Engellilik Araştırmaları Yazıları

EnglishTürkçe

BÖLÜM


DOI :10.26650/B/SS46.2022.013.08   IUP :10.26650/B/SS46.2022.013.08    Tam Metin (PDF)

TRT Haber İşitme Engelliler Haber Bülteni: Bir İçerik Çözümlemesi Çalışması

Mine Güven

Bu çalışmada 30 Ağustos 2019-28 Ağustos 2020 tarihleri arasında TRTHaber’de yayınlanmış 103 adet İşitme Engelliler Haber Bülteni’nin içerik çözümlemesi sunulmuştur. Yaklaşık 16 saatlik görüntü/ses kaydı (jenerik hariç olmak üzere toplam 56.975 saniye) üç farklı kümeye (açılış anonsu, kapanış anonsu ve haber) ayrılmış ve kümeler içindeki birimlerin her birinin süresi ayrı ayrı hesaplanmıştır. Derlemde toplam 723 adet haber bulunmaktadır. Bu haberler 10 konu başlığı altında toplanarak hangi konulara ne kadar zaman ayrıldığı saptanmaya çalışılmıştır. İçerik çözümlemesinin sonuçları, İşitme Engelliler Haber Bülteni’nde ağırlıklı olarak TRTHaber’de aynı gün(ler)de yayınlanan haberlerden bir seçki sunulduğunu göstermektedir (698/723 haber (%96,54)). Doğrudan engellilik konusuna odaklanan haberlerse azınlıktadır (25/723 (%3,46)). Bu açıdan, söz konusu bültende içerik bakımından eşitliğin gözetildiği ve işitme engelli izleyicilerin genel izleyici kitlesinden ayrıştırılmadığı ileri sürülebilir. Bültenin TRTHaber’de gün boyunca sunulan öteki bültenlerden temel farkı, genel izleyici kitlesine sunulan gündem maddelerinin Türk İşaret Dili çevirisiyle sunulmasıdır. Ancak, engelli bireylerin TV izleme/dinleme eğilimleri konusunda RTÜK tarafından yaptırılan bir araştırmada, engellilik konusunda eğitici ve bilgilendirici TV programlarının hazırlanarak ana zaman diliminde yayınlanması beklentisi dile getirilmiştir. Bu nedenle, işitme engeli olan ve/veya bir engeli olan izleyicilere yönelik bir haber programının hazırlanmasının hedef kitlenin beklentilerini karşılamak bakımından daha uygun olacağı savunulacaktır.


Anahtar Kelimeler: Engellilik, Televizyon haberleri, TRTHaber, Görsel-işitsel derlem, İçerik çözümlemesi, İşaret dili çevirisi
DOI :10.26650/B/SS46.2022.013.08   IUP :10.26650/B/SS46.2022.013.08    Tam Metin (PDF)

TRT Haber News Bulletin for the Deaf and Hard-of-hearing: a Content Analysis Study

Mine Güven

This paper presents a content analysis of 103 bulletins from the News Bulletin for the Deaf and Hard-of-Hearing broadcast by the news channel TRTHaber between 30 August 2019 and 28 August 2020. The corpus consists of approximately 16 hours of audio/video recording (56,975 seconds, excluding the opening/closing theme), divided into three sets (opening announcement; closing announcement; news), and further into units in each set. Each unit was annotated using Subtitle Edit. Each of the 723 news items was categorized under 10 topics and the amount of time allocated to each topic was calculated. The results of the content analysis indicate that this bulletin chiefly presents a selection of the items covered on the same day or on previous days (698/723 items (96.54%)) and that news focusing on disability are in the minority (25/723 (3.46%)). The equality of content covered suggests that deaf and hard-of-hearing viewers are not differentiated from the general audience. The bulletin mainly differs from the others in that the items presented to the general audience throughout the day are interpreted simultaneously into Turkish Sign Language. Conducted by the Radio and Television Supreme Council, research on the TV-watching/ listening habits of viewers with disabilities has revealed expectations concerning the preparation of educational and informative programs on disability to be broadcast in prime time slots. In order to meet such expectations, it seems more appropriate to prepare a news program whose content would directly address the needs and problems of the deaf and hard-of-hearing audience and/or viewers with disabilities.


Anahtar Kelimeler: Disability, TV news, TRT News, Audiovisual corpus, Content analysis, Sign language interpreting

Referanslar

  • Engellilik Konusundaki 25 Haberin Sırasıyla Yıl/Ay/Gün Olarak Tarihleri, Bülten İçinde Kaçıncı Sırada Sunuldukları, Saniye Cinsinden Süreleri ve Kuşak Yazı Metinleri (ÜST SATIR/Alt Satır) google scholar
  • B9_1107_6; 60; İNSANLIK AYIBINA SORUŞTURMA/MEB otizmli çocukların okullarının kapatıldığı iddialarını araştıracak google scholar
  • B9_1108_11; 138,2; (1) “ÇALIŞMAYA ENGELİMİZ YOK”/Engelliler iş dünyasında kendilerini göstermek için fırsat istiyor; (2) İŞ GÖRÜŞMESİ İÇİN BULUŞTULAR/Firmalar garda stant kurdu engelliler ile iş görüşmesi yaptı; (3) TANAP’TAN ÖRNEK PROJE/Boru hattının geçtiği 14 ilde engelliler firmalar ile buluşturuldu; (4) ENGELSİZ KARİYER GÜNLERİ/14 ilde 3 bin 600 engelli firma yetkilileri ile buluşturuldu; (5) ENGELLİLER İÇİN İSTİHDAM/150 engellinin işe alım süreci başladı google scholar
  • B9_1108_7; 36,5; OTİZMLİ ÇOCUKLAR YUHALANDI İDDİASI/MEB Aksaray’daki olayla ilgili olarak okul müdürünü açığa aldı google scholar
  • B9_1108_8; 99; (1) OTİZMLİ ÇOCUKLARA ÜZÜCÜ TAVIR/Uzmanlar çocukların akranlarıyla birlikte olmasından yana; (2) “OTİZM TEDAVİSİ AKSATILMAMALI”/Terapi ve ilaç tedavisinin etkili ve güvenli olduğuna vurgu yapıldı google scholar
  • B9_1112_6; 43,9; OTİZMLİ ÖĞRENCİLERE AYRIMCILIK/TBMM Komisyonu Aksaray’daki okulda incelemelerde bulunuyor google scholar
  • B9_1113_6; 42,5; AVRUPA TEKVANDO ŞAMPİYONASI/İşitme Engelliler Milli Takımı 4 altın, 4 gümüş, 9 bronz madalya kazandı google scholar
  • B9_1120_6; 141,6; (1) “ENGELLİLİK” NASIL ANLATILMALI?/Çocuklara engelli akranlarıyla olan ortak özelliklerinden söz edilmeli; (2) ENGELLİ AKRANLAR İLE İLETİŞİM/Engelli akranlarıyla oynamak istemeyen çocukların empati kurması sağlanmalı; (3) EN BÜYÜK GÖREV EBEVEYNLERİN/Yetişkinler çocuğun yanında engellilere dair olumsuz söylemde bulunmamalı google scholar
  • B9_1129_11; 126,5; “UMUT: DUVARIMDAKİ RENKLER”/Zihinsel engelli Muhammed Yalçın’ın resim sergisi İstanbul’da açıldı google scholar
  • B9_1205_9; 124; (1) ENGELLİLERE SES OLUYORLAR/Gönüllüler, görme engelliler için kitap seslendiriyor; (2) GÖRME ENGELLİLER İÇİN OKUYORLAR/Milli Kütüphane’de 80 gönüllü okuyucu seslendirme yapıyor; (3) KONUŞAN KİTAPLIK PROJESİ/Milli Kütüphane’nin arşivinde 5 bin sesli kitap bulunuyor google scholar
  • B9_1206_9; 91; (1) İŞİTME ENGELLİLERE KAFE/İstanbul’daki kafede çalışanlar da işitme engelli; (2) ANA DİLLERİ İŞARET DİLİ/Kadıköy’de kafede müşterilere de öğretiliyor google scholar
  • B9_1211_8; 80; (1) 35 KM PEDAL ÇEVİRDİLER/Bilecik’te tandem bisikletin arka koltuğunun sahibi bu kez görme engelliydi; (2) “ENGELSİZ ÖZGÜR PEDAL” PROJESİ/İki kişilik bisiklette engelli bireyler arka koltukta pedal çeviriyor google scholar
  • B9_1213_7; 89; (1) KEMAL’E DE AİLE OLDULAR/Manisalı 3 çocuklu Kağan çifti, down sendromlu Kemal’e koruyucu aile oldu; (2) SEVGİ ENGELLERİ AŞTI/Down sendromlu Kemal, koruyucu aile ile sıcak bir yuvaya kavuştu google scholar
  • B9_1220_7; 114; (1) HABABAM SINIFI’NI SAHNELEDİLER/Görme engelli çocuklar ünlü isimlerle aynı sahneyi paylaştı; (2) “HABABAM SINIFI PARILTIYLA”/Ersoy: Bir hayalin, bir azmin nasıl sonuçlandığını tekrar öğrendik google scholar
  • B0_0109_10; 110; İŞARET DİLİ İLE CUMA HUTBESİ/Ordu’nun Fatsa ilçesindeki uygulama 5 yıldır kesintisiz devam ediyor google scholar
  • B0_0110_1; 50; (1) GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLERLE BULUŞTU/Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çorlu’dan gelen görme engelli öğrencileri kabul etti; (2) ERDOĞAN’A ÖZEL HEDİYE/Görme engelli öğrenci Braille Alfabesi ile yazdığı mektubu hediye etti google scholar
  • B0_0113_5; 90,5; GÖZLERİ KAPALI YÜRÜDÜLER/Iğdır’da öğrenciler görme engellilerin sıkıntılarını anlatmaya çalıştı google scholar
  • B0_0123_6; 119,5; (1) HALTERLE ENGELLERİ YIKTI/Bedensel engelli sporcu lisedeyken halterle tanıştı, dünya şampiyonu oldu; (2) HEDEFİNDE OLİMPİYAT VAR/Engelli halterci Faruk Öztürk olimpiyatlarda madalya hedefliyor google scholar
  • B0_0220_8; 134; (1) AZMİ İLE ÖRNEK OLDU/Bedensel engelli Zeynep Kubilay tüm zorlukları aşıp öğretmen olmayı başardı; (2) ZORLU YOLLARI AZMİ İLE AŞTI/Öğrencileri, bedensel engelli Zeynep Öğretmen’i örnek alıyor google scholar
  • B0_0220_9; 113,5; (1) ENGELLİLERE ETKİN SAĞLIK HİZMETİ/Kocaeli’de Engelli Veri Bankası Projesi hayata geçirildi; (2) ENGELLİ VERİ BANKASI HAYATA GEÇTİ/Kocaeli’de proje ile kurumların bilgi paylaşması ve çözüm üretmesi sağlandı google scholar
  • B0_0312_5; 53; OTİZMLİ GENCİ DÖVEN TUTUKLANDI/Avcılar’da otizmli Taha Alper Behrem’i darp eden kişi tutuklu yargılanacak google scholar
  • B0_0312_6; 60,5; UÇMA HAYALİ GERÇEK OLDU/Bedensel engelli Çeliker’in yamaç paraşütü hayali Palandöken’de gerçek oldu google scholar
  • B0_0326_4; 148; (1) ENGELLİLERİN KORONA GÜNLERİ/Dünya Sağlık Örgütü: Yakınlardan oluşan bir destek ağı kurulmalı; (2) DESTEK AĞININ YEDEĞİ DE OLMALI/Engelli bireylerin yakınları enfekte olursa ikinci bir grup devreye girmeli; (3) KESİNTİSİZ İLETİŞİM ŞART/Engelli bireyler stresi önlemek için yakınları ile temas halinde olmalı; (4) DEZENFEKTENİN ÖNEMİ/DSÖ: Halka açık yerlerde kullanılan tüm malzemeler dezenfekte edilmeli google scholar
  • B0_0508_5; 57,5; ÖZEL ÖĞRENCİLER İÇİN ÇAĞRI/Özel eğitime gereksinim duyan 426 bin öğrenci için video hazırlandı google scholar
  • B0_0601_6; 42; 300 KİŞİLİK EKİP ARIYOR/Engelli genci bulmak için başlatılan çalışmalar sürüyor google scholar
  • B0_0624_5; 31,2; 200 ENGELLİ ÖĞRETMEN ATANDI/Atama sonuçları “personel.meb.gov.tr” adresinden öğrenilebilecek google scholar


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.