Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/jes181206   IUP :10.26650/jes181206    Tam Metin (PDF)

LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI

Ramazan Erhan Güllü

Lozan Antlaşması’na göre Türkiye’de sadece gayrimüslimler azınlık statüsünde olacaklardı. Lozan Konferansı sırasında, Türkiye’nin azınlık tanımının nasıl olacağı uzun tartışmalara neden olmuş, batılı devletlerin Türkiye’deki bazı Müslüman unsurları da azınlık statüsüne dâhil etmek istemeleri, Türk heyetinin itirazları üzerine kabul edilmemişti. Antlaşma gayrimüslimlerin azınlık statüsünde olduklarını belirtse de Türkiye ilerleyen süreçteki uygulamalarında sadece Rum, Ermeni ve Yahudileri azınlık olarak kabul etmişti. Bu üç grup dışında kalan gayrimüslim unsurlar da uygulamada azınlık statüsü dışında kalmışlardı. Ayrıca azınlıkların dinî merkezleri olan hahambaşılık ile patrikhanelerin de önceki dönemlerde sahip oldukları birçok ayrıcalık kaldırılmıştı. Buna rağmen Türkiye’nin azınlık politikaları azınlıklara karşı genel bir güvensizlik üzerine şekillenmişti. Bunun nedeni de mütareke döneminde gayrimüslim unsurlarla yaşanan çatışmalardı. Mütareke dönemi, Türkiye’nin azınlık politikalarının belirlenmesinde uzun süre etkili olmaya devam etmişti. 

DOI :10.26650/jes181206   IUP :10.26650/jes181206    Tam Metin (PDF)

Turkey’s Minority Policy after the Treaty of Lausanne

Ramazan Erhan Güllü

In reference to the Treaty of Lausanne only non-Muslims were recognized as minorities in Turkey. Issues such as the definition of minorities and the rights of the minorities caused long debates during the Lausanne Conference and the Turkish delegation insisted on the determination of minorities only by religious distinction. Although the treaty indicates a general statement that non-Muslims to be considered as minorities, Turkey has narrowed the meaning of this statement and recognized only Greeks, Armenians and Jews as minorities. Non-Muslims other than these three groups are not officially considered to be of minority status. Besides, the privileges of the Greek and Armenian Patriarchs and Rabbinate given by the Ottoman Empire were abolished. Despite the narrowed recognition, the state's approach to minorities was shaped by a general sense of mistrust in the early periods. The main reason for this was the clashes between Muslim and non-Muslim subjects during the armistice. The armistice period continued to be effective in the determination of Turkey's minority policies for a long time. 


PDF Görünüm

Referanslar

  • Arşiv Belgeleri Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA.), Yer nr: 490, 01, 0, 0 Fon Kodu: 608, 107, 2, 0, Cumhurbaşkanlığı Arşivi (CA.), Kutu No.: 1/189 (50-3), Fihrist No.: 48. Resmî Yayınlar Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri III, (Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, 1997) google scholar
  • Düstur, Üçüncü Tertip, Cilt: 5, (İstanbul: Necmi İstikbal Matbaası, 1931) google scholar
  • Lozan Barış Konferansı – Tutanaklar, Belgeler, Takım: II, Cilt: 2, Çev. Seha L. Meray, (Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 1970) google scholar
  • Mahzarlar Mecmuâsı – Gayrimüslim Ekalliyetlere Mensûb Türk Tebaasının Ahdî Haklarından Ferâgatleri (Lozan Muâhedesi: Madde 42), (Ankara: Hâkimiyet-i Milliye Matbaası, 1926) google scholar
  • T.B.M.M. Tutanak Dergisi, Dönem: IX, Cilt: 4, Toplantı: 1. google scholar
  • T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, Devre: 5, İçtima Senesi: 3, Cilt: 26, (Ankara: T.B.M.M. Matbaası, 1960) google scholar
  • Akşam google scholar
  • Cumhuriyet google scholar
  • Hâkimiyet-i Milliye google scholar
  • İkdam google scholar
  • Resmî Cerîde – Resmî Gazete google scholar
  • Vakit google scholar
  • Vatan google scholar
  • Tanin google scholar
  • Tevhid-i Efkâr google scholar
  • The New York Herald (Gazetelerin tarih ve numaraları dipnotlarda belirtilmiştir.) google scholar
  • AHMET REŞİT. Ekalliyetlerin Himayesi, (İstanbul: Matbaa-i Ebuzziya, 1933) google scholar
  • AKTAR, Ayhan. Varlık Vergisi ve Türkleştirme Politikaları, (İstanbul: İletişim Yayınları, 2000) google scholar
  • BALİ, Rıfat N. II. Dünya Savaşında Gayrimüslimlerin Askerlik Serüveni: Yirmi Kur’a Nafia Askerleri, (İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2008) google scholar
  • _______. 1934 Trakya Olayları, (İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2009) google scholar
  • _______. (Derleyen), Varlık Vergisi: Hatıralar – Tanıklıklar, (İstanbul: Libra Kitapçılık ve Yayıncılık, 2012) google scholar
  • BİRSEL, Haktan. Lozan’dan AB Sürecine Türkiye’nin Azınlık Politikaları, (İstanbul: IQ Kültür- Sanat Yayıncılık, 2011) google scholar
  • KAYRA, Cahit. Savaş, Türkiye ve Varlık Vergisi, (İstanbul: Tarihçi Kitabevi, 2011) google scholar
  • KENANOĞLU, M. Macit. Osmanlı Millet Sistemi – Mit ve Gerçek, (İstanbul: Klasik Yayınları, 2007) google scholar
  • ORAN, Baskın. Türkiye’de Azınlıklar: Kavramlar, Teori, Lozan, İç Mevzuat, İçtihat, Uygulama, (İstanbul: İletişim Yayınları, 2015) google scholar
  • SOYSAL, İsmail. Tarihçeleri ve Açıklamaları İle Birlikte Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları (1920-1945), c. I, (Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2000) Makaleler google scholar
  • DİNÇKOL, Bihterin Vural. – IŞIK, Alper, “1924 Anayasası Döneminde Yurttaşlık Anlayışı”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, s. 21, (2015), 13-41. google scholar
  • ERYILMAZ, Bilâl. – BEKTAŞ, Mücahit, “Lozan Perspektifinden Türkiye’de Azınlık Politikaları (1923-2016)”, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, c. 5/2, (2017), 25-50. google scholar
  • GÜLLÜ, Ramazan Erhan. “Mondros Mütarekesi’nin Ardından Ermeni ve Rum Patrikhanelerinin İşbirliği (30 Ekim 1918 – 11 Ekim 1922)”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, c. XXV/75, (2009), 575-605. google scholar
  • MÜEZZİNOĞLU, Ersin. “Hilafetin Kaldırılması Sonrası Patrikhaneler ve Hahambaşılık Tartışmaları”, International Journal of Social Science, c. IV/46, (2016), 111-127. google scholar
  • ERTAN, Semi. “An Armenian at the Turkish Parliament in the early Republican Period: Berç Türker – Keresteciyan (1870-1949)”, (Yüksek Lisans Tezi, Sabancı Üniversitesi, 2005) google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Güllü, R.E. (2018). LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI. Avrasya İncelemeleri Dergisi, 7(2), 268-298. https://doi.org/10.26650/jes181206


AMA

Güllü R E. LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI. Avrasya İncelemeleri Dergisi. 2018;7(2):268-298. https://doi.org/10.26650/jes181206


ABNT

Güllü, R.E. LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI. Avrasya İncelemeleri Dergisi, [Publisher Location], v. 7, n. 2, p. 268-298, 2018.


Chicago: Author-Date Style

Güllü, Ramazan Erhan,. 2018. “LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI.” Avrasya İncelemeleri Dergisi 7, no. 2: 268-298. https://doi.org/10.26650/jes181206


Chicago: Humanities Style

Güllü, Ramazan Erhan,. LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI.” Avrasya İncelemeleri Dergisi 7, no. 2 (May. 2025): 268-298. https://doi.org/10.26650/jes181206


Harvard: Australian Style

Güllü, RE 2018, 'LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI', Avrasya İncelemeleri Dergisi, vol. 7, no. 2, pp. 268-298, viewed 18 May. 2025, https://doi.org/10.26650/jes181206


Harvard: Author-Date Style

Güllü, R.E. (2018) ‘LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI’, Avrasya İncelemeleri Dergisi, 7(2), pp. 268-298. https://doi.org/10.26650/jes181206 (18 May. 2025).


MLA

Güllü, Ramazan Erhan,. LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI.” Avrasya İncelemeleri Dergisi, vol. 7, no. 2, 2018, pp. 268-298. [Database Container], https://doi.org/10.26650/jes181206


Vancouver

Güllü RE. LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI. Avrasya İncelemeleri Dergisi [Internet]. 18 May. 2025 [cited 18 May. 2025];7(2):268-298. Available from: https://doi.org/10.26650/jes181206 doi: 10.26650/jes181206


ISNAD

Güllü, RamazanErhan. LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI TÜRKİYE’NİN AZINLIKLARA YÖNELİK POLİTİKALARI”. Avrasya İncelemeleri Dergisi 7/2 (May. 2025): 268-298. https://doi.org/10.26650/jes181206



ZAMAN ÇİZELGESİ


Çevrimiçi Yayınlanma28.12.2018

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ



İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.