Makale


DOI :10.18368/IU/sk.19012   IUP :10.18368/IU/sk.19012    Tam Metin (PDF)

TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI

Birsen Şahin Kütük

Bu çalışmada Türkiye’den Batı Avrupa’ya işçi göçünün sosyolojik etkileri ele alınmaktadır. Ülke kalkınması amaçlı yurt dışına işçi gönderilmesi ve bunun sosyolojik etkileri, 1950’li yıllardan günümüze kadarki süreç içinde beş dönem üzerinden incelenmiştir: (1) Bireysel göç, firma, kurum destekli göç ve ikili anlaşmalar dönemi, (2) aile birleşimi, (3) geri döndürme politikaları, (4) vatandaşlık hakları ve tartışmaları ile (5) entegrasyon ve asimilasyonist politikalara dönüş. Türkiye’den Batı Avrupa ülkelerine işçi göçü, farklı dönemlerde farklı alanlarda değişimlere neden olmuştur. Bu değişim hem yaşadıkları Batı Avrupa ülkelerinde hem de geride bıraktıkları Türkiye’de gerçekleşmiştir. Değişikliklerin önemli bir kısmı ise aile, eğitim ve ekonomi kurumlarında yaşanmıştır.

DOI :10.18368/IU/sk.19012   IUP :10.18368/IU/sk.19012    Tam Metin (PDF)

THE REFLECTION OF LABOUR MIGRATION FROM TURKEY TO WESTERN EUROPE TO SOCIOLOGICAL STUDIES

Birsen Şahin Kütük

This study examined the sociological effects of labor migration from Turkey to Western Europe. Sending workers abroad with the purpose of country development, and its’ social effects, have been examined through five periods from 1950s to the present: (1) the migration of individuals, firm & institutional migrations and bilateral agreements, (2) family reunification, (3) return policies, (4) dual citizenship and its’ discussions (5) integration and return to the policy of assimilation. Labor migration from Turkey to Western European countries, has led to changes in different areas at different times. These changes took place both in Western European countries where they live and Turkey where they left well behind. Some of the major changes occurred in family, educational and economical institutions.


PDF Görünüm

Referanslar

  • Abadan Unat, Nermin (1964), Batı Almanya’daki Türk İşçileri ve Sorunları, Ankara, DPT yay. google scholar
  • Abadan Unat, Nermin (1971), “Federal Almanya’nın 1966-76’de geçirdiği ekonomik buhran açısından yabancı işgücü ve Türk işçilerinin durumu”, A. Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 26(4), s. 159-180. google scholar
  • Abadan Unat, Nermin (1972), “Yurtdışına Göçen Türk İş Gücü ve Dönüş Eğilimleri”, Ankara Üniversitesi sBf Dergisi, cilt 27(2), s. 183-206. google scholar
  • Abadan Unat, Nermin (1975), “Akdeniz Ülkelerinden Yurt Dışına İşçi Göçü”, Göç ve Gelişme, Haz. Nermin Abadan Unat, Ruşen Keleş, Rinus Penninx, Herman Van Renselaar, Leo Van Velzen, Leyla Yenisey, Ankara, Ankara Ün. SBF İskan ve Şehircilik Enst., s. 1-5. google scholar
  • Abadan Unat, Nermin vd, (1975), Göç ve Gelişme- Uluslararası İşçi Göçünün Boğazlıyan İlçesindeki Etkileri Üzerine Bir İnceleme, Ankara, Ankara Üniversitesi SBF İskan ve Şehircilik Enstitüsü Yay. google scholar
  • Abadan Unat, Nermin (2006), Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa, İstanbul, Bilgi Ün. Yay. google scholar
  • Adıgüzel, Yusuf (2010), “Diasporadaki Kimlik Algılamalarına Göç Tipinin Etkisi: Almanya ve İngiltere Türk Toplumlarının Karşılaştırması”, Sosyoloji Dergisi, cilt 3 (20), s. 91-119. google scholar
  • Aksoy, Erdal (2010), “Almanya’da Yaşayan Üçüncü Kuşak Türk Öğrencilerin Kimlik Algılamaları ve Buna Bağlı Olarak Karşılaştıkları Ayrımcılık Sorunları”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmalar Dergisi, Bahar 12, s. 7-38. google scholar
  • Atilla Demir, Sevim (2010), “Türk Göçmen Ailelerinde Boşanma - Almanya Örneği”, (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya, Sakarya Üniversitesi SBE) google scholar
  • Bocker, A. (2004), “The Impact of Host-Society Institutions on the Integration of Turkish Immigrants in Germany and Netherlands”, Conference on the Integration of Immigrants from Turkey in Austria, Germany and Holland, Boğaziçi Universitesi, İstanbul, February 27-28. google scholar
  • Canatan, Kadir (2007), “Avrupa Ülkelerinin Azınlık Politikalarında Türkçe Anadil Eğitiminin Konumu ‘İsveç, Fransa ve Hollanda Örnekleri’”, Türkoloji Araştırmaları, vol. 3/3, s. 159-172. google scholar
  • Doğan, Ahmet Atilla (2006), “Almanya’daki Türkler ve Çokkimlikli Kimliksizleştirme”, Batı Avrupa’da Türk Dış Göç Sürecinin Güncel Boyutları, Ed.. Bilhan Doyuran Kartal, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yurtdışında Yaşayan Türk Vatandaşlarının Sorunlarını Araştırma Merkezi, s. 51-73. google scholar
  • Ekin, Nusret (1987), Türkiye’den Dış Göçün 25 Yılında Beklentiler ve Gerçekleşenler. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. google scholar
  • Ekin, Nusret (1970), “Yurtdışı İşçi İstihdamının Ekonomik ve Sosyal Analizi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, cilt 30 (1-4), s. 73-96. google scholar
  • Emer Şimşek, Ayşenur (2013), “Uluslararası İşgücü Göçü ve Geride Kalan Kadınlar: Denizli Örneği”, Kadın Araştırmaları Dergisi, sayı 12: 155-192. google scholar
  • Erkal, Mustafa (1988), “Yurtdışındaki İkinci Nesil Türkler ve Meseleleri: Bazı Gelişmeler ve Değerlendirmeler”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, sayı 22, s. 72-86. google scholar
  • Esser, H. (2000), Integration and Ethnic Stratification, Towards Emerging Ethnic Classes in Europe? Volume 1 Workshop Proceedings, Project Conclusions, Integration and Ethnic Stratification, Ethnic Economy and Social Exclusion, Ed. H. Esser, I. Light, C. Petry and G. Pierri, Germany. google scholar
  • Gelekçi, Cahit (2010), “Belçika’da Yaşayan Türk Kadınlarının Sosyal İş Yaşamındaki Konumları”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, sayı 13, s. 133­148. google scholar
  • Gelekçi, Cahit ve Köse, Ali (2009), Misafir İşçilikten Etnik Azınlığa Belçika’daki Türkler, Ankara, Pnoenix yay. google scholar
  • Gelekçi, Cahit (2014), Avusturya’da Yaşayan Türklerin Türkiye ile Bağları ve Evlilik Göçü, bilig, sayı 71, s. 179-204. google scholar
  • Gitmez, Ali Sadi (1979), Dışgöç Öyküsü, Ankara, Maya Matbaacılık. google scholar
  • Gülsün, İlhan (1974), Sayılarla Yurtdışındaki İşçilerimiz ve Sorunlarına Ait İstatistikler, Ankara, İİBK yay. No. 111. google scholar
  • Güven, Sami (1985), “Yurda Dönen Türk İşçilerin Mesleki Yeniden Uyumları Sorunu”, Amme İdaresi Dergisi, cilt. 18 (3): 103-126. google scholar
  • İİBK. 1980 İstatistik Yıllığı. Ankara, İş ve İşçi Bulma Kurumu Yay. google scholar
  • Kalaycıoğlu, Sibel vd. (2010), “ ‘Gitmek mi Zor Kalmak mı?’: Avrupa’ ya Erkek Göçü ve Geride Kalan Kadının Gözünden Göç Deneyimi”, Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 27 (1), s. 123-146. google scholar
  • Kartal, Bilhan ve Alptekin, Duygu (2015), “Ulus Aşırı Göç Süreci ve Yaşlılık: Almanya’da Birinci Kuşak Türk Göçmenler”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt: 8(37),s. 595-612. google scholar
  • Kaya, Ayhan (2008), “Fransa Türkleri: Cumhuriyetçi Entegrasyon Modelinin Eleştirisi”, Entegrasyonun Ötesinde Türkiye’den Fransa’ya Göç ve Göçmenlik Halleri, Ed. Didem Danış ve Verda İrtiş, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay. , s. 35-73. google scholar
  • Kaya, Ayhan ve Kentel, Ferhat (2005), Euro-Türkler: Türkiye İle Avrupa Birliği Arasında Köprü mü Engel mi? İstanbul, Bilgi Ün. Yay. google scholar
  • Keskin, Hakkı (2011), Türklerin Gölgesinde Almanya, Geleceğe Yönelik Uyum Politikası İçin Görüşler, İstanbul, Doğan Kitap. google scholar
  • Kıray, M. 1976. “The Family of the Immigrant Worker in Turkey” (in) Turkish Workers in Europe: 1960-1975, Ed. Nermin Abadan Unat, Leiden, Brill, s. 210-235. google scholar
  • Küçükcan, T (2011), Avrupa’da Yaşayan Türkler: Yaz Tatili Döneminde Türkiye’ye Gelen Türkler Örneği Saha Araştırması, Ankara: T. C. Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Ülkeler Toplulukları Başkanlığı Yayınları. google scholar
  • Manço, Altay A. (2002), “Göçmen Türklerin Belçika Eğitim Sisteminde Yeri”, C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs 2002, cilt 26 (1), s. 61-68. google scholar
  • Mutluer, Nil (2006), “Küçük ve Orta Ölçekli Girişimcilerin Londra Diasporasında Modern Türk Kimliğinin Yeniden İnşası”, Batı Avrupa’da Türk Dış Göç Sürecinin Güncel Boyutları, Ed. Bilhan Doyuran Kartal, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yurtdışında Yaşayan Türk Vatandaşlarının Sorunlarını Araştırma Merkezi, s. 25-51. google scholar
  • Petek, Gaye (2008), “Türkiye^ Kökenli Göçmenlerin Fransa’da Siyasi Katılımı ve Temsiliyeti”, Entegrasyonun Ötesinde Türkiye’den Fransa’ya Göç ve Göçmenlik Halleri, Ed. Didem Danış ve Verda İrtiş, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay. , s.73-91. google scholar
  • Sirkeci, İbrahim ve Yüceşahin, Murat M. (2014), “Türkiye’de Göç Çalışmaları”, Göç Dergisi, Cilt 1(1), s. 1-10. google scholar
  • Sözen, Edibe (2000), “Avrupa’da İkinci ve Üçüncü Kuşak Türk Gençliği”, Türkiye’de ve Avrupa’da Gençlik, Ankara, TDV, Konrad Adenauer Vakfı Yay. s. 86-94. google scholar
  • Subaşı, Necdet (2005a), “Gecikmiş Bir Kimlik Tartışması: Euro İslam”, Karizma, Sayı: 24, (Ekim-Aralık), s. 85-95. google scholar
  • Subaşı, Necdet (2005b), Entegrasyon Politikalarında Yeni Arayışlar: Avrupa İslam’ı”, Avrupa’da İslâm, Ed. Kadir Canatan, İstanbul, Beyan Yay, s. 38-66. google scholar
  • Subaşı, Necdet (2008), “Fransa’da Türkler: Din Eksenli Kimlik ve Bütünleşme Sorunları”, Entegrasyonun Ötesinde Türkiye’den Fransa’ya Göç ve Göçmenlik Halleri, Ed. Didem Danış ve Verda İrtiş, İstanbul, İstanbul bilgi Üniversitesi Yay. , s. 121-155. google scholar
  • Şahin, Birsen (2009), “İşçilikten İşverenliğe Zorlu/Zorunlu Yolculuk”, Yurtdışındaki Türkler: 50. Yılında Göç ve Uyum, Ed. Murat Erdoğan, Ankara, Orion yay. s. 589-597. google scholar
  • Şahin, Birsen (2010), Almanya’daki Türkler, Ankara, Phoenix yay. google scholar
  • Şahin Kütük, Birsen (2012), “Almanya’daki Etnik Ekonomilere İşçi Göçü Olarak Ulus Ötesi Evlilikler”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları, Sayı. 16, s. 173-190. google scholar
  • Şahin Kütük, Birsen (2015), “Hollanda’da Yaşayan Türklerde Kimlik ve Ulus-ötesi Medya Kullanımı”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları, Sayı. 22, s. 203­219. google scholar
  • Şen, Faruk (2007), Euro-Türkler Almanya’da Türk Varlığı ve Geleceği, İstanbul, Günizi yay. google scholar
  • Şen, Faruk. Sabah Gazetesi. 05. 02. 2014. Çevrimiçi): http://www. sabah. com. tr/gundem/2014/ 02/05/profdr-faruk-senden-gulen-raporunun-detaylari (Erişim Tarihi 16 Ekim 2015). google scholar
  • Şen, Faruk, Ulusoy, Yunus ve Şentürk, Cem (2007), Almanya ve Avrupa’da Türk Girişimciliği, (Çevrimiçi): http://www. sosyalarastirmalar. com/cilt1/sayi2/sayi2pdf /senfaruk_ ulusoy_senturk. pdf (Erişim Tarihi 016 Ekim 2015) google scholar
  • Şen, Faruk (2005), Almanya’daki Türkler- Entegrasyon ve Gettolaşma, Çevrimiçi): http://www. konrad. org. tr/Medya%20Mercek/13faruk. pdf (Erişim Tarihi, 26 Ağustos 2015). google scholar
  • Şenel, Şengün (1974), İşçi Tasarruflarım Değerlendirme Rehberi, Ankara İİBK yay. No 116. google scholar
  • Şenel, Şengün (1975), Federal Almanya’da Yabancı İstihdamı, Ankara, İİBK yay. google scholar
  • Taş, Ertuğrul (2014), “Evlilik Göçüyle Türkiye’den Belçika’ya Gelen Gelinler ve Boşanma Sorunları”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 20, s. 217-235. google scholar
  • Taşdelen, Musa H. (1991), “Yurt Dışından Dönen Türk İşçi Ailelerinin Uyum Problemleri”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, sayı 23, s. 61-67. google scholar
  • Tuna, Orhan (1966), Türkiye’den Federal Almanya’ya İşçi Akımı Ve Meseleleri, III. Rapor (Federal Almanya’da Çalışan Türk İşçilerinin İşledikleri Suçların Tahlili), İstanbul, İstanbul Ün. Yay. google scholar
  • Tuna, Orhan (1968), “İşçilerimizin Yurda Dönüş Meseleleri”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, sayı 19, s. 351-372. google scholar
  • Tuna, Orhan (1973), “Türkiye’den Dış Aleme Emek Göçü. Tahminler ve İhtimaller”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, cilt 33(1-4), s. 1-40. google scholar
  • Turan, Kadir (1999), Almanya’da Türk Olmak, Ankara, Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları. google scholar
  • Tezcan, Mahmut (1977), “Alamancı Aile” ülkemizde Yeni Bir Aile Türü, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Sayı, 1 (26), s. 1301-3718. google scholar
  • Tezcan, Mahmut (1987), Yurtdışından Dönen Gençlerin Uyum Sorunları, Ankara, Engin Yayınevi. google scholar
  • Tezcan, Mahmut (1999), “Çokkültürlülük Masalı: Çokkültürlü Toplumlarda Türk İşçi Çocuklarının Eğitimi Sorunu (Almanya ve Hollanda Örneği)”, Eğitim ve Bilim, cilt: 14(114), s. 57-63. google scholar
  • Türkdoğan, Orhan (1984), Avrupa’daki İşçilerimiz ve Çocukları İkinci Neslin Dramı, İstanbul, Orkun yay. google scholar
  • Ünver, Can (2008), Otuz beş Yıllık Göç ve Bürokrasi Tanıklıklarım, Ankara, Phoenix Yayınevi. google scholar
  • Van Renselaar, Herman ve van Velzen, Leo (1975), Gelişme İçin Dışa İşgücü Göçünü Kullanmayı Amaçlayan Kamusal ve Özel Girişimler, Göç ve Gelişme- Uluslararası İşçi Göçünün Boğazlıyan İlçesindeki Etkileri Üzerine Bir İnceleme, Haz. Abadan Unat, Nermin, vd., Ankara, Ankara Üniversitesi SBF İskan ve Şehircilik Enstitüsü Yay., s. 107­149. google scholar
  • Yaman, Gülhan (2012), “Göçmen İlişkiler Ağının Ulus-ötesi Göçe Etkisi: Belçika’daki Emirdağlılar Örneği”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 21, s. 281-299. google scholar
  • Yasa, İbrahim (1979), Dış Göçler ve “Alamancı Aile”, İstanbul Sosyoloji Konferansları Dergisi, Ord. Prof. Hilmi Ziya Ülken Anısına, sayı 17, s. 82-87. google scholar
  • Yenisey, Leyla (1975), “Göçmen İşgücünün Geride Kalan İlçe Üzerindeki Sosyal Etkileri: Boğazlıyan’ın İki Köyünde Yapılan Gözlemlef’, Göç ve Gelişme- Uluslararası İşçi Göçünün Boğazlıyan İlçesindeki Etkileri Üzerine Bir İnceleme, Haz. Abadan Unat, Nermin, Keleş, Ruşen, Penninx, Rinus, van Renselaar, Herman, van Velzen, Leo ve Yenisey, Leyla. Ankara, Ankara Üniversitesi SBF İskân ve Şehircilik Enstitüsü Yay., s. 351-397 google scholar
  • Yıldız, Fatih (2009), Avrupa Türklerinde Kimlik Sorunu Olarak Çifte Aidiyet: Hollanda Örneği, (Basılmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi SBE). google scholar
  • 2010 Yılı Verilerine Göre Avrupa’daki Türk Vatandaş Sayıları. T. C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Dış İlişkiler ve Yurtdışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü. http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/diyih.portal?page=yv&id=1 google scholar
  • Yurt Dışındaki Vatandaşlarımıza İlişkin Gelişmeler 2013 Yıllık Raporu. T. C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Dış İlişkiler ve Yurt Dışı İsçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü yay. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Şahin Kütük, B. (2016). TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI. Journal of Economy Culture and Society, 0(52), 609-654. https://doi.org/10.18368/IU/sk.19012


AMA

Şahin Kütük B. TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI. Journal of Economy Culture and Society. 2016;0(52):609-654. https://doi.org/10.18368/IU/sk.19012


ABNT

Şahin Kütük, B. TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI. Journal of Economy Culture and Society, [Publisher Location], v. 0, n. 52, p. 609-654, 2016.


Chicago: Author-Date Style

Şahin Kütük, Birsen,. 2016. “TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI.” Journal of Economy Culture and Society 0, no. 52: 609-654. https://doi.org/10.18368/IU/sk.19012


Chicago: Humanities Style

Şahin Kütük, Birsen,. TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI.” Journal of Economy Culture and Society 0, no. 52 (Dec. 2024): 609-654. https://doi.org/10.18368/IU/sk.19012


Harvard: Australian Style

Şahin Kütük, B 2016, 'TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI', Journal of Economy Culture and Society, vol. 0, no. 52, pp. 609-654, viewed 23 Dec. 2024, https://doi.org/10.18368/IU/sk.19012


Harvard: Author-Date Style

Şahin Kütük, B. (2016) ‘TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI’, Journal of Economy Culture and Society, 0(52), pp. 609-654. https://doi.org/10.18368/IU/sk.19012 (23 Dec. 2024).


MLA

Şahin Kütük, Birsen,. TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI.” Journal of Economy Culture and Society, vol. 0, no. 52, 2016, pp. 609-654. [Database Container], https://doi.org/10.18368/IU/sk.19012


Vancouver

Şahin Kütük B. TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI. Journal of Economy Culture and Society [Internet]. 23 Dec. 2024 [cited 23 Dec. 2024];0(52):609-654. Available from: https://doi.org/10.18368/IU/sk.19012 doi: 10.18368/IU/sk.19012


ISNAD

Şahin Kütük, Birsen. TÜRKİYE’DEN BATI AVRUPA’YA İŞÇİ GÖÇÜNÜN SOSYOLOJİK ÇALIŞMALARA YANSIMALARI”. Journal of Economy Culture and Society 0/52 (Dec. 2024): 609-654. https://doi.org/10.18368/IU/sk.19012



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim11.12.2015
Çevrimiçi Yayınlanma03.12.2016

PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.