Nihal Yeğinobalı’nın İhaneti: Manuel Puig’i Türkçe Çeviride Berman’ın Çerçevesinden İncelemek
Ceyda ElgülBu makale Manuel Puig’in ilk romanı La Traición de Rita Hayworth’un, Nihal Yeğinobalı imzalı 1991 tarihli Türkçe çevirisini, Antoine Berman’ın çeviri eleştirisi modeli ışığında incelemektedir. Bu model çeviri ürünlerin toplumsal yönünü öne çıkarmakla birlikte, çeviri eleştirisinde eserin anlam, amaç, yöntem ve formunun çevirmen tarafından nasıl ele alındığının açıklanmasını beklemektedir. Bu, çevirmenin etrafındaki tarihsel, toplumsal, edebi ve ideolojik çeviri söylemiyle ilişkilidir; böylece çeviri eleştirisinde, çevirmenin bu normları içselleştirip içselleştirmediği ya da bunlara aykırı davranıp davranmadığı da keşfedilir. Yeğinobalı’nın çalışması dolaylı bir çeviri olduğu için, makalede çevirmenin kullandığı aracı metin olan Suzanne Jill Levine’in İngilizce çevirisi tanıtılmakta ve dolaylı çeviri konusu Yeğinobalı’yı çevreleyen çeviri normları ve piyasa koşulları ışığında tartışılmaktadır. Son olarak, tüm bu veriler dahilinde kaynak metin ile çevirinin karşılaştırıldığı yüzleşme aşaması uygulanmaktadır. Makale, incelenen çeviri ürününe ilişkin hem metinsel hem de bağlamsal unsurları kapsayan bulgularla ve Berman’ın çeviri eleştirisi modelinin edebiyat çevirisi araştırmalarında kullanımıyla sonuçlanmaktadır.
Betrayed by Nihal Yeğinobalı: Examining Manuel Puig in Turkish Through the Lens of Berman
Ceyda ElgülThis paper explores Nihal Yeğinobalı’s 1991 translation of Manuel Puig’s first novel La Traición de Rita Hayworth into Turkish in light of Antoine Berman’s model of translation criticism that highlights the social aspect of translation products and asks the critics to examine the translation project within a context that includes the translator’s elaboration of the meaning, purpose, mode, and form of their work. This concerns the historical, social, literary, and ideological discourse on translation surrounding the translator; thus the critic also discovers whether the translator internalizes these norms or acts against them. Because Yeğinobalı’s work is an indirect translation, the study introduces the medium text that the translator utilized, namely the English translation of the novel by Suzanne Jill Levine, and it discusses the topic of indirect translation in light of the translation norms and market conditions surrounding Yeğinobalı. Lastly, the study employs Berman’s stage of confrontation in which the source text is compared with the translation in light of the aforementioned data. The paper concludes with its findings on the examined translation product that covers both the textual and the contextual factors and presents the implications of Berman’s critical model on research in literary translation.
