Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/jtcd.1459104   IUP :10.26650/jtcd.1459104    Tam Metin (PDF)

Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi

Seçil Elçin

Bu çalışmada, Jean-Luc Nancy’nin Esersiz Ortaklık, Maurice Blanchot’nun İtiraf Edilemeyen Cemaat ve Giorgio Agamben’in Gelmekte Olan Ortaklık kitapları merkeze alınarak tekillik ve ortaklık kavramları etrafında şekillenen öz meselesi ve bunun oyunculuk ile ilişkisi tartışılacaktır. Öz, bir mülk ediniş veya bir tanım, bir nitelik, bir kimlik, bir aidiyet üzerinden kişilere atfedilen ve böylelikle onları kendine içkin kılan bir yaklaşımsa, bu yaklaşım, etkileşim, değişim, dönüşüm için engel teşkil etmekte; hem ortaklık alanını hem de oyuncunun sahne partnerleriyle olan ilişkisinde oyun alanını kısıtlamaktadır. Zira oyuncuyu kurmacaya/yaratıcı alana taşıyabilme potansiyeli içeren imkân, Lacoue-Labarthe’ın deyimiyle, bedeninde hiçbir niteliği kendi öz niteliği olarak mülk edinmeyişinde saklıdır. Bir sınır meselesi, bir dışarı (dışarısı) olayı olan ek-stasis ise, hem ortaklığa açılan tekillikler için, hem kendinden başka olan ile, öteki ile birlikte yaratıcı alana açılma imkânı bulan oyuncu için önemli bir yer edinmektedir. 

Anahtar Kelimeler: ÖzTekillikOrtaklıkTiyatroEk-stasis
DOI :10.26650/jtcd.1459104   IUP :10.26650/jtcd.1459104    Tam Metin (PDF)

Issue of Essence in Acting on The Axis of Singularity and Community

Seçil Elçin

In this study, Jean-Luc Nancy’s The Inoperative Community, Maurice Blanchot’s The Unavowable Community, and Giorgio Agamben’s The Coming Community will be examined to discuss the issue of essence shaped around the concepts of singularity and community. If essence is read as an approach attributed to individuals through an appropriation or a definition, including: a quality, an identity, and a belonging that makes one immanent to themselves; this approach constitutes an obstacle to interaction, change, and transformation while restricting the area of community and the acting space in the actor’s relationship with their stage partners. Because the opportunity that includes the potential to carry the actor to the fictional/creative field, in Lacoue-Labarthe’s words, is hidden in the fact that they do not appropriate any quality in their body as their own. In this regard, Ecstasy as a matter of boundary and a state of opening up to what is outside (external) has an important place both for singularities that open up to community and for the actor who finds the opportunity to open up to the creative field together with the other.

Anahtar Kelimeler: EssenceSingularityCommunityTheatreEcstasy

GENİŞLETİLMİŞ ÖZET


In this study, the concept of essence, shaped around the concepts of singularity and community by focussing on Jean-Luc Nancy’s The Inoperative Community, Maurice Blanchot’s The Unavowable Community, and Giorgio Agamben’s The Coming Community, and parallel to this, will be investigated what acting, which involves the act of creating another world, another time, another atmosphere, and another person by relating to that which is other than oneself in the construction of the role person, means and corresponds to in such an understanding of the self. All three aforementioned—Nancy, Blanchot, and Agamben—rejected the idea of an “absolute human” while proposing an alternative understanding wherein the notions of “individual” and “society” are superseded by the notions of “singularity” and “community” respectively.

Through the notion of Clinamen, Nancy criticises the individual as a whole, unchangeable, and fixed, and instead proposes the concept of singularity, which has the potential for change and transformation. Blanchot claims that the idea of equalising people, which emerged with communism, corresponds to “making humans immanent to humans”. This understanding, which subordinates one person to another, is a totalitarian mentality that ignores differences and makes them the same. According to Blanchot, “A being does not want to be recognised, it wants to be contested: in order to exist it goes towards the others (...)” Agamben cautions against seeking the criterion of difference in an “essence.” Just as singularities cannot be ordered according to their possession of a particular essence, they also cannot be sublated and homogenised according to other measures of discernment. All three of these scholars point to the concept of ecstasy, which means the state of being outside the limits or outside the limits of oneself. Singularities can be opened to the community through ecstasy. Arıcı imagines that the first actor of ancient Greece must have assumed the mask of a God, Dionysus, and must have manifested him: “Similar to the way that being becomes ex-ternal to itself, the actor, through an ecstatic act manifests the God in and through the mask.”

Many actors, directors, dramaturgs, and theatrical thinkers have proposed an “imagination of non-qualification” sought in the body, mind, and action as a path opening to the fictional world, into a creative space for the actor who settles in another voice, another body, constructs another space, another history. What does “featurelessness” mean for an actor? In this sense, the actor is the one who encounters and transforms themselves while transforming other(s). The actor is a traveller who is engaged in a process of creation in the real, present time with other creators. They are constructors of fiction, far from any generalisations. I intend to interlace a specific reading of essence that is formed around the notions of singularity and community with a reading of essence that mainly relates to the acting endeavour. Instead of an outlook where the act of possessing an essence is inverse and even incompatible with the idea of community, where individuality is closely linked with the possession of essence and where the arrangement of individuals leads to totalitarian outcomes and community structures, I will examine the viability of an outlook that centres around the ideas of non-belonging, dispossession, and non-qualification. My discussion around these subjects

demonstrates that actors who can collaboratively create a fictional world and singularities can be discussed on common theoretical grounds as a “cooperative” and “synergetic” couple.


PDF Görünüm

Referanslar

  • Agamben, Giorgio. Gelmekte Olan Ortaklık, çev. Betül Parlak, İstanbul: Monokl Yayınları, 2012. google scholar
  • Arıcı, Oğuz, “Maskeyle Varolmak”, Maske Kitabı. Editör: Kerem Karaboğa, Oğuz Arıcı, 21-28. İstanbul: Habitus Yayıncılık, 2014. google scholar
  • Barba, Eugenio ve Nicola Savarese. Oyuncunun Gizli Sanatı: Tiyatro Antropolojisi Sözlüğü. çev. Ayşın Candan, Tarhan Onur, Aslı Seven. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2017. google scholar
  • Blanchot, Maurice. İtiraf Edilemeyen Cemaat, çev. Işık Ergüden, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1997. google scholar
  • Brine, Adrian ve Michael York. Shakespeare Oyunculuğu, çev. Ali H. Neyzi, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2002. google scholar
  • Bruder, Melissa, Lee Michael Cohn, Madeleine Olnek, Nathaniel Pollack, Robert Previto, Scott Zigler. Oyuncu İçin Pratik El Kitabı, çev. Deniz Ölmez, İstanbul: Metis Yayınları, 2013. google scholar
  • Carlson, Marvin. Performance, New York and London: Routledge, 2004. google scholar
  • Chekhov, Michael. On the Technique of Acting, New York: Quill A Harper Resource Bookby Mala Powers, 1991. google scholar
  • Diderot, Denis. Aktörlük Hakkında Aykırı Düşünceler, çev: Sabri Esat Siyavuşgil. İstanbul: Sosyal Yayınları, 1996. google scholar
  • Elçin, Seçil. “Examining the Issue of Essence and Concept of Ecstasy in Singularity and Community in Relation to Acting” Yüksek Lisans tezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2021. google scholar
  • Feral, Josette ve Bermingham, Ronald P. “Theatricality: The Specificity of Theatrical Language”, SubStance 98/99 (2002), 94-108. google scholar
  • Grotowski, Jerzy. Yoksul Tiyatroya Doğru, çev. Hatice Yetişkin, İstanbul, Tavanarası Yayınları, 2002. google scholar
  • Huizinga, Johan. Homo Ludens, çev. Mehmet Ali Kılıçbay. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2015. google scholar
  • İspirli, Hazal. “Nötr Maske, Nötrlük, Komedi” Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergisi, 32 (2021):169-188. google scholar
  • Karaboğa, Kerem. Tragedya ile Sınırları Aşmak, İstanbul: E Yayınları, 2008. google scholar
  • Klee, Paul. Bauhaus Ders Notları ve Yazılar, İstanbul: Hayalperest Yayınevi, 2010. google scholar
  • Lacoue-Labarthe, Philippe. “Diderot: Paradox and Mimesis”, Typography: Mimesis, Philosophy, Politics, 248-266. Stanford: Stanford University Press, 1989. google scholar
  • Lecoq, Jacques. Şiirsel Beden, çev. Mine Çerçi. Ankara: Nota Bene Yayınları, 2015. google scholar
  • May, Rollo. Yaratma Cesareti, çev. Alper Oysal, İstanbul: Metis Yayınları, 2015. google scholar
  • Nancy, Jean-Luc. Esersiz Ortaklık, çev. Devrim Çetinkasap. İstanbul: Monokl Yayınları, 2020. google scholar
  • Richards, Thomas. Grotowski ile Fiziksel Eylemler Üzerine Çalışmak, çev. Ayşın Candan, Hülya Yıldız, İstanbul: Norgunk Yayınları, 2005. google scholar
  • Sayın, Zeynep. Ölüm Terbiyesi. İstanbul: Metis Yayınları, 2018. google scholar
  • Shakespeare, William. Macbeth, çev. Sabahattin Eyüboğlu, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2002. google scholar
  • Ülgen, Tulû. Kurmaca, Yanılsama: Oyunculuk, Deneyim, Hakikat Arasında. İstanbul: SubPress Yayıncılık, 2018. google scholar
  • Zeynep Sayın, “An- Arşiv” Youtube video, 26 Mart, 2024, https://www.youtube.com/watch?v=uwP5wJT6iRM&t=1293s google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Elçin, S. (2024). Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, 0(38), 51-61. https://doi.org/10.26650/jtcd.1459104


AMA

Elçin S. Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi. 2024;0(38):51-61. https://doi.org/10.26650/jtcd.1459104


ABNT

Elçin, S. Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, [Publisher Location], v. 0, n. 38, p. 51-61, 2024.


Chicago: Author-Date Style

Elçin, Seçil,. 2024. “Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi.” Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi 0, no. 38: 51-61. https://doi.org/10.26650/jtcd.1459104


Chicago: Humanities Style

Elçin, Seçil,. Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi.” Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi 0, no. 38 (Nov. 2024): 51-61. https://doi.org/10.26650/jtcd.1459104


Harvard: Australian Style

Elçin, S 2024, 'Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi', Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, vol. 0, no. 38, pp. 51-61, viewed 22 Nov. 2024, https://doi.org/10.26650/jtcd.1459104


Harvard: Author-Date Style

Elçin, S. (2024) ‘Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi’, Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, 0(38), pp. 51-61. https://doi.org/10.26650/jtcd.1459104 (22 Nov. 2024).


MLA

Elçin, Seçil,. Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi.” Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, vol. 0, no. 38, 2024, pp. 51-61. [Database Container], https://doi.org/10.26650/jtcd.1459104


Vancouver

Elçin S. Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi [Internet]. 22 Nov. 2024 [cited 22 Nov. 2024];0(38):51-61. Available from: https://doi.org/10.26650/jtcd.1459104 doi: 10.26650/jtcd.1459104


ISNAD

Elçin, Seçil. Tekillik ve Ortaklık Kavramları Ekseninde Oyunculukta Öz Meselesi”. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi 0/38 (Nov. 2024): 51-61. https://doi.org/10.26650/jtcd.1459104



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim04.04.2024
Kabul10.06.2024
Çevrimiçi Yayınlanma24.06.2024

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.