş, Necati, 1206 (1792) Tahririne Göre İstanbul Medreseleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1986. google scholar
  • Aslan, Ali, Temettüat Kayıtlarına Göre 19. Yüzyılın Ortalarında Kumanova Kazasında Nüfus, Yerleşim ve Ekonomi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2016. google scholar
  • Aydoğdu, İbrahim, 185 Numaralı Deftere Göre İstanbul Medreseleri Nüfusu (1844), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun 2015. google scholar
  • Demirel, Derya, Siroz Sancağı’nın Sosyo-Ekonomik Yapısı (1876- 1912), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Samsun 2016. google scholar
  • Dinç, Güven, “Osmanlıdan Cumhuriyete Antalya’ya Olan Göçler ve Sonuçları (1800- 1923)”, Geçmişten Günümüze Göç, 1, Samsun 2017, s. 763-780. google scholar
  • Furat, Ahmet Hamdi, Temettuat Defterlerine Göre Üsküp’ün Sosyal ve Ekonomik Tarihi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2001. google scholar
  • Gül, Emine, 19. Yüzyılda Makedonya ve Üsküp Kazası, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1999. google scholar
  • İpek, Nedim, “2. Abdülhamid Döneminde Trabzon’da Amele Göçü”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, sayı 25, Trabzon 2018, s. 103-132. google scholar
  • Karaduman, Gökay, Temettuat Defterleri Çerçevesinde Koçana / Üsküp Kazasının Sosyal ve Ekonomik Yapısı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2014. google scholar
  • Karakaya, Yahya, 437 Numaralı Nüfus (Medrese Yoklama) Defterinin Transkribi ve Değerlendirmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ 2016. google scholar
  • Karpat, Kemal, Osmanlı Nüfusu, İstanbul 2003. google scholar
  • Kiel, Machiel, “Eğridere Palankası”, DİA, c. Ek 1, İstanbul 2016, s. 393- 395. google scholar
  • ________, “İştip”, DİA, c. XXIII, İstanbul 2001, s. 440- 442. google scholar
  • ________, “İvranye”, DİA, c. Ek 1, İstanbul 2016, s. 683- 686. google scholar
  • ________, “Kumanova”, DİA, c. XXVI, Ankara 2002, s. 363-364. google scholar
  • Kosova Vilayeti Salnamesi 1318. Osmanlı Belgelerinde Kosova Vilayeti, İstanbul 2007. google scholar
  • Yağcı, Zübeyde Güneş, “18. Yüzyılda Osmanlı İnşaat Sektöründe Gayri Müslimler ve Kafkasya’ya Gönderilen Ermeni Ameleler”, Ermeni Araştırmaları, II/7 (2002), s. 41- 54. google scholar
  • Yiğit, İlker, “Anadolu Kırsalında Göçün Dünkü (16-20. Yüzyıllar) Yapısı: Manisa ve Konya Çevresi Üzerinden Bir Göç Okuma Denemesi”, Erdem, sayı 76, Ankara 2019, s. 205-244. google scholar
  • Zorba, Hatice Akın, “1833 Tarihli Nüfus Defterine Göre Üsküp Kazasının Demografik Yapısı”, Mediterranean Journal of Humanities, VIII/1 (2018), s. 23-40. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

İpek, N. (2020). 1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği. Tarih Dergisi, 0(71), 255-280. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.015


AMA

İpek N. 1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği. Tarih Dergisi. 2020;0(71):255-280. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.015


ABNT

İpek, N. 1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği. Tarih Dergisi, [Publisher Location], v. 0, n. 71, p. 255-280, 2020.


Chicago: Author-Date Style

İpek, Nedim,. 2020. “1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği.” Tarih Dergisi 0, no. 71: 255-280. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.015


Chicago: Humanities Style

İpek, Nedim,. “1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği.” Tarih Dergisi 0, no. 71 (Mar. 2025): 255-280. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.015


Harvard: Australian Style

İpek, N 2020, '1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği', Tarih Dergisi, vol. 0, no. 71, pp. 255-280, viewed 14 Mar. 2025, https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.015


Harvard: Author-Date Style

İpek, N. (2020) ‘1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği’, Tarih Dergisi, 0(71), pp. 255-280. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.015 (14 Mar. 2025).


MLA

İpek, Nedim,. “1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği.” Tarih Dergisi, vol. 0, no. 71, 2020, pp. 255-280. [Database Container], https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.015


Vancouver

İpek N. 1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği. Tarih Dergisi [Internet]. 14 Mar. 2025 [cited 14 Mar. 2025];0(71):255-280. Available from: https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.015 doi: 10.26650/TurkJHist.2020.015


ISNAD

İpek, Nedim. “1830’lu Yıllarda Osmanlı’da İç Göç: Üsküp Örneği”. Tarih Dergisi 0/71 (Mar. 2025): 255-280. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.015



ZAMAN ÇİZELGESİ


Çevrimiçi Yayınlanma28.08.2020

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.