Essays on Disability History
Petitions Submitted by the Deaf, Mute, Blind, and Their Families in the Ottoman Empire
Hürü Sağlam TekirPetitions are a useful source for explaining and interpreting historical information. As written submissions making a request or complaint, in the Ottoman period, it was possible to submit petitions to any level of official authority ranging from minor rural administrators to the sultan. Those submitted to the sultan were undoubtedly the most effective. The present study seeks to analyze petitions submitted by the deaf, mute, blind, and their families, and shows that they were often made for financial, educational, and special reasons. As will be seen, some petitions were written by disabled individuals themselves, some by their families, and some with the help of the Ministry of Education or the Ministry of Finance. Based on the corpus analyzed in the study, an effort was made to examine the situation of, and problems experienced by, deaf, mute and blind people in the nineteenth century. The goal of the study is to analyze history from the perspective of the deaf, mute and blind, and to offer a historical perspective on the literary evidence. In this context, data was obtained from archival documents, and its interpretation supported by secondary sources.
Osmanlı Devleti’nde Sağır, Dilsiz ve Âmâların ve Ailelerinin Arzuhalleri
Hürü Sağlam TekirTarihsel bilgilerin açıklanması ve yorumlanmasında kullanılan kaynaklardan bir tanesi de arzuhallerdir. Arzuhaller bir istek veya şikâyetin dile getirilmesi için sunulan yazıları kapsamaktadır. Arzuhaller padişah başta olmak üzere taşradaki küçük idareci ve makamlara kadar resmi statüdeki yetkili her makama sunulabilirdi. Şüphesiz en etkilisi padişaha sunulanlarıydı. Çalışmaya konu olan sağır dilsiz ve âmâlara ve ailelerine ait arzuhaller incelendiğinde; arzuhallerin genellikle ekonomik, eğitim ve özel durumlardan kaynaklı oldukları göze çarpmaktadır. Bu arzuhallerin bazılarını engelli bireylerin kendilerinin bizzat yazdığı, bazılarını ailelerinin yazdığı bazı durumlarda da Maarif Nezareti ya da Maliye Nezareti aracılığı ile yazdıkları görülmektedir. Çalışmada incelenen arzuhaller ile sağır dilsiz ve âmâların 19. yüzyıldaki sorunları, içinde bulundukları durum irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın önem arz eden kısmı; tarihi sağır dilsiz ve âmâların penceresinden yeniden okuyabilmek ve literatüre tarihsel bir perspektif sunabilmektir. Bu süreçte arşiv belgeleri ve ikinci el kaynaklar veri kaynağı olarak kullanılmıştır.