Tarih Dergisi

GÖNDERBİLGİ
EnglishTürkçe

Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/TurkJHist.2020.009   IUP :10.26650/TurkJHist.2020.009    Tam Metin (PDF)

Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine

Abdülkadir Özcan

Osmanlı kronikleri genelde Allah’a hamd ü sena, Peygamber’e salât selâm ile başlar. Daha sonra müellif kendini tanıtır ve eserinin adını verir. Ardından telif sebebini açıklar. Biz bu makalemizde XV. yüzyıldan itibaren yazılmış genel ve özel tarihler ile bazı monografik eserlerin telif sebepleri üzerinde duracağız. Yaptığımız araştırmalarda müelliflerin büyük çoğunluğu eserinin telif sebebini toplumu bilgilendirme, diğerleri önce yazılmış olanları hatalı bulup yeniden kaleme alma, bir kısmı da verilen emir ve tavsiyeye uyarak yazma şeklinde açıklamıştır. Önemli bir kısmı ise Kur’an’daki kıssalardan hareketle tarihi itibarlı bir ilim olarak gördüğü için eserini yazmıştır.

Anahtar Kelimeler: Osmanlı, müellif, kronik, sebeb-i telif
DOI :10.26650/TurkJHist.2020.009   IUP :10.26650/TurkJHist.2020.009    Tam Metin (PDF)

“Sebeb-i Telif”s in The Ottoman Chronicles

Abdülkadir Özcan

Ottoman chronicles generally begin with praise and glory to Allah and prayers and peace upon the Prophet. Then the author introduces himself and gives the name of his work, after which he explains the reason for compiling it. In this article, we will focus on the reasons why certain general and special histories from the fifteenth century onwards, and also some monographic works, were compiled. In our research, we discovered that the vast majority of authors gave the following reasons for compiling their works: to enlighten the public, to rewrite what had been written before and had been found to be wrong, and to comply with the orders and recommendations given to them. A significant part of them compiled their works because they saw history as a respected science due to the parables in the Qur’an.

Anahtar Kelimeler: Ottoman, author, chronic, sebeb-i telif (reason for compiling)

PDF Görünüm

Referanslar

  • Ahmed Vâsıf Efendi, Târîh-i Vâsıf, Bulak 1243. google scholar
  • Akün, Ömer Faruk, “Hayrullah Efendi Tarihi”, DİA, XVII, İstanbul 1998, 76-79. google scholar
  • Âşıkpaşazâde/Âşıkpaşaoğlu Tevârîh-i Âl-i Osman (Osmanlı Tarihleri I içinde nşr. Atsız), İstanbul 1949. google scholar
  • Çetin, Atilla, “Kıbrıslı Kâmil Paşa”, DİA, XXV, Ankara 2002, 392-394. google scholar
  • Defterdar Sarı Mehmed Paşa, Zübde-i Vekayiât, haz. Abdülkadir Özcan, Ankara 1995. google scholar
  • Emecen, Feridun M., “Osmanlı Tarihçiliğinin Başlangıcı: İlk Manzum Tarihler”, Osmanlı Klasik Çağında Hilafet ve Saltanat, İstanbul 2020, s. 375-392. google scholar
  • Emil, Birol, Mizancı Murad Bey, Hayatı ve Eserleri, İstanbul 1979. google scholar
  • Genç, Vural, Acem’den Rum’a Bir Bürokrat ve Tarihçi İdris-i Bidlisî (1454-1520), Ankara 2019. google scholar
  • Hadîdî, Tevârîh-i Âl-i Osman, haz. Necdet Öztürk, İstanbul 1991. google scholar
  • Hâfız Hızır İlyas Ağa, Osmanlı Sarayında Gündelik Hayat – Letâif-i Vekayi-i Enderûniyye, haz. Ali Şükrü Çoruk, İstanbul 2011. google scholar
  • Hasanbeyzâde Ahmed Paşa, Hasanbeyzâde Tarihi, haz. Şevki Nezihi Aykut, Ankara 2004. google scholar
  • Hezarfen Hüseyin Efendi, Telhîsü’l-beyân fî Kavânîn-i Âl-i Osman, haz. Sevim İlgürel, Ankara 1998. google scholar
  • Hoca Sadeddin Efendi, Tâcü’t-tevârîh, İstanbul 1279, I. google scholar
  • İbn Kemal, Tevârih-i Âl-i Osman, haz. Şerafettin Turan, VII, Ankara 1957. google scholar
  • İpşirli, Mehmet, “Atâ Bey, Tayyarzâde”, DİA, IV, İstanbul 1991, 34-35. google scholar
  • ________, “Tâcü’t-tevârîh”, DİA, XXXIX, İstanbul 2010, 357-358. google scholar
  • Kâtib Çelebi, Düstûrü’l-amel li-Islahi’l-halel, İstanbul 1280. google scholar
  • ________, Fezleke, haz. Zeynep Aycibin, İstanbul 2016, I. google scholar
  • Lutfi Paşa, Tevârih-i Âl-i Osman, haz. Âlî Bey, İstanbul 1341. google scholar
  • Lütfi Paşa Âsafnâmesi (Yeni Bir Metin Tesisi Denemesi), haz. Mübahat S. Kütükoğlu, İstanbul 1991. google scholar
  • Mevlânâ Mehmed Neşrî, Cihânnümâ, haz. Necdet Öztürk, İstanbul 2008. google scholar
  • Mustafa Nuri Paşa, Netâyicü’l-vukuât, İstanbul 1327, I. google scholar
  • Müverrih Cenabi Mustafa Efendi ve Cenabi Tarihi, haz. Mehmet Canatar, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara 1993. google scholar
  • Oruç Beğ Tarihi, haz. Necdet Öztürk, İstanbul 2007. google scholar
  • Özcan, Abdülkadir, “Ferâizîzâde Mehmed Said”, DİA, XII, İstanbul 1995, 366-367. google scholar
  • ________, “Solakzâde Mehmed Hemdemî”, DİA, XXXVII, İstanbul 2009, 370. google scholar
  • ________, “Tabakatü’l-Memâlik”, DİA, XXXIX, İstanbul 2010, 301. google scholar
  • Özcan, Tahsin, “Mustaf google scholar
  • a Nuri Paşa”, DİA, XXXI, İstanbul 2006, 342-343. google scholar
  • Peçevî İbrahim Efendi, Târîh-i Peçevî, İstanbul 1281, I. google scholar
  • Râşid Mehmed Efendi - Çelebizâde İsmail Âsım Efendi, Târîh-i Râşid ve Zeyli, haz. Abdülkadir Özcan ve dğr., İstanbul 2013, I. google scholar
  • Sarı Abdullah Efendi, Gazânâme-i Halil Paşa, haz. Meltem Aydın, Ankara 2017. google scholar
  • Schmidt, Jan, “Künhü’l-ahbâr”, DİA, XXVI, Ankara 2002, 556. google scholar
  • Solak-zâde Mehmed Hemdemî Çelebi, Solak-zâde Tarihi, haz. Vâhid Çabuk, Ankara 1989, I. google scholar
  • Şânî-zâde Târîhi, haz. Ziya Yılmazer, İstanbul 2008. google scholar
  • “Şem’dânîzâde Süleyman Efendi”, DİA, XXXVIII, İstanbul 2010, 502. google scholar
  • Tursun Bey, Târîh-i Ebü’l-Feth, nşr. Mertol Tulum, İstanbul 1977. google scholar
  • Vak’anüvîs Es’ad Efendi Târîhi, haz. Ziya Yılmazer, İstanbul 2000. google scholar
  • Yıldırım, Muhammed İbrahim, Heşt Behişt VII. Ketîbe Fatih Sultan Mehmed Devri, Ankara 2013. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Özcan, A. (2020). Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine. Tarih Dergisi, 0(71), 145-159. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.009


AMA

Özcan A. Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine. Tarih Dergisi. 2020;0(71):145-159. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.009


ABNT

Özcan, A. Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine. Tarih Dergisi, [Publisher Location], v. 0, n. 71, p. 145-159, 2020.


Chicago: Author-Date Style

Özcan, Abdülkadir,. 2020. “Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine.” Tarih Dergisi 0, no. 71: 145-159. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.009


Chicago: Humanities Style

Özcan, Abdülkadir,. “Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine.” Tarih Dergisi 0, no. 71 (Mar. 2025): 145-159. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.009


Harvard: Australian Style

Özcan, A 2020, 'Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine', Tarih Dergisi, vol. 0, no. 71, pp. 145-159, viewed 14 Mar. 2025, https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.009


Harvard: Author-Date Style

Özcan, A. (2020) ‘Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine’, Tarih Dergisi, 0(71), pp. 145-159. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.009 (14 Mar. 2025).


MLA

Özcan, Abdülkadir,. “Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine.” Tarih Dergisi, vol. 0, no. 71, 2020, pp. 145-159. [Database Container], https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.009


Vancouver

Özcan A. Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine. Tarih Dergisi [Internet]. 14 Mar. 2025 [cited 14 Mar. 2025];0(71):145-159. Available from: https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.009 doi: 10.26650/TurkJHist.2020.009


ISNAD

Özcan, Abdülkadir. “Osmanlı Kroniklerinde “Sebeb-i Telif”ler Üzerine”. Tarih Dergisi 0/71 (Mar. 2025): 145-159. https://doi.org/10.26650/TurkJHist.2020.009



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim27.05.2020
Kabul06.07.2020
Çevrimiçi Yayınlanma28.08.2020

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.