Derleme Makalesi


DOI :10.26650/IUITFD.1517012   IUP :10.26650/IUITFD.1517012    Tam Metin (PDF)

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ

Fatma Arın Namal

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, 1945 yılında çıkarılan 4761 sayılı kanunla Ankara Tıp Fakültesi kurulana dek ülkemizin tek tıp fakültesiydi. Bu nedenle Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi kuruluncaya kadar ülkemizdeki tıp eğitiminin tarihi, İstanbul Tıp Fakültesi’ne ait bir tarihçedir. Istanbul’un fethi ardından Istanbul’da Fatih Darüşşifası’nda başlatılmış tıp eğitimi, birbiri ardına açılıp kapanan kurumlarda verilmiş olsa da sürekli bir gelişim çizgisi izlemiş, 1827’de kurulan Tıphane-i Amire’den itibaren ise aynı kurumun zaman zaman reformlar geçirmesi ile İstanbul Tıp Fakültesi oluşa varılmıştır. Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde Avusturyalı ve Alman hekimlerin bu tıp okulundaki eğitimin modernleşmesine önemli katkıları olmuştur. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, ülkede kurulan yeni tıp fakültelerine öğretim üyesi vererek, onların gelişimlerini de desteklemiştir. 2023 itibariyle ülkemizde devlet bünyesinde ya da özel teşebbüsle kurulmuş 128 tıp fakültesi içinde İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, ülkenin ilk olmakla en eski geçmişe sahip, fakat daima yenilikçi ve rehber tıp kurumu olma özelliğiyle, çok prestijli bir yere sahiptir. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin tıbba önemli katkılar yapan mezunları vardır. Onlara İstanbul Tıp Fakültesi’nin 1910 yılı mezunu Behcet Diseaes’in kaşifi Hulusi Behçet (1889-1948) ve 2015 yılında Nobel Ödülü’nü kimya dalında paylaşan İstanbul Tıp Fakültesi’nden 1969 yılında mezun olmuştur Aziz Sancar (1946-) örnek gösterilebilir.

DOI :10.26650/IUITFD.1517012   IUP :10.26650/IUITFD.1517012    Tam Metin (PDF)

A BRIEF HISTORY OF THE İSTANBUL UNIVERSITY İSTANBUL FACULTY OF MEDICINE

Fatma Arın Namal

Istanbul University Istanbul Faculty of Medicine was the only medical faculty in Türkiye until the Ankara University, Faculty of Medicine was established in 1945 under Law No. 4761. Therefore, the history of medical education in Turkiye was part of the Istanbul Medical Faculty until the establishment of this second medical school. After the conquest of Istanbul, medical education was established at the Fatih Darüşşifa in Istanbul and continued to develop, being provided in institutions that opened and closed over time. This institution has undergone reforms since the establishment of Tıphane-i Âmire in 1827, which finally led to the institutionalisation of the Istanbul Faculty of Medicine. Physicians from Austria and Germany made significant contributions to the modernisation of education at this medical school during the Ottoman and Republican periods. The Istanbul University Istanbul Faculty of Medicine has supported the development of new medical faculties established in Türkiye by providing the new institutions with faculty members. Based on 2023 data, among the 128 medical faculties established in Türkiye, either by the state or private enterprise, the Istanbul University Istanbul Faculty of Medicine has a prestigious place in Türkiye, as it was the first medical school and has always been an innovative and guiding medical institution. The school has graduates who have made significant contributions to medicine. Examples include Hulusi Behçet (1889- 1948), the discoverer of Behçet’s Disease, who graduated from the Istanbul School of Medicine in 1910, and Aziz Sancar (1946-), who graduated from the Istanbul School of Medicine in 1969 and shared the Nobel Prize in chemistry in 2015.


PDF Görünüm

Referanslar

  • (Anonymous): İstanbul Üniversitesi Tarihçesi. In: İstanbul Üniversitesi. Kuruluş-Tarihçe-Teşkilat ve Öğretim Üyeleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. Edebiyat Fakültesi Matbaası: 1983, p. 9. google scholar
  • Altıntaş A. Süheyl Ünver haklıydı: Fatih Darüşifasında tıp eğitimi yapıyordu. IV. Türk Tıp Tarihi Kongresi (İstanbul, 1820 Eylül 1996) Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları: 2003. p. 65-74. google scholar
  • Şehsuvaroğlu BN. Türk Istanbul’da Tıp Öğretimi. In: (anonymous): Türk Istanbul’da Tıp Öğretiminin 500. Yıldönümü. Istanbul: İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Matbaası: 1971. p. 37-8. google scholar
  • Gül E. Dârüşşifâ Nâfi-i nâs-i cihân: Osmanlı Sultan Dârüşşifâları. In: Yılmaz C, Yılmaz N, editors. Osmanlılarda Sağlık 1. Istanbul: Biyofarma Yayınları: 2006. p. 273-83. google scholar
  • Altıntaş A. Fatih Darüşifası’nda tıp eğitimi yapılıyor muydu? Tarih ve Toplum 1997;161:35-9. google scholar
  • Ünver S. Süleymaniye Külliyesi’nde Darüşifa, Tıp Medresesi ve Darü’l-Akakir’e dair. Vakıflar Dergisi 1942;II:195-208. google scholar
  • Yılmaz Y. Süleymaniye Darüşifası ve Tıp Medresesi. In: Yılmaz C, Yılmaz N, editors. Sağlık 1. Istanbul: Biyofarma Yayınları: 2006. p. 285-97. google scholar
  • Kahya E. Bizde disseksiyon nerede ve nasıl başladı? Belleten 1979;(43)172:739-43. [CrossRef] google scholar
  • Zorlu T. Süleymaniye Tıp Medresesi. Osmanlı Bilim Araştırmaları 2002;(IV)I:65-98. google scholar
  • Gencer Aİ. Istanbul Tersanesinde açılan ilk tıp mektebi. İ.Ü. Ed Fak Tarih Derg 1978;31:301-16. google scholar
  • Altıntaş A. Tıphâne-i Âmire’ye adım adım. Tarih ve Toplum 1998;171:132-7. google scholar
  • Altıntaş A. Tıphane’de eğitim. In: Hatemi H, Altıntaş A, editors. Türk Tıp Eğitimi’nin Önemli Adımları. Istanbul: CSA Global Publishing: 2006. p. 61-6. google scholar
  • Altıntaş A. Ülkemizde tıp eğitiminin başlangıcı, gelişimi ve 14 Mart Tıp Bayramı’nın anlamı. Türk Aile Hek Derg 2008;12(1):44-53. [CrossRef] google scholar
  • Bayat AH. Osmanlı Devleti’nde tıp eğitimi. In: Yılmaz C, Yılmaz N, editors. Osmanlılarda Sağlık 1. Istanbul: Biofarma Yayınları: 2006. p. 237-45. google scholar
  • Şehsuvaroğlu BN. Osmanlı Cerrahhanesi. Cerrahi Mecmuası 1962; (XIV) 2-4. Ayrı Baskı. google scholar
  • Kadıoğlu S. Adı Sad Deygaller’di. In: Kahya E, Şar S, Ataç A, Oğuz Y, Arda B, editors. V. Türk Tıp Tarihi Kongresi Bildirileri. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi: 1998. p. 573-5. google scholar
  • Terzioğlu A. İstanbul Tıp Fakültesi Tarihçesi. İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası 2000;(63)2:67-9. google scholar
  • Unat EK. Osmanlı İmparatorluğu’nda Fransızca Tıp Öğretimi ve Türkiye Cumhuriyeti’nde İngilizce Yüksek Öğretim. Cerrahpaşa Tıp Bülteni 1972;5:219-33. google scholar
  • Ülman YI. Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane’de eğitim (1838-1848). In: Hatemi H, Altıntaş A, editors. Türk Tıp Eğitiminin Önemli Adımları. İstanbul: CSA Global Publishing: 2006. p. 71-6. google scholar
  • Şehsuvaroğlu BN. Muallim-i evvel Ordinaryüs Profesör Dr. Charles Ambrois Bernard (1808-1844). In: (anonymous): Türk Istanbul’da Tıp Öğretiminin 500. Yıldönümü. Istanbul 1971, p. 63-8. google scholar
  • Ülman YI. Kloroformun ilk kez cerrahide uygulanması. Tarih ve Toplum 1995;138(23):24-6. google scholar
  • Erkek MS. II. Meşrutiyet Dönemi’nde Avrupa’ya gönderilen Osmanlı talebeleri. In: (anonymous): XVI. Türk Tarih Kongresi (20-24 Eylül 2010) Kongreye Sunulan Bildiriler Cilt.4, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları: 2015. p.761-83. google scholar
  • Ülman YI. Gazette Medical de Constantinople ve tıp tarihimizdeki önemi. İstanbul Ünversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Deontoloji ve Tıp Tarihi Anabilim Dalı’nda hazırlanmış Doktora Tezi. İstanbul 1999. google scholar
  • Çavuş R. II. Abdülhamid Döneminde Dâülkelp (Köpek Hastalığı-Kuduz) Tedavihanesi. VAKANÜVİS-Uluslararası Tarih Araşt Derg 2017;1(2):46-61. [CrossRef] google scholar
  • Elmacı İ. Bilimsel ve teknolojik açıdan Osmanlı İmparatorluğu’nda XVIII. yüzyıldan XIX. yüzyıla çiçek aşısı ve kuduz aşısı. Belleten 2015;285:611-26. [CrossRef] google scholar
  • Kemahlı S. Tıp eğitimi ve hekimlik dilimiz nasıl Türkçeleşti? Tıp Eğitimi Dünyası 2015;44:5-12. [CrossRef] google scholar
  • Artunkal S. Türkiye Tıp Akademisi’nin Tarihçesi (Cemiyet-i Tıbbiye-i Osmaniye). In: Hatemi H, Altıntaş A, editors. Türk Tıp Eğitimi’nin Önemli Adımları. Istanbul: CSA Global Publishing: 2006. p. 216-24. google scholar
  • Altıntaş A. Mülki Tıbbiye’nin kuruluşu. Tarih ve Toplum 1998;29:12-8. google scholar
  • Saygılı S. Kızılay Kurucularından Dr. Kırımlı Aziz Bey. Ankara: Kızılay Yayınları: 2011, p. 35-51. google scholar
  • Özden AM. Profesör Dr. Esad Işık 1863-1936. Tedavi Klin ve Lab Mec 1936;6:224-6. google scholar
  • Şehiraltı M, Dinç G. Celalettin Muhtar Özden (1865-1947): His life, works and contributions to the study dermatophytes. Int J Dermatol 2010;6(49):705-10. [CrossRef] google scholar
  • Ataç A. 19.Yüzyılda Türkiye’de Cerrahinin Gelişimi ve Op. Dr. Cemil Topuzlu Paşa. OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi; 2004;16(16):66-76. [CrossRef] google scholar
  • Altıntaş A. Haydarpaşa Tıbbiyesi. In: Hatemi H, Altıntaş A. editors. Türk Tıp Eğitimi’nin Önemli Adımları. Istanbul: CSA Global Publishing: 2006. p. 94-6. google scholar
  • Altıntaş A. Topkapı Sarayı’nın önemli bir mevki Gülhane ve Türk Tıp Tarihindeki yeri. In: Hatemi H, Altıntaş A., editors. Türk Tıp Eğitimi’nin Önemli Adımları. Istanbul: CSA Global Publishing: 2006. p. 202-7. google scholar
  • Selmanpakoğlu N, Işık S. Gülhane ve modern Türk tıbbı kuruluşunun 100. Yılı. Türk Plast Cer Derg 1997;3(5):183-5. google scholar
  • Goerke H. Die Beitrâge deutscher Ârzte zur Entstehung der türkischen Militârmedizinischen Akademie Gülhane. In: Terzioğlu A, Lucius E, editors. Acta Turcica Historiae Medicinae VI. İstanbul: 1999. p.47-53. google scholar
  • Ünver SA. Tıp Fakültesi’nin Meşrutiyet yılları tarihine dair. Belleten 1959;(XXIII)90: 300. google scholar
  • Namal A. Ölümünün 65. Yılı Anısına Dişhekimliği Tarihinde Dönüm Noktasındaki Bir ismin biyografisine kısa bakış: Eczacı, Dişçi, Kabile (Ebe) ve Hastabakıcı Kadın Mektepleri’nin İlk Müdürü Prof. Dr. Mustafa Münif Paşa. Turkiye Klinikleri J Med Ethics 2002;4:302-10. google scholar
  • Erdemir L. Çanakkale Savaşları sırasında Darülfünun Tıp Fakültesi. In: Akçiçek E, Çakmak F, editors. Vatan ve Sıhhat Tıbbiyeli’nin Yurtseverliği. İzmir: Bulaşıcı Hastalıkları Önleme Derneği Yayınları: 2015, p. 61-75. google scholar
  • Çakmak F, Akçiçek E. Svas Kongresinde bir Tıbbiyeli: Dr. Hikmet Mehmet (Boran) Bey. In: Akçiçek E, Çakmak F, editors. Vatan ve Sıhhat Tıbbiyeli’nin Yurtseverliği. İzmir: Bulaşıcı Hastalıkları Önleme Derneği Yayınları: 2015, p. 2219. google scholar
  • Altıntaş A. Savaşta işgalde Tıbbiye. In: Hatemi H, Altıntaş A, editors. Türk Tıp Eğitimi’nin Önemli Adımları. Istanbul: CSA Global Publishing: 2006, p. 248-53. google scholar
  • Naderi S, Dinç G. Darülfünun Tıp Fakültesi Mecmuası (19161933) ve Dizini. Tıp Tarihi Araştırmaları 2004; 12: 200-53. google scholar
  • Namal A, Öncel Ö. Ülkemizde tıp öğrenimi gören ilk hanımlardan iç hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Müfide Küley (1904-1995) Emek ve mücadele dolu bir akademik tırmanışın özeti. Nobel Medicus 2009;3(5):101-6. google scholar
  • Namal A, Aras Ş, Yürür GK. İstanbul Üniversitesi Rektörlerinden Ord. Prof. Dr. Tbp. Tuğgeneral Tevfik Salim Sağlam (1882-1963). Nobel Medicus 2008;2(4):36-40. google scholar
  • Dölen E. Türkiye Üniversite Tarihi 4. İstanbul Üniversitesi 1933-1946. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları: 2010. p. 38-51. google scholar
  • Namal A. Zwischen Emigration aus dem NS- Einflussbereich und Ankunft in Palâstina bzw. Israel: Jüdische Wissenschaftler an der Universitât İstanbul. In: Heidel CP, editor. Der Einfluss des Zionismus auf Medizin und Gesundheitswesen [Medizin und Judentum Band 8]. Frankfurt a. Main: Mabuse Verlag: 2006. p. 121-45. google scholar
  • Namal A. Beitrâge jüdischer Wissenschaftler zu den vorklinischen Fâcher der Medizin bei der türkischen Universitâtsreform von 1933. In: Scholz A, Heidel CP, editors. Emigrantenschicksale [Medizin und Judentum Band 7]. Frankfurt a. Main: Mabuse Verlag: 2004. p. 83-99. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Namal, F.A. (2024). İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 87(4), 340-348. https://doi.org/10.26650/IUITFD.1517012


AMA

Namal F A. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi. 2024;87(4):340-348. https://doi.org/10.26650/IUITFD.1517012


ABNT

Namal, F.A. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, [Publisher Location], v. 87, n. 4, p. 340-348, 2024.


Chicago: Author-Date Style

Namal, Fatma Arın,. 2024. “İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ.” İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 87, no. 4: 340-348. https://doi.org/10.26650/IUITFD.1517012


Chicago: Humanities Style

Namal, Fatma Arın,. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ.” İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 87, no. 4 (Nov. 2024): 340-348. https://doi.org/10.26650/IUITFD.1517012


Harvard: Australian Style

Namal, FA 2024, 'İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ', İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, vol. 87, no. 4, pp. 340-348, viewed 14 Nov. 2024, https://doi.org/10.26650/IUITFD.1517012


Harvard: Author-Date Style

Namal, F.A. (2024) ‘İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ’, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 87(4), pp. 340-348. https://doi.org/10.26650/IUITFD.1517012 (14 Nov. 2024).


MLA

Namal, Fatma Arın,. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ.” İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, vol. 87, no. 4, 2024, pp. 340-348. [Database Container], https://doi.org/10.26650/IUITFD.1517012


Vancouver

Namal FA. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi [Internet]. 14 Nov. 2024 [cited 14 Nov. 2024];87(4):340-348. Available from: https://doi.org/10.26650/IUITFD.1517012 doi: 10.26650/IUITFD.1517012


ISNAD

Namal, FatmaArın. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ’NİN KISA TARİHÇESİ”. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 87/4 (Nov. 2024): 340-348. https://doi.org/10.26650/IUITFD.1517012



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim16.07.2024
Kabul22.08.2024
Çevrimiçi Yayınlanma06.09.2024

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.