Makale


GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ

Turgay Gökgöz

Çalışmamız XVII. yüzyılda yaşamış Osmanlı âlimlerinden biri olan Gelibolulu Mustafa bin İbrahim’in tespit edebildiğimiz iki eserinden biri olan Zubdetu’l-Emsâl’e dairdir. Amacımız, atasözleri ile alakalı bu eseri bilim dünyasına tanıtmak ve özellikle son dönemlerde uluslararası kongrelerde ve sempozyumlarda ilgi çekmeye başlayan atasözlerine ilişkin çalışmalara bir nebze de olsa katkıda bulunmaktır. Arap atasözleri ile ilgili olan çalışmamız, giriş ve dört ana bölümden meydana gelmektedir. Giriş kısmında mesele dair geniş bir şekilde bilgi verilmeye çalışılmıştır. Birinci bölümde müellifimiz olan Gelibolulu Mustafa bin İbrahim‘in hayatı, eserleri ve edebi şahsiyetine yer verilmiştir. İkinci bölümde ise Zubdetu’l-Emsâl adlı eser hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde de Gelibolulu Mustafa bin İbrahim‘in eserinde takip ettiği metoda yer verilirken dördüncü bölümde ise nüshaların tavsifi verilmiştir.

MUSTAFA BIN IBRAHIM OF GALLIPOLI AND HIS WORK NAMED ZUBDAT AL-AMSAL

Turgay Gökgöz

Our study focuses on Zubdat al-Amsâl, one of the two known works of 17th century scholar Mustafa bin Ibrahim of Gallipoli. Our aim is to introduce this work on the proverbs to the academic world and to contribute to the studies regarding the proverbs, which recently started to attract attention especially at international congresses and symposiums. Our study regarding the Arabic proverbs comprises of an introduction and four main sections. In introduction we sought to give broad information about the proverb. In the first section we sought to give information about the author Mustafa bin Ibrahim of Gallipoli, his life, works and literary personality. In the second section we sought to give information about the work, namely Zubdat al-Amsâl. In the third section we have described the method, trough which Mustafa bin Ibrahim of Gallipoli has established the text, and of the work. Finally in the last section the features of the work is given.


GENİŞLETİLMİŞ ÖZET


When we look at the manuscript about the proverbs in Ottoman era, we see that the number of works is quite few. For that reason, the Zubdetu’l-emsâl by Gelibolulu Mustafa b. İbrahim is very important with regard to proverbs. In this article I tried to introduce Gelibolulu Mustafa b. İbrahim as much as possible, by providing information about his life, literary personality and works. I also gave some information about other scholars mentioned in his work. In addition to that, I also included his methodology and the characteristics of his work. The author was born as Mustafa b. İbrâhîm, as for his date of birth there is no record in any source. He is known with cognomen Gelibolulu since he is born in Gelibolu (Gallipoli) township of Çanakkale. Besides this he is also known as Hanefî, Nakşibendî ve Türkî. Having studied in İstanbul, Gelibolulu Mustafa b. İbrahim spent his life in Biga, where he published his works and raised many students as a madrasah scholar. The records show that he died in 1024th year of the Hegira (1615 A.D.) and was buried in the village of Kutluoba in the township of Bayramiç in Çanakkale. When we analyze remaining two works of the author, we see that in addition to being a linguist and literary person he was also learned in study of hadith. His Tuhfetu’l-‘avâmil, one of the best known explanations on “avâmil”, shows us that the author has knowledge about “nahiv” and even made additions in his explanatory notes. In addition to that, we should note that this work was used as study material in Ottoman madrasahs, published many times and sought out by the students a lot. Another work of the author is called Zubdetu’l-emsâl. This work proves that the author has knowledge about the proverbs. The author added hadiths at the beginning of each chapter to mark the chapters. This hints us that he is interested in study of hadith as well. The analysis of each chapter of this work shows us that the author has mentioned issues such as ethics, oration, science, poetry, human relations, society, individualism, richness, poorness, and patience and provided first hadiths then proverbs on these themes. This is an indication of his vast knowledge in various disciplines.


PDF Görünüm

Referanslar

  • Bağdatlı İsmâ‘îl Pâşa: Hediyyetu’l-Ârifîn, c.II, MEB, İstanbul,1951. google scholar
  • Bağdatlı İsmâ‘îl Pâşa: İdahu’l-Meknûn, c.II, MEB, İstanbul,1951. google scholar
  • Brockelmann, Carl: Geschichte Der Arabischen Litteratur, E.J. Brill, Leiden, 1949. google scholar
  • Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri, Matbaa-i ‘Amire, İstanbul, 1915. google scholar
  • Çelebi, Kâtip: Keşfu’z-Zunûn, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1997.s google scholar
  • Çetin, Nihad M.: ”Sukkerî ” İslam Ansiklopedisi, MEB, İstanbul, s. 92-94. google scholar
  • Çiçek, Hacı: “el-Harirî’nin Maqâmât’ında Geçen Darbımesellerin Analitik Kritiği” Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (41), 2016, s. 67-95. google scholar
  • Emecen, Feridun: ”Süleyman I” DİA, İstanbul, s. 62-74. google scholar
  • Enis, İbrahim: Mu‘cemu’l-Vasît, Dâru Ahyâ’i’t-Turâsi’l-‘Arabiyye, Kahire, 1973. google scholar
  • ez-Ziriklî, Hayreddîn: el-Âlam Kâmus Teracim li-Eşheri’r-Ricâl ve’n-Nisâ mine’ l-‘Arab ve’l-Musteşrikîn, c.VII, Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, Beyrut, 1992. google scholar
  • Ğazâlî, Ebû Hâmid Huccetu’l-İslâm, İhyâ’u ‘Ulûmi’d-dîn, Dâru’l-Marife, Beyrut. google scholar
  • Gelibolulu Mustafa b. İbrâhîm: Zubdetu’l-Emsâl, Süleymaniye Kütüphanesi, Hüsrev Paşa Nüshası, 00041. google scholar
  • İnanç, Yonis: “Gelibolulu Mustafa b. İbrâhîm ve Tuhfetu’l-Avâmil”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2009. google scholar
  • Kehhâle, Ömer Rıdâ: Mu‘cemu’l-Muellifîn ve Terâcimu Musannifi’l-Kutubi’l- ‘Arabiyye, Muessesetu’r-Risale, Beyrut, 1993. google scholar
  • Se‘libî, Ebû Mansûr ‘Abdulmelik en-Nisâbûrî: Yetîmetu’d-Dehr Neşir: Ali Muhammed Abdullatîf, Matba‘atu’s-Savi, Kahire, 1934. google scholar
  • Serkîs, Yûsuf b. İlyas b. Mûsa ed-Dımaşk: Mu‘cemu’l-Matbûati’l-‘Arabiyye ve’l-Mu‘arrebe, Matbû‘atu Serkîs, Kahire, 1928. google scholar
  • Tüccar, Zülfikar: ”Ahmed b. Muhammed el-Meydânî“ DİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yay. İstanbul, 2004. s. 501-502. google scholar
  • Yavuz, Mehmet: Arap Gramerine Dair Eser Yazan Osmanlı-Türk Âlimleri, Çantay Yay. İstanbul, 2008. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Gökgöz, T. (2018). GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ. Şarkiyat Mecmuası, 0(32), 129-150. https://doi.org/null


AMA

Gökgöz T. GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ. Şarkiyat Mecmuası. 2018;0(32):129-150. https://doi.org/null


ABNT

Gökgöz, T. GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ. Şarkiyat Mecmuası, [Publisher Location], v. 0, n. 32, p. 129-150, 2018.


Chicago: Author-Date Style

Gökgöz, Turgay,. 2018. “GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ.” Şarkiyat Mecmuası 0, no. 32: 129-150. https://doi.org/null


Chicago: Humanities Style

Gökgöz, Turgay,. GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ.” Şarkiyat Mecmuası 0, no. 32 (Dec. 2024): 129-150. https://doi.org/null


Harvard: Australian Style

Gökgöz, T 2018, 'GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ', Şarkiyat Mecmuası, vol. 0, no. 32, pp. 129-150, viewed 23 Dec. 2024, https://doi.org/null


Harvard: Author-Date Style

Gökgöz, T. (2018) ‘GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ’, Şarkiyat Mecmuası, 0(32), pp. 129-150. https://doi.org/null (23 Dec. 2024).


MLA

Gökgöz, Turgay,. GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ.” Şarkiyat Mecmuası, vol. 0, no. 32, 2018, pp. 129-150. [Database Container], https://doi.org/null


Vancouver

Gökgöz T. GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ. Şarkiyat Mecmuası [Internet]. 23 Dec. 2024 [cited 23 Dec. 2024];0(32):129-150. Available from: https://doi.org/null doi: null


ISNAD

Gökgöz, Turgay. GELİBOLULU MUSTAFA B. İBRÂHÎM VE ZUBDETU’L – EMSÂL ADLI ESERİ”. Şarkiyat Mecmuası 0/32 (Dec. 2024): 129-150. https://doi.org/null



ZAMAN ÇİZELGESİ


Çevrimiçi Yayınlanma03.10.2018

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.