Araştırma Makalesi


DOI :10.18368/IU/sk.12278   IUP :10.18368/IU/sk.12278    Tam Metin (PDF)

BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ

Ayhan Vergili

Baykan Sezer, Türk sosyolojisinin üçüncü kuşak sosyologlarındandır. Yaklaşık otuz yıl İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde görev yapmıştır. Sezer, sosyolojinin Batı’da ortaya çıktığını, Batı egemenliği çerçevesinde olayları değerlendirdiğini belirterek Batı sosyolojisine eleştirel bir yaklaşım sunmuştur. Batı sosyolojisinin tek tipçi ve Batı merkezli izahlarına özellikle karşı çıkan Sezer, sosyolojiye eleştirel bir bakış açısı sunarak yerli bir sosyoloji kurulması gereğine inanmış ve akademik yaşamı boyunca Türk toplumunun sorunlarına çözüm bulabilmek için yerli bir sosyoloji kurmaya çalışmıştır. Sezer, metinlerinde Batı sosyolojisine ve kurucu sosyologlarına eleştiriler yöneltmiştir. Biz bu yazımızda; Sezer’in sosyoloji anlayışını kısaca izah ettikten sonra, Durkheim’ın tarihe yaklaşım biçimine, dinin menşeine ilişkin görüşlerine, metodolojik yaklaşımına ve sosyolojiyi Batı egemenliğinin temellendirilmesi için kullanmasına yönelik, onun eleştirilerini değerlendireceğiz

DOI :10.18368/IU/sk.12278   IUP :10.18368/IU/sk.12278    Tam Metin (PDF)

TitleCRITIQUES OF ÉMILE DURKHEIM IN BAYKAN SEZER’S WRITINGS

Ayhan Vergili

Baykan Sezer is one of the third-generation Turkish sociologists. For nearly 30 years he worked at the Sociology Department of Istanbul University. He developed a critical approach towards Western sociology, proposing that the discipline emerged in the West and dealt with its subject within the framework of Western supremacy. In particular, he rejected the uniform and West-centered interpretation, defending a critical local perspective towards sociology. He spent his academic life in an effort to find solutions to the problems of Turkish society, and to institute a homegrown sociology. In his works, Sezer provided a critique of Western sociology and its founding fathers. This essay is an exposition of Sezer’s criticism towards Durkheim’s approach to history and methodology, his views on the origins of religion, and his use of sociology to bolster Western supremacy. After briefly explaining Sezer’s understanding of sociology, we will try to analyze his critique of Durkheim.


PDF Görünüm

Referanslar

  • Baykan Sezer’e Armağan, Baykan Sezer ve Türk Sosyolojisi (2004), Sosyoloji Yıllığı- Kitap 11, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Araştırmaları Merkezi-Kemal Tahir Vakfı Çalışması, (Yay. haz. Ertan Eğribel, Ufuk Özcan), İstanbul, Kızılelma Yayınları. google scholar
  • “Baykan Sezer’in Biyografisiyle İlgili Sorulara Verdiği Cevaplar”, Baykan Sezer’e Armağan, Baykan Sezer ve Türk Sosyolojisi, (2004); Sosyoloji Yıllığı - Kitap 11, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Araştırmaları Merkezi-Kemal Tahir Vakfı Çalışması, (Yay. haz. Ertan Eğribel, Ufuk Özcan), Kızılelma Yayınları, İstanbul, s. 23-30. google scholar
  • Berküren T. - Kazancıgil, A. (1997), Galatasaray Lisesi Mezunları 1871-1996, İstanbul. google scholar
  • Coşkun, İsmail (1991), “Sosyoloji Bölümü’nün Tarihine Dair”, 75. Yılında Türkiye’de Sosyoloji, İstanbul, Bağlam Yayıncılık, s. 21-22. google scholar
  • Durkheim, Émile (2009), Dini Hayatın İlk Şekilleri - Avustralya Totem Sisteminde, (Çev. İzzet Er), Ankara, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. google scholar
  • Durkheim, Émile (1994), Sosyolojik Metodun Kuralları, 2. Baskı, (Çev. Enver Aytekin),İstanbul, Sosyal Yayınları. google scholar
  • Eberhard, Wolfram (1946), Çin: Sinolojiye Giriş, Ankara, DTCF Yayınları, 1946. google scholar
  • Eğribel, Ertan - Özcan, Ufuk (2008), “Baykan Sezer Kaynakçası”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 11, s. 611-632. google scholar
  • Eğribel, Ertan - Özcan, Ufuk (2004), “Kronolojik Baykan Sezer Bibliyografyası”, Baykan Sezer’e Armağan, Baykan Sezer ve Türk Sosyolojisi, Sosyoloji Yıllığı - Kitap 11, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Araştırmaları Merkezi-Kemal Tahir Vakfı Çalışması, (Yay. haz. Ertan Eğribel, Ufuk Özcan), İstanbul, Kızılelma Yayınları, s. 87-103. google scholar
  • Ergun, Doğan (1995), Sosyoloji ve Tarih - Sosyolojide Yöntem Sorunu, İlke yayınları, 3. Baskı. google scholar
  • Fındıkoğlu, Ziyaeddin Fahri (1934), “Şark Bilginlerine Göre Ziya Gökalp”, İş ve Düşünce Mecmuası, Yıl: 1, Sayı: 3-4, İstanbul, s. 195-197. google scholar
  • Kazancıgil, Aykut - Vergili, Ayhan (2011), “Emile Durkheim’ın Türkçe’ye Çevirileri ve Hakkındaki Türkçe Yayınlar”, Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi, 21. Sayı 2010/2, Emile Durkheim Özel Sayısı, İ.Ü.E.F., İstanbul, s. 115-137. google scholar
  • Safa, Peyami (1942), “18. Ölüm Yıldönümü Vesilesiyle: Ziya Gökalp ve Durkheim”, Çınaraltı, Cilt: 3, Sayı: 58, İstanbul, 31 Birinci teşrin, s. 4. google scholar
  • Sezer, Baykan (1979), Asya Tarihinde Su Boyu Ovaları ve Bozkır Uygarlıkları, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No. 2570. google scholar
  • Sezer, Baykan (1981), Toplum Farklılaşmaları ve Din Olayı, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No. 2797. google scholar
  • Sezer, Baykan (1985), Sosyolojinin Ana Başlıkları, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları No. 3323, Edebiyat Fakültesi Yayınları No. 3217. google scholar
  • Sezer, Baykan (1986) “Ziya Gökalp ve Durkheim”, 60. Ölüm Yıldönümünde Ziya Gökalp, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayınları, s. 19-26. google scholar
  • Sezer, Baykan (1988a), Türk Sosyolojisinin Ana Sorunları, İstanbul, Sümer Kitabevi Yayınları. google scholar
  • Sezer, Baykan (1988b), “Ziya Gökalp Üzerine İki Değerlendirme”, BYYO Yıllığı, İstanbul, s. 226-240. google scholar
  • Sezer, Baykan (1989), “Türk Sosyologları ve Eserleri I”, Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi-1. Sayı, 1988-1989, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi, s. 1-96. google scholar
  • Sezer, Baykan (1990), Doğu-Batı İlişkileri Açısından Batı Tarımı, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No. 3580. google scholar
  • Sezer, Baykan (1992a), Çağdaşlaşma ve Batı Egemenliği”, Yeni Toplum Dergisi, Sayı:1, Mayıs-Haziran, İstanbul, s. 5-9. google scholar
  • Sezer, Baykan (1992b), “Kemal Tahir, Türk Sosyolojisi ve Doğu-Batı Çatışması”,Röportaj, Dergah Dergisi, C. II, Sayı. 25, s. 12-14, 20. google scholar
  • Sezer, Baykan (1993), Sosyolojide Yöntem Tartışmaları, Sümer Kitapevi Yayınları,İstanbul. google scholar
  • Sezer, Baykan (1997a), Batı Dünya Egemenliği ve Endüstri Devrimi, İstanbulÜniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No. 3407, Ankara. google scholar
  • Sezer, Baykan (1997b), “Hilmi Ziya Ülken›e Övgü”, Önsöz, Sosyoloji Yıllığı 1, SosyolojiAraştırma Merkezi ve Genel Sosyoloji ve Metodoloji Anabilim Dalı, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul, s. 7-9. google scholar
  • Sezer, Baykan (1998a), “Batı Yayılmacılığı”, Seminerinin Yönetimi, Sosyoloji Yıllığı 3, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Araştırma Merkezi ve Atatürk Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü, Atatürk Üniversitesi K.K. Eğitim Fakültesi Basımevi, Erzurum, s. 16-59. google scholar
  • Sezer, Baykan (1998b), “Kıbrıs Üzerine”, Seminerinin Yönetimi, Sosyoloji Yıllığı 2, Sosyoloji Araştırma Merkezi ve Genel Sosyoloji ve Metodoloji Anabilim Dalı, Edebiyat Fakültesi Basımevi, s. 21-49. google scholar
  • Sezer, Baykan (2000), “Doğu Anadolu...”, Prof. Dr. Eyüp Kemerlioğlu’na Armağan, Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Sivas, s. 3-7. google scholar
  • Vergili, Ayhan (2000), “Baykan Sezer’in Sosyolojisi”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Yapı Sosyal Değişme ABD, Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi. google scholar
  • Yavuz, Hilmi (1997), “Kemal Tahir ve Marxizm”, Toplum ve Bilim, Cilt 2, Yaz, s. 67. google scholar
  • Yazoğlu, Cengiz - Sezer, Baykan (1989-1993), “Kemal Tahir Hakkında İncelemeler”, Kemal Tahir Notlar, Haz. Cengiz Yazoğlu, Bağlam Yayınları, İstanbul. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Vergili, A. (2016). BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ. Journal of Economy Culture and Society, 0(53), 63-79. https://doi.org/10.18368/IU/sk.12278


AMA

Vergili A. BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ. Journal of Economy Culture and Society. 2016;0(53):63-79. https://doi.org/10.18368/IU/sk.12278


ABNT

Vergili, A. BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ. Journal of Economy Culture and Society, [Publisher Location], v. 0, n. 53, p. 63-79, 2016.


Chicago: Author-Date Style

Vergili, Ayhan,. 2016. “BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ.” Journal of Economy Culture and Society 0, no. 53: 63-79. https://doi.org/10.18368/IU/sk.12278


Chicago: Humanities Style

Vergili, Ayhan,. BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ.” Journal of Economy Culture and Society 0, no. 53 (Sep. 2024): 63-79. https://doi.org/10.18368/IU/sk.12278


Harvard: Australian Style

Vergili, A 2016, 'BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ', Journal of Economy Culture and Society, vol. 0, no. 53, pp. 63-79, viewed 20 Sep. 2024, https://doi.org/10.18368/IU/sk.12278


Harvard: Author-Date Style

Vergili, A. (2016) ‘BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ’, Journal of Economy Culture and Society, 0(53), pp. 63-79. https://doi.org/10.18368/IU/sk.12278 (20 Sep. 2024).


MLA

Vergili, Ayhan,. BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ.” Journal of Economy Culture and Society, vol. 0, no. 53, 2016, pp. 63-79. [Database Container], https://doi.org/10.18368/IU/sk.12278


Vancouver

Vergili A. BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ. Journal of Economy Culture and Society [Internet]. 20 Sep. 2024 [cited 20 Sep. 2024];0(53):63-79. Available from: https://doi.org/10.18368/IU/sk.12278 doi: 10.18368/IU/sk.12278


ISNAD

Vergili, Ayhan. BAYKAN SEZER’İN METİNLERİNDE ÉMILE DURKHEIM ELEŞTİRİLERİ”. Journal of Economy Culture and Society 0/53 (Sep. 2024): 63-79. https://doi.org/10.18368/IU/sk.12278



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim30.06.2016
Çevrimiçi Yayınlanma26.11.2016

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.