Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul

GÖNDERBİLGİ
EnglishTürkçe

Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/annales.2018.67.0004   IUP :10.26650/annales.2018.67.0004    Tam Metin (PDF)

Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi

Ayşe Köme Akpulat

Modern iş hukuku sistemlerinde, işverenlerin fesih hakkı karşısında işçinin işini kaybetmesi tehlikesi dikkate alınmış ve fesih hakkı sınırlandırılmıştır. Bu sınırlandırmanın bir boyutu da iş güvencesidir. İş güvencesi sisteminde, yapılan feshin yargı denetimine tabi tutulması sırasında geçerli bir nedenin var olup olmadığı incelenir. Ancak kimi durumlarda tek başına geçerli bir nedenin olması yetmez. Geçerli nedene dayanılarak yapılan feshin ölçülü olması gerekir. Ölçülülük ilkesi gereğince de feshe son çare olarak başvurulması gerekir. Başlangıçta yalnızca işletme gerekleri için geçerli olduğu kabul edilen son çare ilkesi giderek diğer geçerli fesih sebeplerinde de uygulanır olmuştur. Bugün için işletme gereklerinden kaynaklanan fesihlerde değil, işçinin yetersizliği veya davranışları nedeniyle yapılacak fesihlerde de son çare ilkesine uyulup uyulmadığı araştırılmaktadır. Bu çalışmada, feshe son bir çare olarak başvurulması anlamına gelen ultima ratio ilkesinin Türk İş Hukukundaki yeri açıklanmıştır. Ayrıca Yargıtay’ın konu hakkında verdiği kararlar da incelenerek uygulama örnekleri üzerinde durulmuştur. 

Anahtar Kelimeler: Son çare, İş güvencesi, İş sözleşmesinin feshi, Geçerli fesih, Geçerli neden
DOI :10.26650/annales.2018.67.0004   IUP :10.26650/annales.2018.67.0004    Tam Metin (PDF)

The Principle of “Ultima Ratio” in Termination of Employment Contract in Turkish Labour Law

Ayşe Köme Akpulat

The risk of the employee losing his job against the employer’s right of termination is considered in this study, which found this right of termination to be limited in contemporary labour law systems. One aspect of this limitation is job security. In the job security system, the existence of a valid reason is examined during the judicial review of the termination. However, in some instances, the valid reason is not sufficient per se. Termination based on a valid reason should be proportional. Pursuant to the principle of proportionality, termination should be applied as a last resort. The principle of ultima ratio is examined not only in terms of termination based on business requirements, but also in terms of termination-based employee’s incapacity or behaviour. This study aims to explain the status of the principle of ultima ratio in Turkish Labour Law which means that termination should be applied as a last resort. Furthermore, focus is laid on the precedents by also examining the decisions of the Supreme Court on the matter. 

Anahtar Kelimeler: Ultima Ratio, Job security, Termination of employment contract, Valid termination, Valid reason

PDF Görünüm

Referanslar

  • Akkanat, Halil: Türk Medeni Hukukunda İyiniyetin Korunması, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2010. google scholar
  • Alp, Mustafa: “Hizmet Akitlerinin Sona Ermesi ve İşçilik Alacaklarının Güvencesi”, İstanbul Barosu, Galatasaray Üniversitesi İş Hukukuna ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2002 Yılı Toplantısı, İstanbul, İstanbul Barosu Yayınları, 2002, (Pp.91-126). google scholar
  • Alpagut, Gülsevil: “İş Sözleşmesinin Feshi ve İş Güvencesi”, 3.Yılında İş Yasası (Seminer Notları), Bodrum, Toprak İşveren Yayını, 2005, (pp. 200-251). google scholar
  • Alpagut, Gülsevil: “Yargıtay Kararları Işığında İş Güvencesi ve Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik”, Bankacılar Dergisi, Vol.65, 2008, (pp. 89-110). google scholar
  • Astarlı, Muhittin: “Genel Ekonomik Kriz Dönemlerinde İşletme Gerekleri Nedeniyle Fesih ve Kısa Çalışma İlişkisi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Vol.17, 2010, (pp. 74-88). google scholar
  • Canbolat, Talat: “Psiko Teknik Muayenede Yetersiz Görülen İşçinin Şoför Olarak Çalıştırılması Doğru Olmayacağından Önceki İşyerine, Çalıştırılması Mümkün Olan İşe İadesine Karar Verilmesi Gerekir”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Vol.9, 2008, (pp. 62-76). google scholar
  • Centel, Tankut: “Ekonomik Nedenle İşten Çıkarma” Tekstil İşveren Dergisi, Vol.286, 2003, (pp. 32-38). google scholar
  • Centel, Tankut: İş Güvencesi, İstanbul, Legal, 2013. google scholar
  • Çelik, Nuri, Caniklioğlu, Nurşen, Canbolat Talat: İş Hukuku Dersleri, 31.edi, İstanbul, Beta, 2018. google scholar
  • Çelik, Nuri: İş Güvencesi, İstanbul, Beta, 2003. google scholar
  • Ekmekçi, Ömer: “Değerlendirme”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2005 Yılı Toplantısı: İş Güvencesi Kurumu ve İşe İade Davaları, İstanbul, Legal, 2005, (pp. 171-180). google scholar
  • Ekmekçi, Ömer: “Yargıtay’ın İşe İade Davalarına İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi”, Legal İHSGHD., Vol.1, 2004, (pp. 165-180). google scholar
  • Ekonomi, Münir: “Yeni İş Kanunu Çerçevesinde İş Sözleşmesinin Feshi ve İş Güvencesi”, TÜSİAD İş Kanunu Toplantı Dizisi I, İstanbul, 2005. (pp. 16-60). google scholar
  • Engin, E. Murat: “İşletme Gerekleri İle Fesih ve Ücretsiz İzin”, Legal İHSGHD., Vol.2, 2004, (pp. 537-544). google scholar
  • Engin, E. Murat: İş Sözleşmesinin İşletme Gerekleri ile Feshi, İstanbul, Beta, 2003. google scholar
  • Güzel, Ali: “İş Güvencesine İlişkin Yasal Esasların Değerlendirilmesi”, İstanbul Barosu, Galatasaray Üniversitesi İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2004 Toplantısı, İstanbul, İstanbul Barosu Yayınları, 2004, (pp. 15-145). google scholar
  • Güzel, Ali: “İş Sözleşmesinin Geçerli Nedenle Feshinde Ultima Ratio (Son Çare) İlkesi ve Uygulama Esasları”, A. Can Tuncay’a Armağan, İstanbul, Legal, 2005, (pp. 57-90). google scholar
  • Güzel, Ali: “İşletmesel Kararların Keyfilik Denetimine Tabi Olması ve Geçerli Nedenle Fesihte Son Çare (Ultima Ratio) İlkesinin Gözetilmesi”, Çalışma ve Toplum Dergisi, Vol.4, 2005, (pp. 159-182). google scholar
  • Kar, Bektaş: “İşletme, İşyeri Ve İşin Gereklerinden Kaynaklanan Nedenlere Dayalı Fesihlerde Yargısal Denetim”, Çalışma ve Toplum Dergisi, Vol.17, 2008 (pp. 101-129). google scholar
  • Kılıçoğlu, Mustafa: “4857 Sayılı İş Kanununun 18. Maddesinin Yorumu”, A. Can Tuncay’a Armağan, İstanbul, Legal, 2005, (pp. 392-486). google scholar
  • Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin/Baysal, Ulaş: İş Hukuku, 6.edi., Ankara, Turhan Kitabevi, 2014. google scholar
  • Soyer, Polat: “Feshe Karşı Korumanın Genel Çerçevesi ve Yargıtay Kararları Işığında Uygulama Sorunları”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2005 Yılı Toplantısı: İş Güvencesi Kurumu ve İşe İade Davaları, İstanbul, Legal, 2005, (pp. 27-69). google scholar
  • Soyer, Polat: “Küresel Kriz Sürecinde İşletme Gereklerine Dayanan Fesihler ve İstihdam Sorunu”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Vol.12, 2008, (pp. 67- 78). google scholar
  • Süzek, Sarper: İş Hukuku, 16. edi., İstanbul, Beta, 2018. google scholar
  • Şahlanan, Fevzi: “Bireysel İş İlişkisinin Sona Ermesi Ve Kıdem Tazminatı Açısından Yargıtay’ın 2003 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin 2003 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi, Ankara, 2005, (pp. 87-123). google scholar
  • Şahlanan, Fevzi: “İşçinin Fiziki Yetersizliği Nedeniyle İş Akdinin Feshi”, Tekstil İşveren Dergisi, Ocak 2014, (pp. 2-4). google scholar
  • Şahlanan, Fevzi: “İşçinin Mesleki Yetersizliği Sabit Olmasına Rağmen Çalıştırılabileceği Başka Bir İşe İadesi” Tekstil İşveren Dergisi, Haziran 2008, (pp. 2-5). google scholar
  • Tuncay, A. Can: “Geçerli Nedenle İş Sözleşmesinin Feshi ve İşe İade Davaları”, TÜSİAD İş Kanunu Toplantı Dizisi IV., İstanbul, 2007, (pp. 15-40). google scholar
  • Yıldız, Gaye Burcu: “Türk İş Hukukunda Orantılılık İlkesi”, Prof. Dr. M. Polat Soyer’e Armağan I, DEÜHFD., Özel Sayı, 2013, (pp. 681-707). google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Köme Akpulat, A. (0001). Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi. Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, 0(67), 43-57. https://doi.org/10.26650/annales.2018.67.0004


AMA

Köme Akpulat A. Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi. Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul. 0001;0(67):43-57. https://doi.org/10.26650/annales.2018.67.0004


ABNT

Köme Akpulat, A. Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi. Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, [Publisher Location], v. 0, n. 67, p. 43-57, 0001.


Chicago: Author-Date Style

Köme Akpulat, Ayşe,. 0001. “Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi.” Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul 0, no. 67: 43-57. https://doi.org/10.26650/annales.2018.67.0004


Chicago: Humanities Style

Köme Akpulat, Ayşe,. “Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi.” Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul 0, no. 67 (Dec. 2024): 43-57. https://doi.org/10.26650/annales.2018.67.0004


Harvard: Australian Style

Köme Akpulat, A 0001, 'Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi', Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, vol. 0, no. 67, pp. 43-57, viewed 22 Dec. 2024, https://doi.org/10.26650/annales.2018.67.0004


Harvard: Author-Date Style

Köme Akpulat, A. (0001) ‘Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi’, Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, 0(67), pp. 43-57. https://doi.org/10.26650/annales.2018.67.0004 (22 Dec. 2024).


MLA

Köme Akpulat, Ayşe,. “Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi.” Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, vol. 0, no. 67, 0001, pp. 43-57. [Database Container], https://doi.org/10.26650/annales.2018.67.0004


Vancouver

Köme Akpulat A. Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi. Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul [Internet]. 22 Dec. 2024 [cited 22 Dec. 2024];0(67):43-57. Available from: https://doi.org/10.26650/annales.2018.67.0004 doi: 10.26650/annales.2018.67.0004


ISNAD

Köme Akpulat, Ayşe. “Türk Iş Hukukunda Iş Sözleşmesinin Feshinde Son Çare -Ultima Ratio- Ilkesi”. Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul 0/67 (Dec. 2024): 43-57. https://doi.org/10.26650/annales.2018.67.0004



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim26.04.2019
Kabul13.05.2019

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.