İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi

GÖNDERBİLGİ
EnglishTürkçe

Araştırma Makalesi


Tam Metin (PDF)

Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi

Ferihan Yancı, Aslıhan Özlem Polat

Bu çalışmada, farklı tecavüz senaryoları üzerinden katılımcıların mağdura ve faile yönelik tutumları, tecavüz mitleri, adil dünya inancı ve cinsiyet rollerinin cinsiyet, yaş ve eğitim gibi değişkenlerle ve birbirleri ile olan ilişkisi incelenmiştir.

Yöntem: Araştırmaya seçkisiz olmayan örnekleme içinden 18 yaş üzeri 164'ü kadın, 136'sı erkek katılımcı olmak üzere toplam 300 kişi dahil edilmiştir. Katılımcılara Kişisel Bilgi Formu, Illinois Tecavüz Mitlerini Kabul Ölçeği, Bireysel ve Genel Adil Dünya Ölçeği, Bem Cinsiyet Rolü Envanteri ve 6 farklı tecavüz senaryosuna ilişkin 10 soruluk değerledirme anketi doldurtulmuştur. Ölçeklerin birbiri ile olan ilişkisini incelemek için Anova, her bir ölçeğin yordayıcılığını değerlendirmek içinse Regeresyon analizi uygulanmıştır.

Bulgular: Araştırma sonuçlarına göre; erkeklerin kadınlara oranla mağduru daha fazla suçladıkları, tecavüz mitlerini daha fazla kabul ettikleri, düşük eğitimli katılımcıların ve erkeksilik düzeyi yüksek katılımcıların tecavüz mitlerini daha fazla kabul ettikleri ve mağduru daha fazla suçladıkları bulgulanmıştır. Diğerlerine göre daha saygın olarak nitelendirilen mağdurun, daha az tahrik edicilik ve dikkatsizlikle suçlandığı, olaydan daha az sorumlu tutulduğu ve daha fazla etkilendiğinin düşünüldüğü görülmüştür.

Sonuç: Beklenildiği gibi tecavüz mitlerinin kabulü arttıkça mağdurun daha fazla suçlandığı görülmektedir. Ayrıca literatürle uyumlu olarak; erkekler kadınlara oranla mağduru daha fazla suçlama eğilimindedirler. Mağdurun saygınlığının mağduru suçlama düzeyini etkilediği görülmüştür. Mağdur olan kadının suçlanması, failin sorumluluğun azımsanmasına ve tecavüz olgusunun olağanlaştırılmasına zemin yaratabilmektedir. Bu bağlamda gereken tedbirlerin alınması ve yaptırımların uygulamaya dökülmesinin önemi dikkati çekmektedir. 

Anahtar Kelimeler: Cinsel şiddet, Tecavüz mitleri, Cinsiyet rolleri, Adil dünya inancı, Travma
Tam Metin (PDF)

Investigation of Attitudes of Rape Through Rape Myths, Just World Beliefs, Sex Roles and Demographic Variables

Ferihan Yancı, Aslıhan Özlem Polat

Objective: In this study, the relationship among attitudes towards rape victims and perpetrators, rape myths, just world belief and gender roles are investigated and also analyzed against a number of demographic variables such as gender, age, and education level through multiple rape scenarios.

Methods: A total of 300 people were included in the study, including 164 female and 136 male participants over the age of 18, who were non-random sampling. Paticipants were asked to complete Personal Information Form, Illinois Rape Myth Acceptance Scale, Just World Scale, BEM Sex-Role Inventory and Evaluation Test with ten questions about rape scenarios. To measure the relationship among the variables correlation analysis was carried out and to examine the difference between the variables ANOVA.

Results: The results demonstrated that male participants tended to accuse the victim and accept the rape myths more than female participants. Participants who have lower education level and have greater masculinity levels accepted the rape myths and accused the victim. The victim, once depicted as a more respectable person in the scenario, was accused less as being the instigator and careless, was considered less as the responsible party, was considered to be affected more from what happened.

Conclusion: As expected, it became evident that the rape victim was accused more as the acceptance of the rape myths increased. Similarly to the literature, males tended to put the blame on the victim and hold her accountable more than females. It was showed that the respectability of the victim influenced the accusation tendency of the victim. It is crucially important to take the required precautions and to utilize various sanctions.

Anahtar Kelimeler: Sexual violence, Rape myths, Sex-roles, Just world belief, Trauma

PDF Görünüm

Referanslar

  • Bell S, Kuriloff P, Lottes I. (1994). Understanding Attributions of Blame in Stranger Rape and Date Rape Situations: An Examination of Gender, Race, Identification, and Students’ Social Perceptions of Rape Victims. J Appl Soc Psychol. 24(19):1719-1734. doi:10.1111/j.1559-1816.1994.tb01571.x google scholar
  • Burt MR. (1980). Cultural myths and supports for rape. J Pers Soc Psychol . 38(2):217-230. doi:10.1037/0022-3514.38.2.217 google scholar
  • Bohner G, Danner UN, Siebler F, Samson GB. (2002).Rape Myth Acceptance and Judgments of Vulnerability to Sexual Assault: An Internet Experiment. Exp Psychol. 49(4):257-269. doi:10.1026/1618-3169.49.4.257 google scholar
  • Bruggen M, Grubb A. (2014). A review of the literature relating to rape victim blaming: An analysis of the impact of observer and victim characteristics on attribution of blame in rape cases. Aggress Violent Behav. 19:423–431. doi:10.1016/j.avb.2014.07.008 google scholar
  • Çamaş GG, Meşe G. (2016). Sosyal Hiyerarşi: Cinsel Şiddet Mitlerini Anlamak. Türk Psikoloji Dergisi. 31(78):62-74. google scholar
  • Çoklar I, Meşe G. (2014). Illinois Tecavüz Mitlerini Kabul Ölçeği Kısa Formunu Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. Psikoloji Çalışmaları Dergisi. 34(2):53-64. google scholar
  • Davies M, Mccartney S. (2003). Effects of gender and sexuality on judgements of victim blame and rape myth acceptance in a depicted male rape. J Community Appl Soc Psychol. 13:391–398. doi.org/10.1002/casp.741 google scholar
  • Dökmen ZY. (1999). Bem cinsiyet rolü envanteri kadınsılık ve erkeksilik ölçekleri Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Kriz Dergisi. 7(1):27-40. google scholar
  • Eker T, Erdener E. (2011). Tecavüze ilişkin kültürel mitler ve mitlerin kabul edilmesine etki eden faktörler. Türk Psikoloji Yazıları. 14(28):60-72. google scholar
  • Frese B, Moya M, Megías JL. (2004). Social perception of rape how rape myth acceptance modulates the ınfluence of situational factors. J Interpers Violence. 19:143-161. doi:10.1177/0886260503260245 google scholar
  • Foley LA, Pigott MA. (2000). Belief in a just world and jury decisions in a civil rape trial. J Appl Soc Psychol. 30(5):935-951. doi:10.1111/j.1559-1816.2000.tb02504.x google scholar
  • Gölge ZB. (2005). Cinsel travma sonrası oluşan ruhsal sorunlar, Nöropsikiyatri Arşivi. 42(1-2-3-4):19-28. google scholar
  • Göregenli M. (2003). Şiddet, Kötü Muamele ve İşkenceye ilişkin değerlendirmeler, tutumlar ve deneyimler. İşkencenin Önlenmesinde Hukukçuların Rolü Projesi Raporu. İzmir Barosu, İzmir google scholar
  • Göregenli M. Şiddet ve İşkencenin Meşrulaştırılması Sürecinin Sosyal Psikolojik Arka Planı, İzmir, 2012. Erişim: 12 Ocak 2018'de http://www.stramap.org/images/cust_files/080613160140.pdf adresinden indirildi. google scholar
  • Grubb A, Turner E. (2012). Attribution of blame in rape cases: A review of the impact of rape myth acceptance, gender role conformity and substance use on victim blaming. Aggress Violent Behav. 17:443–452. doi:10.1016/j.avb.2012.06.002 google scholar
  • Grubb A, Harrower J. (2008). Attribution of blame in cases of rape: An analysis of participant gender, type of rape and perceived similarity to the victim. Aggress Violent Behav. 13:396–405. doi:10.1016/j.avb.2008.06.006 google scholar
  • Hayes RM, Lorenz K, Bell KA. (2013). Victim blaming others: Rape myth acceptance and the just world belief. Fem Criminol. 8(3):202–220. doi:10.1177/1557085113484788 google scholar
  • Idisis Y, David SB, Nachum EB. (2007). Attribution of blame to rape victims among therapists and non-therapists. Behav Sci Law. 25:103–120. doi:10.1002/bsl.721 google scholar
  • Kassing LR, Prieto LR. (2003). The rape myth and blame-based beliefs of counselors-in-training toward male victims of rape. J Couns Development. 81:455-461. doi:10.1002/j.1556-6678.2003.tb00272.x google scholar
  • Kleinke CL, Meyer C. (1990). Evaluation of rape victim by men and woman with high and low belief in a just world. Psychol Women Q. 14(3):343-340. doi:10.1111/j.1471-6402.1990.tb00024.x google scholar
  • Lerner MJ. (1965). Evauation of performance as a function of performer’s reward and attractiveness. J Pers Social Psychol 1(4):355-360. doi:10.1037/h0021806 google scholar
  • Payne DL, Lonsway KA, Fitzgerald LF. (1999). Rape myth acceptance: exploration of its structure and its measurement using the illinois rape myth acceptance scale. J Res Pers. 22:27-68. doi:10.1006/jrpe.1998.2238 google scholar
  • Rando RA, Rogers JR, Brittan-Powell CS. (1998).Gender role conflict and college men’s sexually aggressive attitudes and behavior. J Ment Health Couns. 20:359– 369. google scholar
  • Russel BL, Trigg KY. (2004). Tolerance of sexual harassment: An examination of gender differences, ambivalent sexism, social dominance, and gender roles. Sex Roles.50(7/8):565-573. doi:10.1023/B:SERS.0000023075.32252.fd google scholar
  • Sheldon JP, Parent SL. (2002). Clergy’s attitudes and attributions of blame toward female rape victims. Violence Against Women. 8(2):233-256. doi:10.1177/10778010222183026 google scholar
  • Smith RE, Keating JP, Hester RK, Mitchell HE. (1976). Role and justice considerations in the attribution of responsibility to a rape victim. J Res Pers.10:346-357. doi:10.1016/0092-6566(76)90024-6 google scholar
  • Strömwall LA, Alfredsson H, Landström S. (2012). Blame attributions and rape: Effects of belief in a just world and relationship level. Legal Criminol Psychol. 18:254-261. doi:10.1111/j.2044-8333.2012.02044.x google scholar
  • Strömwall LA, Alfredsson H, Landström S. (2013). Rape victim and perpetrator blame and the Just World hypothesis: The influence of victim gender and age. J Sex Aggress.19(2):207-217. doi:10.1080/13552600.2012.683455 google scholar
  • Whatley MA, Rıggıo RE. (1993). Gender differences in attributions of blame for male rape victims. J Interpers Violence. 8(4):402-411. doi:10.1177/088626093008004005 google scholar
  • Yalçın MA. (2016). Cinsel Saldırı Suçu Mağduru Kadınlara Karşı Toplumsal Tutumlar. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Yancı, F., & Özlem Polat, A. (0001). Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 0(18), 31-50. https://doi.org/null


AMA

Yancı F, Özlem Polat A. Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi. 0001;0(18):31-50. https://doi.org/null


ABNT

Yancı, F.; Özlem Polat, A. Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, [Publisher Location], v. 0, n. 18, p. 31-50, 0001.


Chicago: Author-Date Style

Yancı, Ferihan, and Aslıhan Özlem Polat. 0001. “Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi.” İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi 0, no. 18: 31-50. https://doi.org/null


Chicago: Humanities Style

Yancı, Ferihan, and Aslıhan Özlem Polat. “Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi.” İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi 0, no. 18 (Dec. 2024): 31-50. https://doi.org/null


Harvard: Australian Style

Yancı, F & Özlem Polat, A 0001, 'Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi', İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, vol. 0, no. 18, pp. 31-50, viewed 22 Dec. 2024, https://doi.org/null


Harvard: Author-Date Style

Yancı, F. and Özlem Polat, A. (0001) ‘Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi’, İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 0(18), pp. 31-50. https://doi.org/null (22 Dec. 2024).


MLA

Yancı, Ferihan, and Aslıhan Özlem Polat. “Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi.” İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, vol. 0, no. 18, 0001, pp. 31-50. [Database Container], https://doi.org/null


Vancouver

Yancı F, Özlem Polat A. Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi [Internet]. 22 Dec. 2024 [cited 22 Dec. 2024];0(18):31-50. Available from: https://doi.org/null doi: null


ISNAD

Yancı, Ferihan - Özlem Polat, Aslıhan. “Tecavüze İlişkin Tutumların Tecavüz Mitleri, Adil Dünya İnancı, Cinsiyet Rolleri ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi”. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi 0/18 (Dec. 2024): 31-50. https://doi.org/null



ZAMAN ÇİZELGESİ



LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.