PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE
Alim ArlıThe analyses of Turkish modernization form a meta-theoretical forum where different disciplines come together. These different analyses have a normative dimension that construes the frames of macro-descriptions of different disciplines in social science. The rise in the theories of modernization was closely linked to constructing the comparative and universal social science. A Euro-American centric and progressive narrative has spread
DİSİPLİNLERİN KAVŞAĞINDA ‘TÜRK MODERNLEŞMESİ’Nİ SORUNSALLAŞTIRMAK: NORMATİVİTE VE SOSYAL BİLİM
Alim ArlıTürk modernleşmesi analizleri farklı disiplinlerin buluştuğu bir meta teorik forumdur. Bu araştırmaların farklı sosyal bilim disiplinlerinin makro açıklama çerçevelerini anlamlandıran normatif boyutu vardır. Modernleşme teorilerinin yükselişi karşılaştırmalı ve evrensel sosyal bilimi inşa etmeyle yakından bağlantılıydı. Avro-Amerikan merkezci ve ilerlemeci bir anlatı tüm dünyaya yayıldı. Batı-dışı dünyadaki anti kolonyal dönemin batılılaşmacı sosyal bilim lügatinin yerine geçti. Post modern eleştirinin yükselişi ve oryantalizm eleştirileri modernleşme teorilerini merkezsizleştirdi. Bunun sonrasında modernleşme anlatıları interdisipliner ve Avrupa merkezli olmayan teorilerce gözden geçirildi ve çoklu modernlikler, yerel modernlikler gibi alternatifleri ortaya çıktı. Disiplinlerin sınırlarını sorunsallaştıran araştırmaların yükselişi de bu süreçle çakışır. Bu yazıda Türk Modernleşmesi söyleminin çelişik ve diyalektik tarihi disiplinler sosyolojisi içinde sorunsallaştırılıyor. Sosyal bilimlerin normatif olarak benimsediği demokratikleşme projelerinin, modernleşme anlatılarını toplumsal düzenleri görelileştirme ve tarihselleştirmek için işlevselleştirmesinin epistemolojik boyutu tartışılıyor.
PDF View
References
- Abbott, Andrew (2013), Disiplinerin Kaosu, Çev. Sabri Gürses, İstanbul, Küre Yayınları. google scholar
- Ahıska, Meltem (2005), Radyonun Sihirli Kapısı: Garbiyatçılık ve Politik Öznellik, İstanbul, Metis Yayınları. google scholar
- Arjomand, Saïd Amir (2014), “Multiple Modernities and the Promise of Comparative Sociology”, Worlds of Difference, eds. Saïd Amir Arjomand & Alisa Reis, Sage Publications, pp. 15-39. google scholar
- Arlı, Alim (2008), “Şerif Mardin Bibliyografyası”, Şerif Mardin Okumaları, eds. Taşkın Takış, Ankara, Doğu Batı Yayınları, s. 269-315. google scholar
- Asad, Talal (2015), Dinin Soykütükleri: Hıristiyanlıkta ve İslamda İktidarın Nedenleri ve Disiplin, Çev. Ayet Aram Tekin, İstanbul, Metis Yayınları. google scholar
- Arslan, İshak (2012), Çağdaş Doğa Düşüncesi, İstanbul, Küre Yayınları. google scholar
- Aydın, Cemil (2004), “Türk Bilim Tarih Yazımı’nda ‘Zihniyet’, ‘Din’ ve ‘Bilim’ İlişkisi: Osman Örneği”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, s. 29-44. google scholar
- Berkes, Niyazi (1975), Türk Düşününde Batı Sorunu, Ankara, Bilgi Yayınevi. google scholar
- Berkes, Niyazi (1993), Atatürk ve Devrimler, İstanbul, Adam Yayınları. google scholar
- Berkes, Niyazi (1997), Unutulan Yıllar, yay. haz. Ruşen Sezer, İstanbul, İletişim Yayınları. google scholar
- Berkes, Niyazi (2002), Türkiye’de Çağdaşlaşma, yay. haz. Ahmet Kuyaş, İstanbul, YKY. google scholar
- Bourdieu, Pierre & Wacquant, Loic J. D. (2003), Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar, Çev. Nazlı Ökten, İstanbul, İletişim Yayınları. google scholar
- Bourdieu, Pierre, Chambredon, Jean-Claude & Passeron, Jean-Claude (1991,) The Craft of Sociology: Epistemological Preliminaries, New York and Berlin: Aldine de Gruyter. google scholar
- Bozdoğan, Sibel & Kasaba, Reşat eds. (1998), Türkiye Modernleşme ve Ulusal Kimlik, Çev. Nurettin Elhüseyni, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları. google scholar
- Burawoy, Michael (2005), “Provincializing Social Sciences”, The Politics of Method in the Human Sciences, eds. George Steinmetz, Durham & London, Duke University Press, pp.508-525. google scholar
- Byrne, David (1998), Complexity Theory and the Social Sciences: An Introduction, NY – London, Routledge. google scholar
- Calhoun, Craig (2008), “Kimin Klasikleri? Hangi Okumalar?: Sosyolojik Teorinin Şekillenmesinde Yorum ve Kültürel Farklılık”, Sosyal Teori ve Sosyoloji: Klasikler ve Ötesi, eds. Stephen P. Turner, İstanbul, Küre Yayınları, s. 83-114. google scholar
- Chakrabarty, Dipesh (2012), Avrupa’yı Taşralaştırmak: Postkolonyal Düşünce ve Tarihsel Farklılık, Çev. İlker Cörüt, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. google scholar
- Collins, Randall & Makowsky, Michael (2014), Toplumun Keşfi, Çev. Nurgün Oktik, Ankara, Nobel Yayınları. google scholar
- Crow, Michale M. & Dabars, William B. (2014), “Towards Interdisciplinarity by Design in the American Research University”, University Experiments in Interdisciplinarity, eds. Peter Weingart &Britta Padberg, Bielefeld, Transcript Verlag, pp.13-36. google scholar
- Çetinsaya, Gökhan (2009), “Kalemiye’den Mülkiye’ye Tanzimat Zihniyeti”, 8. bs., Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Tanzimat ve Meşrutiyet Birikimi, eds. Tanıl Bora ve Murat Gültekingil, İstanbul, İletişim Yayıncılık, s. 54-71. google scholar
- Çiğdem, Ahmet (2004), “Batılılaşma, Modernite ve Modernizasyon: ‘Türk Batılılaşması’nı Açıklayıcı Bir Kavram: Türk Başkalığı”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık, eds. Uygur Kocabaşoğlu, İstanbul, İletişim Yayıncılık, s. 68-81. google scholar
- Davison, Andrew (2002), Türkiye’de Sekülerizm ve Modernlik, Çev. Tuncay Birkan, İstanbul, İletişim Yayınları. google scholar
- Della Porta, Donatella & Keating, Michael eds. (2014), Sosyal Bilimlerde Yaklaşımlar ve Metodolojiler: Çoğulcu Bir Perspektif, Çev. Sabri Gürses, İstanbul, Küre Yayınları. google scholar
- Deringil, Selim (2003), “The Politicization of Islam: Reconstructing Identity, State, Faith, and Community in the Late Ottoman State”, Ijmes, 35, pp. 342-344. google scholar
- Di Meglio, Mauro (2007), “Sosyal Bilimler ve Alternatif Disiplin Modelleri”, İki Kültürü Aşmak: Modern Dünya Sisteminde Fen Bilimleri ile Beşeri Bilimler Ayrılığı, eds. Immanuel. Wallerstein & Richard E. Lee, Çev. Aysun Babacan, İstanbul Metis Yayınları, s. 77-98. google scholar
- Emirbayer, Mustafa (2014), “Charles Tilly ve Pierre Bourdieu”, Cogito, sayı 76, s. 42-78. google scholar
- Gouldner, Alvin W. (2015), Batı Sosyolojisinin Yaklaşan Krizi, Çev. Mesut Şenol, Sakarya, Sakarya Üniversitesi Kültür Yayınları. google scholar
- Gulbenkian Komisyonu (2003), Sosyal Bilimleri Açın: Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılanması Üzerine Rapor, Çev. Şirin Tekeli, İstanbul, Metis Yayınları. Göçek, google scholar
- Fatma Müge (1999), Burjuvazinin Yükselişi İmparatorluğun Çöküşü: Osmanlı Batılılaşması ve Toplumsal Değişme, Çev. İbrahim Yıldız, Ankara, Ayraç google scholar
- Yayınevi. google scholar
- Gökalp, Ziya (2007), Kitaplar, Bütün Eserler- Bir, İstanbul, YKY. google scholar
- Göle, Nilüfer (1991), Modern Mahrem: Medeniyet ve Örtünme, İstanbul, Metis Yayınları. google scholar
- Göle, Nilüfer (2011), Melez Desenler: İslam ve Modernlik Üzerine, 4. bs., İstanbul, Metis Yayınları. google scholar
- Habermas, Jürgen (1981), “Modernity versus Postmodernity”, New German Critique”, no. 22, p. 3-14. google scholar
- Habermas, Jürgen (1998), Sosyal Bilimlerin Mantığı Üzerine, Çev. Mustafa Tüzel, İstanbul, Kabalcı Yayınları. google scholar
- Hamilton, Gary G. (2002), “Tarihte Konfigürasyonlar: S. N. Eisenstadt’ın Tarihsel Sosyolojisi”, Tarihsel Sosyoloji: Bloch’tan Wallerstein’a Görüşler ve Yöntemler, Çev. Ahmet Fethi, eds.Theda Skocpol, 2. bs., İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, s. 85-129. google scholar
- Hanioğlu, M. Şükrü (2006), Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Zihniyet, Siyaset ve Tarih, İstanbul, Bağlam Yayınları. google scholar
- Harootunian, Harry (2006), İmparatorluğun Yeni Kılığı: Kaybedilen ve Tekrar Ele Geçirilen Paradigma, Çev. Erkal Ünal, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. google scholar
- Hassan, Riaz (2010), Müslüman Zihinler, Çev. Ergin Çenebaşı, İstanbul, Doğan Kitap. google scholar
- Jakoby, Tim (2010), Sosyal İktidar ve Türk Devleti, Çev. Devrim Evci, Ankara, Birleşik Yayınları. google scholar
- Karpat, Kemal (1985), Ottoman Population 1830-1914, Madison, University of Wisconsin Press. google scholar
- Karpat, Kemal (2004), “A Reply To Selim Deringil’s Review Of The Politicization Of Islam: Reconstructing Identity, State, Faith, And Community In The Late Ottoman State (Ijmes 35 [2003]: 342-44)”, International Journal of Middle East Studies, 36/1, pp. 155-157. google scholar
- Karpat, Kemal (2005), İslâm’ın Siyasallaşması: Osmanlı Devleti’nin Son Döneminde Kimlik, Devlet, İnanç ve Cemaatin Yeniden Yapılanması, Çev. Şiar Yalçın, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. google scholar
- Karpat, Kemal (2010a), Türk Demokrasi Tarihi: Sosyal, Kültürel, Ekonomik Temeller, İstanbul, Timaş Yayınları. google scholar
- Karpat, Kemal (2010b), Dağı Delen Irmak, Söyleşi: Emine Tanrıyar, İstanbul, Timaş Yayınları. google scholar
- Keating, Michael (2014), “Kültür ve Sosyal Bilim”, Sosyal Bilimlerde Yaklaşımlar ve Metodolojiler: Çoğulcu Bir Perspektif, eds. Donatella Della Porta, Michael Keating, Çev. Sabri Gürses, İstanbul, Küre Yayınları, s. 129-150. google scholar
- Kreber, Carolin (2009), “The Modern Research University and its Disciplines: The Interplay Between Contextual and Context-transcendent Influences on Teaching”, The University and its Disciplines: Teaching and Learning Within and Beyond Disciplinary Boundaries, eds. Carolin Kreber, New York, Routledge, pp.19-31. google scholar
- Küçükömer, İdris (2006), Batılaşma: Düzenin Yabancılaşması, 4. bs., İstanbul, Bağlam Yayınları. google scholar
- Lazarsfeld, Paul F. (1968), “The Historian and the Pollster”, Sociology and History: Methods, eds. Seymour Martin Lipset & Richard Hofstadter, Basic Books, NY-London, pp. 386-407. google scholar
- Layder, Derek (2013), Sosyal Teoriye Giriş, Çev. Ümit Tatlıcan, İstanbul Küre Yayınları. google scholar
- Lee Harvey, David (2013), “Complexity and Case”, The Sage Handbook of Case-Base Methods, eds. David Byrne and Charles Ragin, Sage Publications, pp.15-38 google scholar
- Lee, Richard E. & Wallerstein, Immanuel eds. (2007), İki Kültürü Aşmak: Modern Dünya Sisteminde Fen Bilimleri ile Beşeri Bilimler Ayrılığı, Çev. Aysun Babacan, İstanbul Metis Yayınları. google scholar
- Lewis, Bernard (1968), The Emergence of Modern Turkey, 2nd. edition, Oxford University Press. google scholar
- Levine, Donald N. (1995), Visions of Sociological Tradition, The University of Chicago Press. google scholar
- Lipset, Seymour Martin (1968), “History and Sociology: Some Methodological Considerations”, Sociology and History: Methods, eds. Seymour Martin Lipset & Richard Hofstadter, Basic Books, NY-London, pp. 20-58. google scholar
- Mardin, Şerif Arif (1964), Jön Türklerin Siyasi Fikirleri: 1895-1908, Ankara, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. google scholar
- Mardin, Şerif (1973), “Center-Periphery Relations: A Key to Turkish Politics?”, Daedalus, Vol. 102, No. 1, pp. 169-190. google scholar
- Mardin, Şerif (1995), “İyiler ve Kötüler”, Tarih Risaleleri, eds. ve çev. Mustafa Özel, İstanbul: İz Yayınları, s. 61-81. google scholar
- Mardin, Şerif (1998), Yeni Osmanlı Düşüncesinin Doğuşu, çev. M. Türköne, F. Unan, İ. Erdoğan 2. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları. google scholar
- Mardin, Şerif (1999), “Modern Türk Sosyal Bilimleri Üzerine Bazı Düşünceler”, çev. Nurettin el Hüseyni, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusak Kimlik, eds. Sibel Bozdoğan ve Reşat Kasaba, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, s. 54-69. google scholar
- Mardin, Şerif (2000), “Tanzimat’tan Sonra Aşırı Batılılaşma”, Türk Modernleşmesi, 8. Baskı Makaleler 4, , İstanbul: İletişim Yayınları, s. 21-79. google scholar
- Mardin, Şerif (2004), “Şerif Mardin ile ‘Türk Siyaset Düşüncesi’ Üzerine”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, s. 357-381. google scholar
- Mills, C. Wright (2007), Toplumbilimsel Düşün, Çev. Ünsal Oskay, İstanbul, Der Yayınları. google scholar
- Mücen, Barış (2009), “Doxa of Modernization: The Sense of Political Reality in Historiographies of the Late Ottoman Empire”, (Yayınlanmamış Doktora Tezi, The State University of New Jersey- Rutgers, Graduate School–New Brunswick). google scholar
- Oommen, T. K. (2000), “Changing Modes of Conceptualising the World: Implications for Social Research”, Methodology in Social Research, eds. Partha Nath Mukherjee, Sage Publications, pp.153-170. google scholar
- Özdemir, Şennur (2006), Müsiad: Anadolu Sermayesinin Dönüşümü ve Türk Modernleşmesinin Derinleşmesi, Ankara, Vadi Yayınları. google scholar
- Özyürek, Esra (2007), Modernlik Nostaljisi: Kemalizm, Laiklik ve Gündelik Hayatta Siyaset, Çev. F. Burak Aydar, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. google scholar
- Öğün, Süleyman Seyfi (1995), Modernleşme, Milliyetçilik ve Türkiye, İstanbul, Bağlam Yayınları. google scholar
- Pletsch, Carl E. (1981), “The Three Worlds, or the Division of Social Scientific Labor, Circa 1950–1975,” Comparative Studies in Society and History, 23 (4), pp. 565–90. google scholar
- Ritzer, George (1996), Sociological Theory, 4. bs. McGraw Hill. google scholar
- Schnapper, Dominique (2005), Sosyolojik Teorinin Özünde Öteki İle İlişki, Çev. Ayşegül Sönmezay, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. google scholar
- Said, Edward W. (2010), Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları, Çev. Berna Ülner, İstanbul, Metis Yayınları. google scholar
- Smith, Dennis (1991), The Rise of Historical Sociology, Philadelphia, Temple University Press. google scholar
- Sezer, Baykan (2011), Toplum Farklılaşmaları ve Din Olayı, İstanbul, Kitabevi Yayınları. google scholar
- Tanpınar, Ahmet Hamdi (1988), 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, 7. Baskı, İstanbul, Çağlayan Kitabevi. google scholar
- Tekeli, İlhan ve İlkin Selim (2003), Cumhuriyetin Harcı: Köktenci Modernitenin Doğuşu, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. google scholar
- Tekeli, İlhan ve İlkin Selim (2004), Cumhuriyetin Harcı: Köktenci Modernitenin Ekonomik Politikasının Gelişimi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. google scholar
- Tekeli, İlhan ve İlkin Selim (2004), Cumhuriyetin Harcı: Modernitenin Alt Yapısı Oluşurken, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. google scholar
- Triemberger, Ellen Kay (2003), Tepeden İnmeci Devrimler: Japonya, Türkiye, Mısır, Peru, Çev. Fatih Uslu, İstanbul, Gelenek Yayınları google scholar
- Trowler, Paul (2009), “Beyond Epistemological Essentialism: Academic Tribes in the Twenty First Century”, The University and its Disciplines: Teaching and Learning Within and Beyond Disciplinary Boundaries, eds. Carolin Kreber, New York, Routledge, pp.181-195. google scholar
- Wallerstein, Immanuel (2013), Bilginin Belirsizlikleri, Çev. Berivan Alataş, İstanbul, Sümer Yayıncılık. google scholar
- Wallerstein, Immanuel (1999), Sosyal Bilimler Düşünmemek: 19. Yüzyıl Paradigmasının Sınırlılıkları, Çev. Taylan Doğan, İstanbul, Avesta Yayınları. google scholar
- Wittgenstein, Ludwig (2009), Kesinlik Üstüne + Kültür ve Değer, Çev. Doğan Şahiner, İstanbul, Metis Yayınları. google scholar
Citations
Copy and paste a formatted citation or use one of the options to export in your chosen format
EXPORT
APA
Arlı, A. (2016). PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE. Journal of Economy Culture and Society, 0(52), 221-255. https://doi.org/10.18368/IU/sk.66344
AMA
Arlı A. PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE. Journal of Economy Culture and Society. 2016;0(52):221-255. https://doi.org/10.18368/IU/sk.66344
ABNT
Arlı, A. PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE. Journal of Economy Culture and Society, [Publisher Location], v. 0, n. 52, p. 221-255, 2016.
Chicago: Author-Date Style
Arlı, Alim,. 2016. “PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE.” Journal of Economy Culture and Society 0, no. 52: 221-255. https://doi.org/10.18368/IU/sk.66344
Chicago: Humanities Style
Arlı, Alim,. “PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE.” Journal of Economy Culture and Society 0, no. 52 (Dec. 2024): 221-255. https://doi.org/10.18368/IU/sk.66344
Harvard: Australian Style
Arlı, A 2016, 'PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE', Journal of Economy Culture and Society, vol. 0, no. 52, pp. 221-255, viewed 22 Dec. 2024, https://doi.org/10.18368/IU/sk.66344
Harvard: Author-Date Style
Arlı, A. (2016) ‘PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE’, Journal of Economy Culture and Society, 0(52), pp. 221-255. https://doi.org/10.18368/IU/sk.66344 (22 Dec. 2024).
MLA
Arlı, Alim,. “PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE.” Journal of Economy Culture and Society, vol. 0, no. 52, 2016, pp. 221-255. [Database Container], https://doi.org/10.18368/IU/sk.66344
Vancouver
Arlı A. PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE. Journal of Economy Culture and Society [Internet]. 22 Dec. 2024 [cited 22 Dec. 2024];0(52):221-255. Available from: https://doi.org/10.18368/IU/sk.66344 doi: 10.18368/IU/sk.66344
ISNAD
Arlı, Alim. “PROBLEMATIZING THE ‘TURKISH MODERNIZATION’ WITHIN THE INTERSECTION OF DISCIPLINES: NORMATIVITY AND SOCIAL SCIENCE”. Journal of Economy Culture and Society 0/52 (Dec. 2024): 221-255. https://doi.org/10.18368/IU/sk.66344