Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi

GÖNDERBİLGİ
EnglishTürkçe

Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/TUDED2019-0009   IUP :10.26650/TUDED2019-0009    Tam Metin (PDF)

Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları

Fikret Yıldırım

Sinsin, bir grup insanın düğün törenlerinde oynadıkları ateş temelli bir oyundur. Sinsin oyun adı Türkçe dışında Gagauzcada zarf olarak (sinsin “gizlice”) yaşamaktadır ve bu oyun tespit edebildiğimiz kadarıyla Türkiye dışında görülmemektedir. Sinsin sözcüğü, Türkiye’de oyunun oynandığı bölgelere göre siŋsiŋ, simsim, siŋidi, çındır ya da yumruk oyunu adlarını almaktadır. Sinsin oyunu esasen üç ögeden oluşmaktadır. Öncelikle, temel öge ateştir. Gece düğün evinin önünde ya da açık bir alanda büyük bir ateş hazırlanır. İkinci öge, davul ve zurna adı verilen müzik aletleridir. Üçüncüsü, ateşin etrafında toplanan çoğunlukla erkeklerden oluşan insan topluluğudur. Sinsin eski Türk kültürel ögelerini barındırması açısından ilginç bir oyundur. Davul, ateş ve ateşin etrafında özel dans figürleri ile dönen oyuncu Eski Türk kültürünün şamanist kalıntılarını bize göstermektedir. Ateşin etrafında dans eden oyuncu daima tetiktedir ve sık sık kalabalığı dikkatlice izlemektedir. Kendi ‘yaşam alanı’nı ‘düşmanlar’dan koruması açısından sinsin oyuncusu için bu dikkat gereklidir. Ayrıca, sinsin oyunu dramatik savaş sahneleri barındırdığı için bu oyunun Eski Türklerin savaş stratejilerinin kalıntılarını da içerdiğini söyleyebiliriz. Bugüne kadar sinsin sözcüğü üzerine çeşitli etimolojik açıklamalar yapılmıştır. Bu yazıda sinsin oyunun belirgin özellikleri ile birlikte etimolojisi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Sinsin, ateş oyunu, halk oyunları, şamanizm, etimoloji
DOI :10.26650/TUDED2019-0009   IUP :10.26650/TUDED2019-0009    Tam Metin (PDF)

The Game Sinsin and Its Old Turkic Cultural Reflections

Fikret Yıldırım

Sinsin is a game centered around a fire which is typically played by a group of people at weddings. This game is especially seen in Turkey although the name of this game still survives in the Gagauz language as an adverb (sinsin “secretly”), too. The word sinsin has variations like siŋsiŋ, simsim, siŋidi, çındır or yumruk oyunu in different regions of Turkey. This game has three main elements. The first element is the large fire which is prepared at night in front of the wedding house or in an open field. The second element is musical instruments, davul “drum” and zurna “clarion”. The third element is a group of people (usually just men), grouped around the fire. Sinsin is actually a very interesting game in terms of its Old Turkic cultural elements. Along with the drum, the fire and the player moving around the fire with special dance moves it shows us the shamanic remnants of the Old Turkic culture. To date, various etymological explanations have been made on the word sinsin. In this article, we mainly dealt with the special features of the game sinsin along with its etymology.

Anahtar Kelimeler: Sinsin, fire game, folk dances, shamanism, etymology

PDF Görünüm

Referanslar

  • Ahmetbeyoğlu, A. (2010). Bizans Tarihçisi Menandros’un Türkler (Gök-Türkler) Hakkında Verdiği Bilgiler. Tarih Dergisi, 50(2009/2), 11-25. google scholar
  • Akalın, Ş. H. et al. (2011). Türkçe Sözlük (11th ed.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Altıparmak, S. (2012, April 3). Sinsin oyunu [Derin Kökler]. [Video]. Access Address: https://www.youtube.com/watch?v=ZlYKWkRKWsQ google scholar
  • And, M. (2016). Oyun ve Bügü: Türk Kültüründe Oyun Kavramı (4th ed. in Yapı Kredi Yayınları). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. google scholar
  • And, M. [1964?]. Türk Köylü Dansları. İstanbul: İzlem Yayınları. google scholar
  • Arslan, E. (2017, January 25). Kızılcahamam pazar koyu sinsin gecesi. [Video]. Access Address: https://www.youtube.com/watch?v=5p3x6T0PnpA google scholar
  • Atalay, B. (1946). Türkçe’de Kelime Yapma Yolları. İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Baskakov, N. A. and Toshchakova, T. M. (1947). Oyrotsko-russkiy slovar’. Moskva: Gosudarstvennoye izdatel’stvo inostrannıh i natsional’nıh slovarey. google scholar
  • Caferoğlu, A. (1994). Anadolu Dialektolojisi Üzerine Malzeme II, Oyunlar, Tekerlemeler, Yanıltmaçlar ve Oyun Istılahları; Konya, Isparta, Burdur, Kayseri, Çorum, Niğde, Vilayetleri Oyunları (2nd ed.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Clauson, G. (1972). An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth Century Turkish. London: Oxford University Press. google scholar
  • Demirsipahi, C. (1975). Türk Halk Oyunları. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. google scholar
  • Doerfer, G. (1967). Türkische und mongolische Elemente im Neupersischen, unter besonderer Berücksichtigung älterer neupersischer Geschichtsquellen, vor allem der Mongolen- und Timuridenzeit (Vol. 3). Wiesbaden: Steiner. google scholar
  • Ercan, H. (1955). Folklor Araştırmaları (3): Sinsin Oyunu. Türk Yurdu, 250, 379-381. google scholar
  • Ercilasun, A. B. and Akkoyunlu, Z. (2015). Kâşgarlı Mahmud, Dîvânu Lugât’i-Türk, Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin (2nd ed.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Erdal, M. (1991). Old Turkic Word Formation, A Functional Approach to the Lexicon (Vol. I). Wiesbaden: Otto Harrassowitz. google scholar
  • Erden, A. (1999). Anadolu Giysileri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. google scholar
  • Evliyâ Çelebi. (2012). Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi, 1.-6. Kitaplar. Seyit Ali Kahraman and Yücel Dağlı (Eds.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. google scholar
  • Gaydarci, G. A. et al. (1991). Gagauz Türkçesinin Sözlüğü. N. A. Baskakov (Chief Ed.). İsmail Kaynak and Mecit Doğru (Transl.). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. google scholar
  • Gazimihâl, M. R. (1999). Türk Halk Oyunları Kataloğu (Vols. 1-3). Nail Tan and Ahmet Çakır (Eds.). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. google scholar
  • Gürsoy-Naskali, E., Duranlı, M. (1999). Altayca-Türkçe Sözlük: N. A. Baskakov ile T. M. Toşç akova’nın Oyrotsko-Russkiy Slovar’ından Genişletilmiş. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Karabaşa, S. (Ed.). (2014). Geçmişten Geleceğe Yaşayan Kültür Mirasımız: Türkiye Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. google scholar
  • Koçu, R. E. (1969). Türk Giyim, Kuşam ve Süslenme Sözlüğü. Ankara: Sümerbank Kültür Yayınları. google scholar
  • Korkmaz, M. (2012). Deylem’den Dersim’e Dersimliler. Ankara: Alter Yayıncılık. google scholar
  • Koşay, H. Z. (1944). Türkiye Türk Düğünleri Üzerine Mukayeseli Malzeme. Ankara: Maarif Vekilliği Eski Eserler ve Müzeler Umum Müdürlüğü Yayınları. google scholar
  • Köpriyet. (n.d.) Singeç Köprüsü. Access Address: http://kopriyet.blogspot.com/2016/08/singec-koprusu.html google scholar
  • Lessing, F. D. (1960). Mongolian-English Dictionary. Berkeley and Los Angeles: University of California Press. google scholar
  • Ma, Y. (1994). China’s Minority Nationalities. Beijing: Foreign Languages Press. google scholar
  • Pakalın, M. Z. (1993). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü (Vol. 3). [4th ed.]. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. google scholar
  • Parlak, R. (2011, November 4) Tura Oyunu. Arguvan Haber. Access Address: http://www.arguvanhaber.com/tura-oyunu-makale,122.html google scholar
  • Radloff, W. (1893). Aus Sibirien: Lose Blätter aus meinem Tagebuche (Vol. II). 2nd Ed. Leipzig: T. O. Weigel. google scholar
  • Radloff, W. (1994). Sibirya’dan (Vol. 3). Ahmet Temir (Transl.). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. google scholar
  • Roux, J.-P. (2002). Türklerin ve Moğolların Eski Dini. Aykut Kazancıgil (Transl.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi. google scholar
  • Sayce, A. H. (1902). The Religions of Ancient Egypt and Babylonia. Edinburgh: T. & T. Clark. google scholar
  • Shaw, R. B. (2014). Kâşgar ve Yarkend Ağzı Sözlüğü. Prepared by Fikret Yıldırım (with Turkish translation and supplements). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Sin [I]. (2004). In AnaBritannica, Genel Kültür Ansiklopedisi ([13th ed.]. Vol. 19, p. 431). İstanbul: Ana Yayıncılık. google scholar
  • Steingass, F. J. [1892]. A Comprehensive Persian-English Dictionary, Including the Arabic Words and Phrases to be met with in Persian literature. London: Crosby Lockwood and Son, Printed by W. H. Allen and Co., LTD. google scholar
  • Şeyḫ Süleymān Efendi-i Buḫārī. (1298 [1881]). Luġat-i Çaġatay ve Türkī-i ʿOs̱mānī. İstanbul. [Facsimile ed. in Türk Dilleri Araştırmaları, 13, p. 29-368.] google scholar
  • T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (n.d.a). Sinsin Oyunu. Access Address: http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR-51140/sinsin-oyunu.html google scholar
  • T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (n.d.b). Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri. Access Address: http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR-159257/somut-olmayan-kulturel-miras-ulusalenvanteri.Html google scholar
  • T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (n.d.c). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi Hakkında. Access Address: http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR-50837/somut-olmayan-kulturelmirasin-korunmasi-sozlesmesi-hak-.html google scholar
  • Tietze, A. (2016). Tarihî ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Sözlüğü (Vols. 1-2-4). Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayını. google scholar
  • Tor, G. (2004). Mersin Ağzı Sözlüğü. Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi, 38. İstanbul: Kitap Matbaası. google scholar
  • Türk Dil Kurumu. (1968). Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü (Vol. 3). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Türk Dil Kurumu. (1978). Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü (Vol. 10). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Türk Dil Kurumu. (1979). Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü (Vol. 11). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Türk Dil Kurumu. (1982). Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü (Vol. 12-Ek 1). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Türk Dil Kurumu. (1996). XIII. Yüzyıldan Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplardan Toplanan Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü (Vol. 5). 2nd Ed. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
  • Ülkütaşır, M. Ş. (1941). Sin-Sin Oyunu. Halk Bilgisi Haberleri, 118, 223-224. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Yıldırım, F. (2019). Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 59(1), 221-231. https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0009


AMA

Yıldırım F. Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi. 2019;59(1):221-231. https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0009


ABNT

Yıldırım, F. Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, [Publisher Location], v. 59, n. 1, p. 221-231, 2019.


Chicago: Author-Date Style

Yıldırım, Fikret,. 2019. “Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları.” Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 59, no. 1: 221-231. https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0009


Chicago: Humanities Style

Yıldırım, Fikret,. “Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları.” Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 59, no. 1 (Mar. 2025): 221-231. https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0009


Harvard: Australian Style

Yıldırım, F 2019, 'Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları', Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, vol. 59, no. 1, pp. 221-231, viewed 10 Mar. 2025, https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0009


Harvard: Author-Date Style

Yıldırım, F. (2019) ‘Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları’, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 59(1), pp. 221-231. https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0009 (10 Mar. 2025).


MLA

Yıldırım, Fikret,. “Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları.” Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, vol. 59, no. 1, 2019, pp. 221-231. [Database Container], https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0009


Vancouver

Yıldırım F. Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi [Internet]. 10 Mar. 2025 [cited 10 Mar. 2025];59(1):221-231. Available from: https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0009 doi: 10.26650/TUDED2019-0009


ISNAD

Yıldırım, Fikret. “Sinsin Oyunu ve Bu Oyunun Eski Türk Kültüründeki Yansımaları”. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 59/1 (Mar. 2025): 221-231. https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0009



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim06.05.2019
Son Revizyon18.06.2019
Kabul20.06.2019
Çevrimiçi Yayınlanma28.06.2019

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.