CHAPTER


DOI :10.26650/B/AA07AA25.2024.033.013   IUP :10.26650/B/AA07AA25.2024.033.013    Full Text (PDF)

Impression, Inspiration and Passing Beyond: The Impact of Mamluk Knowledge Accumulation on the Indian Subcontinent

Selim Demirci

In terms of the history of hadith, the Mamluk period stands in a special place due to the prominent features who lived during this period. In this period corresponding to the 7-9th/13-15thcenturies, the works created by reviewing the scholarly activities of the past became a source of reference. Many works that became classics in the field of hadith, including Nuhbat al-fiker, Alfiyya, Tahdhīb al-kamāl, Fath al-bārī and Umdat al-qārī, were written during the Mamluk period. The Mamluk scholars continued to shape the history of hadith with the works they left behind after the Mamluk state. Their activities in the field of hadith fostered scholarly activity in regions far away from Egypt and Damascus. Indian scholars carried the Mamluk scholarship, which they had come across in some way in the 7th/13thcentury, to their own lands through the Hijaz, which served as a kind of transmission after the 10th/16thcentury. The Mamluk works that became classics were not only the most prominent texts in Indian madrasas, but also works that can be considered as ikhtisar-talkhis-sharh-hashiyah-taʿlīk were made on them. Indian scholars also debated the content and competence of these works. In this sense, it is noteworthy that they state that the bab headings of Sahīh al-Bukhārī have not yet been commented on properly. Accordingly, Mamluk scholarship in the region was both utilized and famous scholarly works were subjected to scrutiny in certain respects. This study will focus on the Indian Muslims’ engagement with the Mamluk scholarship as a source of inspiration and, in some respects, as an area they sought to transcend. 


DOI :10.26650/B/AA07AA25.2024.033.013   IUP :10.26650/B/AA07AA25.2024.033.013    Full Text (PDF)

Etki̇lenme-esi̇nlenme Ve Ötesi̇ne Geçme: Memlük Bi̇ri̇ki̇mi̇ni̇n Hi̇nt Alt Kıtasına Etki̇si̇

Selim Demirci

Hadis tarihi açısından Memlükler dönemi, öne çıkan pek çok özelliği sebebiyle ayrı bir yerde durmaktadır. Zira 7-9./13-15. asırlar arası döneme tekabül eden bu tarihî devrede, geçmişte yapılan ilmî faaliyetlerin gözden geçirilmesiyle oluşan eserler başvuru kaynağı hâline gelmiştir. Başta Nuhbetü’l-fiker, Elfiyye, Tehzîbü’l-Kemâl, Fethu’l-bârî ve Umdetü’l-kârî olmak üzere hadis sahasında klasikleşen pek çok eser bu tarihlerde kaleme alınmıştır. Memlükler tarih sahnesinden çekildikten sonra da geride bıraktıkları eserlerle hadis tarihini şekillendirmeye devam etmiştir. Ancak onların hadis ilmine yönelik faaliyetleri Mısır ve Dımaşk’ın oldukça uzağında bir bölgede ilmî hareketliliği beslemiştir. Hindistanlı âlimler 7./13. asır itibarıyla bir şekilde etkileşim içinde olduğu Memlük birikimini, 10./16. asır sonrası bir nevi intikal noktası vazifesi gören Hicaz üzerinden kendi topraklarına taşımışlardır. Klasikleşen Memlük eserleri, Hindistan medreselerinde öne çıkan metinler olarak kalmamış, bunlar üzerine ihtisar telhis-şerh-haşiye-taʿlîk olarak kabul edilebilecek çalışmalar da yapılmıştır. Hindistan uleması ayrıca bu eserlerin içerik ve yetkinliğini de tartışmıştır. Bu anlamda Sahîhu’l-Buhârî’nin bab başlıklarının hakkı verilerek şerh edilmediğini söylemeleri kayda değerdir. Buna göre bölgede Memlük birikiminden hem istifade edilmiş hem de meşhur ilmî eserler belirli açılardan tetkike tabi tutulmuştur. Bu çalışma Hindistanlı Müslümanların esin kaynağı ve bazı açılardan da aşmaya çalıştıkları bir alan olarak Memlük birikimi ile irtibatlarına yoğunlaşacaktır.



References

  • Abdülaziz Dihlevî, Şah b. Veliyyullah. Büstânü’l-Muhaddisîn. çev. Ali Osman Koçkuzu. Ankara: TDV Yayınları, 1997. google scholar
  • Abdülmâcid el-Gavrî. el-Muhaddisûn min cemâati Ehli’l-hadîs fi’l-Hind. Beyrut: Dâru İbn Kesir, 1443/2022. google scholar
  • Anar, İbrahim. Enver Şah el-Keşmîrî’nin (ö. 1933) Hadisçiliği. Karaman: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020. google scholar
  • Aydın, Ahmet. Yavana: İslam Medeniyetinin Büyük Havzası/Hint. İstanbul: Ketebe, 2021. google scholar
  • Blecher, Joel. Said The Prophet of God. California: University of California Press, 2018. google scholar
  • Buhârî, Muhammed b. İsmail. el-Câmiu’s-sahîh (Ahmed Ali es-Sehârenpûrî haşiyesi). Beyrut: Dârü’l-Beşâi-ri’l-İslâmiyye, 1432/2011. google scholar
  • Canan, İbrahim. “Kenzü’l-ummâl”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 25/262-263. İstanbul: TDV Yayınları, 2002. google scholar
  • Daudi, Zaferullah. Pakistan ve Hindistan’da Hadis Çalışmaları. İstanbul: İnsan Yayınları, 1995. google scholar
  • Demirci, Selim. Kriz Döneminde Hadis ve Yorum. İstanbul: İlem Yayınları, 2020. google scholar
  • Dihlevî, Şah Veliyyullah. Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşünce Rehberi. çev. Mehmet Erdoğan. İstanbul: Yeni Şafak, 2003. google scholar
  • Eroğlu, Ayşegül. “Buhârî’nin el-Câmi'u’s-Sahîh’indeki Bab Başlıkları Üzerine Yapılan Çalışmalar ve İbnü’l-Mü-neyyir’in el-Mütevârî’si”. Hadis Tetkikleri Dergisi 17/1 (Haziran 2019), 101-123. google scholar
  • Güler, Zekeriya. “Selefî Hareketin Tarihî Kökenleri ve Yöntem Problemi”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 9/3 (Aralık 2009), 47-74. google scholar
  • Müheyrî, Gülsüm - Mâcid, Ömer. Medresetü’l-hadîs fi’l-Hind fi’l-karneyn: el-Âşira ve’l-hâdîye aşar el-hicriy-yeyn. Abu Dabi: Mektebetü İbni’l-Kayyim, 1441/2020. google scholar
  • Gürses, Serdar Murat. Hanefî-Selefî Hadis Şerh Geleneği Açısından Keşmîrî’nin el-Arfu’ş-Şezî ve Mübâ-rekpûrî’nin Tuhfetü’l-Ahvezî İsimli Eserlerinin Karşılaştırması. Malatya: İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2018. google scholar
  • Itr, Nureddin. el-İmâm et-Tirmizî ve’l-muvâzene beyne Câmi‘ihî ve beyne’s-Sahîhayn. Halep: Matbaatu Lecne-ti’t-Telîf ve’t-Terceme ve’n-Neşr, 1390/1970. google scholar
  • Kandehlevî, Muhammed Zekeriyya. el-Ebvâb ve’t-terâcim. Muzaffer Pur (Hindistan): Dârü’l-Beşâiri’l-İslâmiy-ye, 1433/2012. google scholar
  • Kandehlevî, Muhammed Zekeriyya. el-Kenzü’l-mütevârî. Mekke: Darü’l-Halîl, 1420. google scholar
  • Kaynar, Enes. Buhârî’nin Bab Başlıklarıyla İlgili Çalışmalar ve Bab Başlıklarındaki Kendi İfadelerinin Değerlendirilmesi. İstanbul: 29 Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016. google scholar
  • Keşmîrî, Muhammed Enver Şah. Feyzu’l-bârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1426/2005. google scholar
  • Keşmîrî, Muhammed Enver Şah. Hz. İsa’nın Nüzûlü. çev. Selahattin Yıldırım-Serkan Demir. İstanbul: Takdim Yayınları, 2021. google scholar
  • Keşmîrî, Muhammed Enver Şah. Kitâbü’t-Tevhîd Şerhi (Feyzu’l-bârî’den alınarak). çev. Mehmet Keskin. İstanbul: Tahkik Yayınları, 2020. google scholar
  • Kumillâî, Muhammed Hıfzurrahman. el-Büdûru’l-madıyye fî terâcimi’l-Hanefiyye. Bangladeş: Dârü’s-Sâlih, 1439/2018. google scholar
  • Muhammed Âşık. el-Enâkîdü’l-galiyye fi’l-esânîdi’l-aliyye. Karaçi: (Mektebetü’ş-Şeyh) Muhammed Yahya, 1408. google scholar
  • Muhammed İshak, M. A. India’s Contribution to the Study of Hadith Literature. Dakka: The University of Dakka, 1955. google scholar
  • Muhammed Takî Osmânî. Diyobend İslâm Medresesinin Büyük Âlimleri. çev. Deniz Çıkılı, İstanbul: Rıhle Kitap, 2023. google scholar
  • Nedvî, Ebü’l-Hasen Ali el-Hasenî. Muhammed Zekeriyya el-Kandehlevî. Dımaşk: Dârü’l-Kalem, 1433/2012. google scholar
  • Özkan, Halit. “Ebû Dâvûd’un es-Sünen’i Üzerine Yazılmış Şerhler”. Hadis Şerh Literatürü II. ed. Mustafa Macit Karagözoğlu. İstanbul: İFAV, 2022. google scholar
  • Özçelik, Harun. Çeşitli Yönleriyle Buhârî Şerhi Feyzu’l-bârî. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2002. google scholar
  • Özşenel, Mehmet. Pakistan’da Hadis Çalışmaları. İstanbul: İFAV, 2014. google scholar
  • Özşenel, Mehmet. “Sahîh-i Buhârî Neşirleri: Sehârenpûrî Neşri ile II. Abdülhamid Neşrinin Karşılaştırılması”. google scholar
  • Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 21 (Mayıs 2013), 457-484. google scholar
  • Sıddık Hasan Han, Avnü’l-bârî li-halli edilleti’l-Buhârî. Halep: Dârü’r-Reşîd, 1404/1984. google scholar
  • Sıddık Hasan Han. et-Tâcü’l-mükellel min cevâhiri me'âsiri ’t-tırazi’l-âhiri ve’l-evvel. Katar: Vizâretü’l-Evkâf, 1428/2007. google scholar
  • Şahyar, Ayşe Esra. “Tirmizî’nin el-Câmi‘i Üzerine Yazılmış Şerhler”. Hadis Şerh Literatürü II. ed. Mustafa Macit Karagözoğlu. İstanbul: İFAV, 2022. google scholar
  • Topgül, Muhammed Enes. “Nesâî’nin es-Sünen’i Üzerine Yazılmış Şerhler”. Hadis Şerh Literatürü II. ed. Mustafa Macit Karagözoğlu. İstanbul: İFAV, 2022. google scholar
  • Topgül, Muhammed Enes. “İbn Mâce’nin es-Sünen’i Üzerine Yazılmış Şerhler”. Hadis Şerh Literatürü II. ed. Mustafa Macit Karagözoğlu. İstanbul: İFAV, 2022. google scholar
  • Uzundağ, Mehmet Sait. Hindistan Ehl-i Hadîs Ekolü ve Sıddık Hasan Han. Ankara: Gece Kitaplığı, 2018. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.