Experimed

GÖNDERBİLGİ
EnglishTürkçe

Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/experimed.2019.19021   IUP :10.26650/experimed.2019.19021    Tam Metin (PDF)

Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon

Sehkar Oktay, Sezin Demirel, Ünsal Veli Üstündağ, Betül Korkmaz, Gizem Eskiocak, Serap Akyüz, Ebru Emekli Alturfan

Amaç: Diş hekimi ve diş tedavisine bağlı anksiyete birçok çocukta karşılaşılan bir sorundur. Bu çalışmanın amacı, süt ve karışık dişlenme dönemindeki çocuklarda tükürük nitrik oksit, laktoferrin, α-amilaz ve kortizol seviyelerini tespit etmek ve diş tedavisinden kaynaklanan stresle ilişkilerini değerlendirmektir.


Gereç ve Yöntem: Çalışma süt ve karışık dişlenme dönemindeki 50 çocuktan oluşmaktadır. Çocuklar klinik olarak ve Frankl Davranış Değerlendirme Ölçeğine göre değerlendirildi. Tükürük akış hızı hesaplandı ve tükürükte nitrik oksit, laktoferrin, α-amilaz ve kortizol seviyeleri ölçüldü.


Bulgular: Çocukların %68'i Frankl Davranış Değerlendirme Ölçeğine göre negatif (Kategori 2) olarak bulundu ve bu çocuklarda, tamamen negatif olarak sınıflandırılan çocuklarla karşılaştırıldığında (Kategori 1) anlamlı derecede azalmış tükürük akış hızı belirlendi. DMFT + dft indeksi 7,56±4,29 idi ve DMFT + dft indeksleri ile tükrük nitrik oksit, laktoferrin, kortizol ve α-amilaz seviyeleri arasında pozitif korelasyon bulundu. Bu parametreler cinsiyetler arasında farklı değildi. Tükürük nitrik oksit ile amilaz, kortizol ve amilaz, kortizol ve laktoferrin ve ayrıca a-amilaz ve laktoferrin seviyeleri arasında pozitif korelasyon bulundu.


Sonuç: Tükürük laktoferrin, α-amilaz ve kortizol, ağız sağlığı ve anksiyete için önemli parametreler olarak önerilebilir.

Anahtar Kelimeler: Anksiyete, biyokimyasal belirteçler, tükürük
DOI :10.26650/experimed.2019.19021   IUP :10.26650/experimed.2019.19021    Tam Metin (PDF)

Correlation Between Salivary Anxiety Markers and Salivary Biochemical Markers in Children with Primary and Mixed Dentition

Sehkar Oktay, Sezin Demirel, Ünsal Veli Üstündağ, Betül Korkmaz, Gizem Eskiocak, Serap Akyüz, Ebru Emekli Alturfan

Objective: Anxiety due to the dentist and dental treatment is a problem encountered in many children. The aim of the present study is to determine salivary nitric oxide, lactoferrin, α-amylase and cortisol levels of children in primary and mixed dentition, and to evaluate their relation with stress due to dental treatment.


Material and Method: The study consisted of 50 children in primary and mixed dentition. The children were evaluated clinically and according to Frankl Behavior Rating Scale. Salivary flow rate was calculated, and nitric oxide, lactoferrin, α-amylase and cortisol levels were measured in saliva.


Results: 68% percent of the children were found to be negative according to the Frankl Behavior Rating Scale (category 2), and significantly decreased salivary flow rate was evident in these children when compared with children that were categorized as completely negative (category 1). The DMFT+dft index was 7.56±4.29, and positive correlations were found between DMFT+dft indices and salivary nitric oxide, lactoferrin, cortisol and α-amylase levels (p<0.05). These parameters were not different between genders. Positive correlations were found between salivary nitric oxide and α amilase, cortisol and α amilase, cortisol and lactoferrin; and also between α-amilase and lactoferrin levels (p<0.05).


Conclusion: Salivary lactoferrin, α-amylase and cortisol may be suggested as important parameters of oral health.

Anahtar Kelimeler: Anxiety, biochemical markers, saliva

PDF Görünüm

Referanslar

  • 1. Berlutti F, Pilloni A, Pietropaoli M, Polimeni A, Valenti P. Lactoferrin and oral diseases: current status and perspective in periodontitis. Ann Stomatol 2011; 2: 10-8. google scholar
  • 2. Chicharro JL, Lucía A, Pérez M, Vaquero AF, Ureña R. Saliva composition and exercise. Sports Med 1998; 26: 17-27. [CrossRef] google scholar
  • 3. Legrand D, Pierce A, Elass E, Carpentier M, Mariller C, Mazurier J. Lactoferrin structure and functions. In: Bioactive components of milk. Springer, New York, NY, 2008. p. 163-94. [CrossRef] google scholar
  • 4. Eagappan ARS, Rao VAP, Sujatha S, Senthil D, Sathiyajeeva J, Rajaraman G. Evaluation of salivary nitric oxide level in children with early childhood caries. Dent Res J 2016; 13: 338-41. [CrossRef] google scholar
  • 5. Hellhammer DH, Wüst S, Kudielka BM. Salivary cortisol as a biomarker in stress research. Psychoneuroendocrinology 2009; 34: 163-71. [CrossRef] google scholar
  • 6. Nater UM, Rohleder N. Salivary alpha-amylase as a non-invasive biomarker for the sympathetic nervous system: Current state of research. Psychoneuroendocrinology 2009; 34: 486-96. [CrossRef] google scholar
  • 7. Vineetha R, Pai KM, Vengal M, Gopalakrishna K, Narayanakurup D. Usefulness of salivary alpha amylase as a biomarker of chronic stress and stress related oral mucosal changes - a pilot study. J Clin Exp Dent 2014; 6: 132-7. [CrossRef] google scholar
  • 8. Seligman LD, Hovey JD, Chacon K, Ollendick TH. Dental anxiety: An understudied problem in youth, Clin Psychol Rev 2017; 55: 25-40. [CrossRef] google scholar
  • 9. Peretz B, Efrat J. Dental anxiety amoung young adolescent patients in Israel. Int J Paediatric Dent 2002; 10: 126-32. [CrossRef] google scholar
  • 10. Frankl SN. Should the parent remain with the child in the dental operatory? J Dent Child 1962; 29: 150-63. google scholar
  • 11. Miranda KM, Espey MG, Wink DA. A rapid, simple spectrophotometric method for simultaneous detection of nitrate and nitrite. Nitric Oxide 2001; 5: 62-71. [CrossRef] google scholar
  • 12. Monica M, Valad R, Stoica A. Analysis of salivary level of alpha-amylase as a risk factor for dental caries. Acta Medica Transilvanica March 2018; 23: 93-5. google scholar
  • 13. Yildiz F, Erden BF, Ulak G, Utkan T, Gacar N. Antidepressant-like effect of 7-nitroindazole in the forced swimming test in rats. Psychopharmacology 2000; 149: 41-4. [CrossRef] google scholar
  • 14. Inasu S, Thomas B, Kumari S, Ramesh A, Rao A. Evaluation of serum and salivary sialic acid and nitric oxide levels in chronic periodontitis patients. Int J Appl Dent Sci 2016; 2: 74-6. google scholar
  • 15. Felizardo KR, Gonçalves RB, Schwarcz WD, Poli-Frederico RC, Maciel SM, de Andrade FB. An evaluation of the expression profiles of salivary proteins lactoferrin and lysozyme and their association with caries experience and activity. Rev Odonto Ciênc 2010; 25: 344-9. [CrossRef] google scholar
  • 16. Sikorska MHJ, Mielnik-Blaszczak M, Kapec’ E. The relationship between the levels of SigA, lactoferrin and proteinase inhibitor in saliva and permanent dentition caries in 15-year olds. Oral Microbiol Immunol 2001; 17: 272-6. [CrossRef] google scholar
  • 17. Scannapieco FA, Torres G, Levine MJ. Salivary α-amylase: role in dental plaque and caries formation. Crit Rev Oral Biol Med 1993; 4: 301-7. [CrossRef] google scholar
  • 18. Akyuz S, Pince S, Hekin N. Children’s stress during a restorative dental treatment: assessment using salivary cortisol measurements. J Clin Pediatr Dent 1996; 20: 219-23. google scholar
  • 19. Sadi H, Finkelman M,Rosenberg M. Salivary cortisol, salivary alpha amylase, and the dental anxiety scale. Anesth Prog 2013; 60: 46-53. [CrossRef] google scholar
  • 20. Aartman IH, van Everdingen T, Hoogstraten J, Schuurs AH. Appraisal of behavioral measurement techniques for assessing dental anxiety and fear in children: a review. J Psychopathol Behav Assess 1996; 18: 153-71. [CrossRef] google scholar
  • 21. Rai K, Hegde A, Shetty S, Shetty S. Estimation of salivary cortisol in children with rampant caries. J Clin Pediatr Dent 2010; 34: 249-52. [CrossRef] google scholar
  • 22. Patil SJ, Shah PP, Patil JA, Shigli A, Patil AT, Tamagond SB. Assessment of the changes in the stress-related salivary cortisol levels to the various dental procedures in children. J Indian Soc Pedod Prev Dent 2015; 33: 94-9. [CrossRef] google scholar
  • 23. Nater UM, Rohleder N, Gaab J, Berger S, Jud A, Kirschbaum C, etal. Human salivary alpha-amylase reactivity in a psychosocial stress paradig. Int J Psychophysiol 2015; 55: 333-42. [CrossRef] google scholar
  • 24. Rohleder N, Wolf JM, Maldonado EF, Kirschbau C. The psychosocial stress-induced increase in salivary alpha-amylase is independent of saliva flow rate. Psychophysiology 2006; 43: 645-52. [CrossRef] google scholar
  • 25. Noorani H, Joshi HV, Shivaprakash P. Salivary alpha amylase as a noninvasive biomarker for dental fear and its correlation with behavior of children during dental treatment. Int J Clin Pediatr Dent 2014; 7: 19-23. google scholar
  • 26. van Stegeren A, Rohleder N, Everaerd W, Wolf OT. Salivary alpha amylase as marker for adrenergic activity during stress: effect of betablockade. Psychoneuroendocrinology 2006; 31: 137-41. [CrossRef] google scholar
  • 27. Tanaka Y, Ishitobi Y, Maruyama Y, Kawano A, Ando T, Okamoto S, et al. Salivary alphaamylase and cortisol responsiveness following electrical stimulation stress in major depressive disorder patients. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2012; 36: 220-4.[CrossRef] google scholar
  • 28. Lonnerdal B, Iyer S. Lactoferrin: molecular structure and biological function. Annu Rev Nutr 1995; 15: 93-110. [CrossRef] google scholar
  • 29. Felizardo KR, Goncalves RB, Schwarcz WD, Poli-Frederico RC, Maciel SM, de Andrade FB. An evaluation of the expression profiles of salivary proteins lactoferrin and lysozyme and their association with caries experience and activity. Rev Odonto Cienc 2010; 25: 344-9. [CrossRef] google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Oktay, S., Demirel, S., Üstündağ, Ü.V., Korkmaz, B., Eskiocak, G., Akyüz, S., & Emekli Alturfan, E. (0001). Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon. Experimed, 9(3), 86-92. https://doi.org/10.26650/experimed.2019.19021


AMA

Oktay S, Demirel S, Üstündağ Ü V, Korkmaz B, Eskiocak G, Akyüz S, Emekli Alturfan E. Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon. Experimed. 0001;9(3):86-92. https://doi.org/10.26650/experimed.2019.19021


ABNT

Oktay, S.; Demirel, S.; Üstündağ, Ü.V.; Korkmaz, B.; Eskiocak, G.; Akyüz, S.; Emekli Alturfan, E. Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon. Experimed, [Publisher Location], v. 9, n. 3, p. 86-92, 0001.


Chicago: Author-Date Style

Oktay, Sehkar, and Sezin Demirel and Ünsal Veli Üstündağ and Betül Korkmaz and Gizem Eskiocak and Serap Akyüz and Ebru Emekli Alturfan. 0001. “Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon.” Experimed 9, no. 3: 86-92. https://doi.org/10.26650/experimed.2019.19021


Chicago: Humanities Style

Oktay, Sehkar, and Sezin Demirel and Ünsal Veli Üstündağ and Betül Korkmaz and Gizem Eskiocak and Serap Akyüz and Ebru Emekli Alturfan. “Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon.” Experimed 9, no. 3 (Dec. 2024): 86-92. https://doi.org/10.26650/experimed.2019.19021


Harvard: Australian Style

Oktay, S & Demirel, S & Üstündağ, ÜV & Korkmaz, B & Eskiocak, G & Akyüz, S & Emekli Alturfan, E 0001, 'Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon', Experimed, vol. 9, no. 3, pp. 86-92, viewed 22 Dec. 2024, https://doi.org/10.26650/experimed.2019.19021


Harvard: Author-Date Style

Oktay, S. and Demirel, S. and Üstündağ, Ü.V. and Korkmaz, B. and Eskiocak, G. and Akyüz, S. and Emekli Alturfan, E. (0001) ‘Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon’, Experimed, 9(3), pp. 86-92. https://doi.org/10.26650/experimed.2019.19021 (22 Dec. 2024).


MLA

Oktay, Sehkar, and Sezin Demirel and Ünsal Veli Üstündağ and Betül Korkmaz and Gizem Eskiocak and Serap Akyüz and Ebru Emekli Alturfan. “Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon.” Experimed, vol. 9, no. 3, 0001, pp. 86-92. [Database Container], https://doi.org/10.26650/experimed.2019.19021


Vancouver

Oktay S, Demirel S, Üstündağ ÜV, Korkmaz B, Eskiocak G, Akyüz S, Emekli Alturfan E. Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon. Experimed [Internet]. 22 Dec. 2024 [cited 22 Dec. 2024];9(3):86-92. Available from: https://doi.org/10.26650/experimed.2019.19021 doi: 10.26650/experimed.2019.19021


ISNAD

Oktay, Sehkar - Demirel, Sezin - Üstündağ, ÜnsalVeli - Korkmaz, Betül - Eskiocak, Gizem - Akyüz, Serap - Emekli Alturfan, Ebru. “Süt ve Karışık Dişlenme Dönemindeki Çocuklarda Tükürük Anksiyete Belirteçleri ve Tükürük Biyokimyasal Belirteçler Arasındaki Korelasyon”. Experimed 9/3 (Dec. 2024): 86-92. https://doi.org/10.26650/experimed.2019.19021



ZAMAN ÇİZELGESİ


Kabul08.11.2019

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.