Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/JPLC2023-1385746   IUP :10.26650/JPLC2023-1385746    Tam Metin (PDF)

Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması)

Ahmet Hulusi AkkaşEren Akpınar

Yakalama, ceza muhakemesi sürecinde suç işlediği yönünde hakkında şüphe bulunan kişinin geçici bir süre için özgürlüğünün kısıtlanmasına imkân veren koruma tedbiridir. Niteliği itibariyle hâkim güvencesine bağlı olmasına rağmen yakalamanın fiili durumlarda herhangi bir karar olmadan yapılması mümkündür. Bu durumlardan biri sivil kişiler tarafından gerçekleştirilen geçici yakalamadır. Geçici yakalama, herkes tarafından yapılabilir. Geçici yakalama, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu m. 90/1’de düzenlenmiştir. Hükümde, kişiye suç işlerken rastlanması veya suçüstü bir fiilden dolayı izlenen kişinin kaçması olasılığının bulunması ya da hemen kimliğini belirleme olanağının bulunmaması halleri geçici yakalama için gereken objektif şartlar olarak belirtilmiştir. Hukuka uygun bir geçici yakalama için objektif unsurların yanında kişinin yakalamayı şüphelinin hakkında bir ceza soruşturması yürütüleceği fikri ile yapması şarttır. Geçici yakalamanın yapılabilmesi için kişinin bir suç işlediği hususunda kuvvetli şüpheye sahip olunması gerekir. Geçici yakalamada, yakalama yapacak kişi açısından suçüstü bir fiil sebebiyle yapılan izlemenin süresi önemli değildir. Suçüstü fiilden dolayı izlenen kişinin yakalanmasına kadar izleme devam edebilir. Geçici yakalama sivil kişiler tarafından gerçekleştirileceğinden, yakalamanın kolluğa teslime kadar sürmesi şarttır. Bu yüzden zaman olarak belirli bir sınırda olmalıdır. Bir kişi üzerinde uygulanacak yakalama ise sınırlı bir zorlama yetkisini barındırmaktadır.

DOI :10.26650/JPLC2023-1385746   IUP :10.26650/JPLC2023-1385746    Tam Metin (PDF)

Temporary Apprehension

Ahmet Hulusi AkkaşEren Akpınar

Apprehension is a protection measure that allows the temporary restriction of liberty of a person suspected of committing a crime in the criminal procedure process. Although it is dependent on the assurance of a judge because of its nature, it is possible for the apprehension to be made without any judicial decision. One of these cases is temporary apprehension by civilians. Temporary apprehension can be performed by anyone. Temporary apprehension is regulated by Article 90/1 of the Code of Criminal Procedure No. 5271. In the provision, the objective conditions required for temporary apprehension are stated as cases where the person is encountered while committing a crime, there is a possibility that the person being pursued due to a red-handed act will escape or it is not possible to immediately determine his identity. For a lawful temporary apprehension, in addition to objective elements, the person must make the apprehension with the idea that a criminal investigation will be conducted against the suspect. For a temporary apprehension to be made, there must be a strong suspicion that the person has committed a crime. In temporary apprehension, the duration of pursuit due to a red-handed act is not important for the person making the apprehension. Pursuing may continue until the person being pursued for a red-handed action is caught. Because the temporary apprehension will be carried out by civilians, the apprehension must continue until the handover to law enforcement. Therefore, it must be within a certain time limit. On the other hand, the apprehension to be applied to a person has a limited authority of coercion.


GENİŞLETİLMİŞ ÖZET


Temporary apprehension is a protective measure that allows a person suspected of having committed a crime to be caught by people who witnessed the crime. Temporary apprehension is only made in actual cases without any judicial decision. By its nature, it is a type of apprehension that can be performed by anyone, not just law enforcement officers.

Since the committing of a crime is often witnessed by civilians, it is a necessity to determine the limits of the measures in which people can make apprehension. In accordance with this obligation, the conditions for the temporary apprehension of civilians are regulated in Article 90/1 of the Criminal Procedure Code. Accordingly, temporary apprehension can be made in cases where the person is encountered while committing a crime, if there is a possibility that the person being pursued will escape due to an act of red-handed crime, or if there is no possibility of immediately determining the person’s identity. In addition to these objective conditions, when making a temporary apprehension, people must hold the suspect for prosecuting him for the crime he has committed. Considering the form of regulation in the law, temporary apprehension is not an obligation for civilians. It is a right. Although the person against whom a crime has been committed is protected by temporary apprehension, the main purpose is to punish the perpetrator for the crime he committed.

In terms of apprehension, the duration of the pursuit due to a red-handed act is not important. It may take time until the person being pursued for the crime is apprehended. The person who makes the temporary apprehension does not necessarily have to be the person who initiated the initial pursuit. The person who witnesses and pursues the crime may ask other people to catch the perpetrator. While making a temporary apprehension, the suspect can be detained and slightly injured. The important thing is to perform a measured act in connexion with the current state of crime. Since the purpose of temporary apprehension is to ensure that the suspect is prosecuted, this protection measure must be carried out for a limited time.

It is not necessary for the apprehended person to actually commit the crime, but it is sufficient that there is a strong suspicion. Because the temporary apprehension will be made by civilians, it is not possible to expect these people to determine whether a crime has been committed or not. On the other hand, if the person who is found guilty of a crime is a child, an evaluation should be made according to the distinction in Article 31 of the Turkish Penal Code. Since there is no punishment in the first group for minors, there can be no legal purpose in apprehending. In terms of the second and third groups, temporary apprehension can be made due to the presence of defect capabilities.

It is possible to make temporary apprehensions in crimes subject to complaint. Since temporary apprehension will be made by civilians, it is not possible to expect these people to know whether the crime they encounter is based on a complaint or not. If it is understood by law enforcement officers that the crime is due to the complaint after the person’s apprehension, the capture will have to be stopped from that moment. Temporary apprehension may also be made for deputies, ministers, and diplomats for whom special trial conditions have been determined. So much so that if there is any doubt about the identities of these people who are found guilty of committing a crime, temporary apprehension can be made in such a case. However, if it is clear that the person has immunity, temporary apprehension should not be carried out. 


PDF Görünüm

Referanslar

  • Artuk ME vd., Ceza Hukuku Genel Hükümler (14. Baskı, Adalet Yayınevi 2020) google scholar
  • Beulke W ve Swoboda S, Strafprozessrecht (14. Auflage, C.F. Müller 2022) google scholar
  • Canpolat C, ‘Müzekkeresiz Yakalama ve Tedbire İlişkin Önem Arz Eden Bazı Meseleler’ (2019) 17(193) Legal Hukuk Dergisi 179-216 google scholar
  • Centel N ve Zafer H, Ceza Muhakemesi Hukuku (15. Bası, Beta Yayınevi 2018) google scholar
  • Dahlmann W, Die vorlaufige Festnahme nach § 127 StPO als prozessuale Massnahme und materieller Rechtfertigungsgrund (Göttingen, 1949) google scholar
  • Graf J, Strafprozessordnung mit Nebengesetzen (4. Auflage, C.H. Beck 2021) google scholar
  • Graf JP (Edr), BeckOK StPO mit RİStBV und MİStra (48. Edition, C.H. Beck 2023) google scholar
  • KK-StPO/Glaser, Karlsruher Kommentar zur Strafprozessordnung, (9. Auflage, C. H. Beck 2023) google scholar
  • Koca M ve Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (15. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022) google scholar
  • Kühne H Strafprozessrecht (9. Auflage, C. F. Müller 2015) § 26 kn.451; Löwe/Rosenberg, Die Strafprozefiordnung und das Gerichtcverfassungs-gesetz Band 4 (27. Auflage, De Gruyter 2019) google scholar
  • Meincke JP, Betreffen oder Verfolgen auf frischer Tat als Voraussetzung der vorlaufigen Festnahme nach § 127 I StPO (Rechtswissenschaftliche Fakultat der Universitat 1963) google scholar
  • Meyer-Goflner L ve Schmitt B, Strafprozessordnung mit GVG und Nebengesetzen, (62. Auflage, C. H. Beck 2019) google scholar
  • Mitsch W, ‘Vorlaufige Festnahme und Notwehr’ (2016) 3(1) JA 161-167 google scholar
  • MükoStPO/Böhm, Münchener Kommentar zur StPO/Böhm (2. Auflage C. H. Beck 2023) google scholar
  • Özbek VÖ, Doğan K ve Bacaksız P, Ceza Muhakemesi Hukuku (12. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2019) google scholar
  • Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (18. Bası, Seçkin Yayıncılık 2022) google scholar
  • Rengier R, Strafrecht Allgemeiner Teil (14. Auflage, Beck Verlag 2022) google scholar
  • Roxin C ve Greco L, Strafrecht Allgemeiner Teil (5. Vollstandig neu bearbeitete Auflage, C. H. Beck 2020) google scholar
  • Satzger H, Schluckebier W ve Widmeir G, Strafprozessordnung Kommentar ( 2. Auflage, Carl Heymanns Verlag 2014) google scholar
  • Schubart M, ‘Festnahmerecht oder Festnahmepflicht?’ (2007) 1(2007) SchwZStR 85-95 google scholar
  • Sickor JA, ‘Die Festnahmerecht nach § 127 StPO I 1 StPO im System der Rechtsfertigungsgründe’ (2018) 11(1) JuS 1074-1079 google scholar
  • Şahin C ve Göktürk N, Ceza Muhakemesi Hukuku (13. Bası, Seçkin Yayıncılık 2022) google scholar
  • TDK Türkçe Sözlük, https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi 15.08.2023 google scholar
  • Ünver Y ve Hakeri H, (16. Baskı, Adalet Yayınevi 2019) google scholar
  • Yenisey F ve Nuhoğlu A, Ceza Muhakemesi Hukuku (7. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2019) google scholar
  • Yıldız A, ‘Ceza Muhakemesi Hukukunda Yakalama ve Gözaltına Alma’ (2006) 14(1) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 131-214 google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Akkaş, A.H., & Akpınar, E. (2024). Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması). Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, 12(1), 1-15. https://doi.org/10.26650/JPLC2023-1385746


AMA

Akkaş A H, Akpınar E. Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması). Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi. 2024;12(1):1-15. https://doi.org/10.26650/JPLC2023-1385746


ABNT

Akkaş, A.H.; Akpınar, E. Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması). Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, [Publisher Location], v. 12, n. 1, p. 1-15, 2024.


Chicago: Author-Date Style

Akkaş, Ahmet Hulusi, and Eren Akpınar. 2024. “Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması).” Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi 12, no. 1: 1-15. https://doi.org/10.26650/JPLC2023-1385746


Chicago: Humanities Style

Akkaş, Ahmet Hulusi, and Eren Akpınar. Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması).” Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi 12, no. 1 (Dec. 2024): 1-15. https://doi.org/10.26650/JPLC2023-1385746


Harvard: Australian Style

Akkaş, AH & Akpınar, E 2024, 'Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması)', Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, vol. 12, no. 1, pp. 1-15, viewed 22 Dec. 2024, https://doi.org/10.26650/JPLC2023-1385746


Harvard: Author-Date Style

Akkaş, A.H. and Akpınar, E. (2024) ‘Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması)’, Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, 12(1), pp. 1-15. https://doi.org/10.26650/JPLC2023-1385746 (22 Dec. 2024).


MLA

Akkaş, Ahmet Hulusi, and Eren Akpınar. Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması).” Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, vol. 12, no. 1, 2024, pp. 1-15. [Database Container], https://doi.org/10.26650/JPLC2023-1385746


Vancouver

Akkaş AH, Akpınar E. Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması). Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi [Internet]. 22 Dec. 2024 [cited 22 Dec. 2024];12(1):1-15. Available from: https://doi.org/10.26650/JPLC2023-1385746 doi: 10.26650/JPLC2023-1385746


ISNAD

Akkaş, AhmetHulusi - Akpınar, Eren. Geçici Yakalama (CMK m. 90/1’e Göre Yakalamanın Herkes Tarafından Yapılması)”. Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi 12/1 (Dec. 2024): 1-15. https://doi.org/10.26650/JPLC2023-1385746



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim03.11.2023
Kabul30.04.2024
Çevrimiçi Yayınlanma08.07.2024

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.