Makale


DOI :10.18345/iuturkiyat.437791   IUP :10.18345/iuturkiyat.437791    Tam Metin (PDF)

“AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944)

Tahir Kerim

Makalede “Azat Kırım” adlı Kırım Tatar gazetesinde Kiril, Latin ve Arap alfabelerinin kullanılması hususundaki meseleler açıklanmıştır. N. Çelebi Cihan, Ö. İpçi, H. Çergey, M. Kurtiy’nin eserleri esasında Kırım Tatar Latin alfabesinin şekillenmesinde halk dilinin rolü incelenmiştir. Bununla birlikte Mustafa Kurtiy’in edebi eserlerine dair mirasında esas yerini alan medeni ve amacı doğrultusundaki değerine büyük dikkat çekilmiştir. Sırası ile yazarın “Tercüman”, “Millet”, “Yeni Dünya” vesaire milli yayınlarında neşredilen eserlerinin kronolojisi sıralanmıştır. M. Kurtiy ve onun eşi Hanife üzerindeki yeni biyografik bilgiler geniş okuyucu kitlesine sunulmuştur. Özellikle 1942-44 yıllarında Kırım’da yayımlanan Kırım Tatarca “Kırım Ocağı”, “Azat Kırım”, “Ana Yurt” ve Rusça “Azatlık”, “Azat Olunan Kırım” gibi içtimai - siyasi yayınların özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. 

Anahtar Kelimeler: Kırımedebiyatmilli yayıncılık
DOI :10.18345/iuturkiyat.437791   IUP :10.18345/iuturkiyat.437791    Tam Metin (PDF)

NOTES ABOUT LATIN ALPHABET AND CORRESPONDENT OF NEWSPAPER “AZAT KIRIM” (1942-1944)

Tahir Kerim

In the article opening common issues about using Cyrillic, Arabic and Latin alphabet in Crimean Tatar newspaper “Azat Kirim”. On the example of poetical works of N. Chelebedjihan, U. Ipchi, A. Chergey, M. Kurti analyzing tendency of influence national language to transformation Latin alphabet of Crimean Tatar. Special significance took to culture-ideological maintenance of Kurti’s creative inheritance. Building chronological borders literary findings of authors in “Terdjiman”, “Millet”, “Yeni Dunya” and other national publication of prewar period. At the same time defining more exactly biographical facts about life and activities of married couple Mustafa and Anife Kurti. By researching theme composing social and political characteristics of Crimean Tatar and Russian periodical publications in Crimea as “Kirim odjagi”, “Ana Yurt”, “Osvobojdeniy Krim”, “Osvobojdeniye”. In the opinion of this article author mentioned printing publications helps to understand better the specific of formation Crimean Tatar classical literature. 

Anahtar Kelimeler: Crimeanationliteratureprint

PDF Görünüm

Referanslar

  • A.Z., Eki Mühim Karar, Azat Kırım, Haziran 16, 1943. google scholar
  • Belgisiz, Eşid, Mevta Ne Söyleyur!, Canköy, 1909. google scholar
  • BERKE, Mustafa, “Kırım milliy muhtariyet günü”, Kırım, S. 4, 1957. google scholar
  • BERKE, Mustafa, “Kırım Türklerinin suçu nedir”, Kırım, S. 2, 1957. google scholar
  • DAVUTOV, Latin Elifbası Tarafdarıyım, Yeñi Dünya, Şubat 6, 1927. google scholar
  • DOSTLARI, Hanife hanım Kurtiyeva, Azat Kırım, Eylül 11, 1942. google scholar
  • Gazeta Yevpatorii, Osvobojdeniye, S. 35, 1943. google scholar
  • GOGOL, Nikolay, Ölü Çanlar, Çev. Ü. İPÇİ, Akmescit, 1931. google scholar
  • GRABOV, Ebadulah, “Kırım Tatar Teatrisiniñ Tarihine Ait Bazı Sahifeler”, Azat Kırım, Mart 10, 1942. google scholar
  • KAYA, İsaak, Rukovodstvo Dlya Obucheniya Krymskotatarskomu Yazyku po Novomu Alfavitu, Simferopol, 1928. google scholar
  • KERİMOV, İsmail, Bibliograficheskiy Ukazatel Pechatnyh Knig, Statey i Proizvedeniy na Krymskotatarskom Yazyke, Simferopol, 2009. google scholar
  • KERİMOV, İsmail, Eski Edebiyatımızda Kullanılğan Bazı Sözlernin İzahatları, Akmescit, 1997. google scholar
  • KERİMOV, İsmail, Kırım Tatar Edebiyatı, Akmescit, 1995. google scholar
  • KERİMOV, İsmail, Kırım Tatarca Kıyın Sözler Luğatı, Akmescit, 2006. google scholar
  • KIRIMLI, Hakan, Kırım Tatarlarında Milli Kimlik ve Milli Hareketler (1905-1916), Ankara, 1996. google scholar
  • KONAKBAY, “Gazetalarımıznıñ Tarihi”, Azat Kırım, Ocak 16, 1943. google scholar
  • KURTIYEV, Mustafa, “Taziye, Azat Kırım gazetasınıñ hadimleri; Taziye, Aqmezcitte Akuşer-Ginekologiya Hastahanesiniñ Hadimleri”, Azat Kırım, Haziran 2, 1942. google scholar
  • KURTIYEV, Mustafa, Hacı Hasan, “Hanife Hanım Kurtiyeva (Kırım Tatar Kurultayına Kefe uyezdinden namzet cedveli-1)”, Millet, Kasım 16, 1917. google scholar
  • MALTSEV, Konveyer GPU, Osvobojdeniye, S. 15, 1943. google scholar
  • MUHİTTİN, “Mustafa Berke (Ölümü münasebetiyle)”, Kırım, S. 9-12, 1957. google scholar
  • MUSTAFA Efendi Kurtiyev, Azat Kırım, Haziran 1, 1943. Ohrana Pamyatnikov Kultury, Osvobojdeniye, S. 32, 1943. google scholar
  • Okuyıcılarımıznıñ Dikkatına, Azat Kırım, Ocak 30, 1942. google scholar
  • ÖZENBAŞLI, Ahmet, “Ana Yurt Mecmuamız Hakkında Bir Kaç Söz”, Azat Kırım, Ağustos 20, 1943. google scholar
  • Russkiye Soldatı, Osvobojdeniye, S. 4, 1943. google scholar
  • Seyyar lektsiya, Millet, Ağustos 4, 1917. google scholar
  • ŞEİDE, “Kayda Birlik, Anda Tirilik”, Azat Kırım, Ağustos 17, 1943. google scholar
  • Tatar Sedası gazetası (İlân), Millet, Temmuz 22, 1917. google scholar
  • ÜLKÜSAL, Müstecip, Kırım Türk-Tatarları (Dünü, Bugünü, Yarını), İstanbul 1980. google scholar
  • VELICAN, “Yañı Elifbe Hususında”, Azat Kırım, Ağustos 21, 1942. google scholar
  • https://global.britannica.com/topic/kulak google scholar
  • https://global.britannica.com/topic/uyezd google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Kerim, T. (0001). “AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944). Türkiyat Mecmuası, 28(1), 67-76. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.437791


AMA

Kerim T. “AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944). Türkiyat Mecmuası. 0001;28(1):67-76. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.437791


ABNT

Kerim, T. “AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944). Türkiyat Mecmuası, [Publisher Location], v. 28, n. 1, p. 67-76, 0001.


Chicago: Author-Date Style

Kerim, Tahir,. 0001. ““AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944).” Türkiyat Mecmuası 28, no. 1: 67-76. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.437791


Chicago: Humanities Style

Kerim, Tahir,. “AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944).” Türkiyat Mecmuası 28, no. 1 (Nov. 2024): 67-76. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.437791


Harvard: Australian Style

Kerim, T 0001, '“AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944)', Türkiyat Mecmuası, vol. 28, no. 1, pp. 67-76, viewed 17 Nov. 2024, https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.437791


Harvard: Author-Date Style

Kerim, T. (0001) ‘“AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944)’, Türkiyat Mecmuası, 28(1), pp. 67-76. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.437791 (17 Nov. 2024).


MLA

Kerim, Tahir,. “AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944).” Türkiyat Mecmuası, vol. 28, no. 1, 0001, pp. 67-76. [Database Container], https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.437791


Vancouver

Kerim T. “AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944). Türkiyat Mecmuası [Internet]. 17 Nov. 2024 [cited 17 Nov. 2024];28(1):67-76. Available from: https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.437791 doi: 10.18345/iuturkiyat.437791


ISNAD

Kerim, Tahir. “AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944)”. Türkiyat Mecmuası 28/1 (Nov. 2024): 67-76. https://doi.org/10.18345/iuturkiyat.437791



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim19.11.2017
Kabul19.03.2018

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.