Public Health: Today and Always

EnglishTürkçe

CHAPTER


DOI :10.26650/B/LSB30LSB60.2024.032.005   IUP :10.26650/B/LSB30LSB60.2024.032.005    Full Text (PDF)

Environmental Health

Ayşe Emel Önal, Hülya Gül

The environment is directly or indirectly related to human health. Climatic conditions such as hot and cold, radiation, noise, drinking and potable water, waste, soil pollution, vector control, residences, workplaces, cities, indoor and outdoor air quality, tobacco products and nutrition are the main environmental issues. Environmental pollutants can cause health problems in individuals such as infectious diseases, circulatory and respiratory system diseases, neurotoxicity, carcinogenicity, infertility, endocrine and metabolic disorders. Environmental toxicology and epidemiology determine the effects of environmental pollution on human health. Environmental pollution is attempted to be controlled through environmental risk assessment and communication. Global warming, one of the most important environmental problems of recent years, began to be identified in the 1975-80s. The term of “global climate change”, used instead of global warming, was first defined at the United Nations Rio Environment and Development Conference in 1992. The Kyoto Protocol signed in 1997 and the Paris Agreement signed in 2015 are important international agreements made to combat Global Climate Change. On this subject, national action plans such as the “2011-2023 Climate Change Action Plan” have been prepared in Turkey. These plans aim to reduce greenhouse gas emissions, transition to clean energy, increase energy efficiency, ensure the sustainability of the forestry and agriculture sectors, and therefore protect health. Other goals include strengthening the infrastructure in health institutions to monitor the diseases that increase with climate change, ensuring water and food security, and raising public awareness about the effects of climate change on health.


Keywords: Environmental, health, global climate change
DOI :10.26650/B/LSB30LSB60.2024.032.005   IUP :10.26650/B/LSB30LSB60.2024.032.005    Full Text (PDF)

Çevre Sağlığı

Ayşe Emel Önal, Hülya Gül

Çevre doğrudan veya dolaylı olarak insan sağlığı ile ilişkilidir. Sıcak, soğuk gibi iklim koşulları, radyasyon, gürültü, içme ve kullanma suları, atıklar, toprak kirliliği, vektörlerin kontrolü, konutlar, işyerleri, şehirler, iç ve dış ortam hava kalitesi, tütün ürünleri, beslenme başlıca çevre konularıdır. Çevresel kirleticiler bireylerde enfeksiyon hastalıkları, dolaşım ve solunum sistemi hastalıkları, nörotoksisite, kanserojenite, infertilite, endokrin ve metabolik bozukluklar gibi sağlık sorunlarına yol açabilir. Çevresel toksikoloji ve epidemiyoloji çevresel kirliliklerin insan sağlığına olan etkilerini saptar. Çevresel risk değerlendirme ve iletişimi ile çevresel kirlilikler kontrol edilmeye çalışılır. Son yılların en önemli çevre sorunlarından olan küresel ısınma 1975-80’li yıllarda tanımlanmaya başlanmıştır. Küresel ısınma yerine kullanılan küresel iklim değişikliği terimi ilk olarak 1992’de Birleşmiş Milletler Rio Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda tanımlanmıştır. Ardından 1997’de imzalananan Kyoto Protokolü ve 2015’te yapılan Paris Anlaşması küresel iklim değişikliği ile mücadele için yapılmış önemli uluslararası anlaşmalardır. Bu konuda Türkiye’de “2011-2023 İklim Değişikliği Eylem Planı” gibi ulusal eylem planları hazırlanmıştır. Bu planlarda sera gazı emisyonlarının azaltılması, temiz enerjiye geçiş, enerji verimliliğinin artırılması, ormancılık ve tarım sektörlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve dolayısı ile sağlığın korunması hedeflenmektedir. İklim değişikliği ile artan hastalıkların takibi için sağlık kurumlarında altyapının güçlendirilmesi, su ve gıda güvenliğinin sağlanması, halkın iklim değişikliğinin sağlık üzerine etkileri konusunda bilinçlendirilmesi diğer hedefler arasındadır. 


Keywords: Çevre, sağlık, küresel iklim değişikliğ

References

  • Ağca B. (2023).T.C. Dışişleri Bakanlığı, Ağca B, İç Hava Kalitesi ve Hasta Bina Sendromu, https://www.mfa. gov.tr/ic-hava-kalitesi-ve-hasta-bina-sendromu.tr.mfa google scholar
  • Amri M. (2022). Healthy Governance for Cities: Synergizing Health in All Policies (HiAP) and Healthy Cities Approaches. Journal of urban health : bulletin of the New York Academy of Medicine, 99(2), 231-234. https://doi.org/10.1007/s11524-022-00618-6. google scholar
  • Aytaç S. Tüfekçi U. (2018). Hasta Bina Sendromunun azaltılmasında ergonomik önlemlerin yeri, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 137 - 142. google scholar
  • Chatterjee, R., Bajwa, S., Dwivedi, D., Kanji, R., Ahammed, M., & Shaw, R. (2020). COVID-19 Risk As-sessment Tool: Dual application of risk communication and risk governance. Progress in disaster science, 7, 100109. https://doi.org/10.1016/j.pdisas.2020.100109. google scholar
  • Cui, N., Pan, X., & Liu, J. (2022). Distribution, sources and health risk assessment of DDT and its metabolites in agricultural soils in Zhejiang Province, China. Environmental technology, 1-9. Advance online publication. https://doi.org/10.1080/09593330.2022.2147449. google scholar
  • EDSTAC Final Report, (2024). Screening and Testing, http://www.epa.gov/endo/pubs/edstac/chap5v14.pdf, Erişim Tarihi: 21.01.2024. google scholar
  • EPA, (2024), US Environmental Protection Agency: The Endocrine Disruptor Screening Program (EDSP), http:// www.epa.gov/endo/pubs/edspoverview/whatare.htm, Erişim Tarihi: 21.01.2024. google scholar
  • EEA. (2023). Avrupa Çevre Ajansı (EEA) - Çevre ve Sağlık: https://www.eea.europa.eu/themes/human/healt-h-and-environment, Erişim Tarihi: 01.09.2023. google scholar
  • EPA. (2023). Çevre Koruma ve Enerji Verimliliği Dairesi (EPA) - Atık Yönetimi: https://www.epa.gov/waste google scholar
  • Evci, E.D., Ekmekçigil, A., Sökmen, İ., Ercan, A. İ., Toprak, İ., Aycan, S.(2001). Şehir sağlığı profilleri şehrinizdeki sağlık göstergelerinin rapor edilmesi. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri GenelMüdürlüğü. google scholar
  • Guerra, F., Guzzo, A. S., La Rosa, P., Miatto, I., Vergati, D., Miredi, F., Gasparrini, N., Guerra, F., Raimondi, L., Corridore, D., Nardi, G. M., Mazur, M., La Torre, G., & Ottolenghi, L. (2021). Risk management and Healthcare responsibility. How to guarantee legal protection in Medicine. La Clinica terapeutica, 171(1), e63-e66. https google scholar
  • Gül, H. (2011). “Sick Building Syndrome from Perspective of Occupational and Public Health” sayfa: 89-104, Editör: Sabah A. Abdul-Wahab Al-Sulaiman, Sick Building Syndrome in Public Buildings and Workplaces, ISBN: 978-3-642-17918-1, DOI: 10.1007 /978-3-642-17919-8, Springer, USA. google scholar
  • Güler Ç. (2012) Halk Sağlığı Temel Bilgiler 2.Cilt, Çevre Sağlığı, Güler Ç, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2012. google scholar
  • Harada M. (1995). Minamata disease: methylmercury poisoning in Japan caused by environmental pollution. Critical reviews in toxicology, 25(1),1-24. https://doi.org/10.3109/10408449509089885. google scholar
  • IAEA -International Atomic Energy Agency. (2000). The Radiological Accident in Istanbul, IAEA Publication No:1102, September, Austria) google scholar
  • IARC- International Agency for Research on Cancer. (1999). Acrylonitrile in:IARC Monographs on the Evalu-ation of Carcinogenic Risks to Humans, Lyon,Vol.71, Pt.l, pp.43-108. google scholar
  • IEA. (2023). Clean Energy Policies and Targets Database - International Energy Agency (IEA) - https://www. iea.org/data-and-statistics/data-tools/clean-energy-policy-tracker google scholar
  • Judson, R., D. Reif, K. Houck, T. Knudsen, J. Harrill, And K. Paul-Friedman. (2022). Principles of Toxicology: Environmental and Industrial Applications, 4th Edition. Stephen M. Roberts (Editor), Robert C. James (Editor), Phillip L. Williams (Editor) John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, NJ, , 143-157. google scholar
  • Kaikkonen, L., Parviainen, T., Rahikainen, M., Uusitalo, L., & Lehikoinen, A. (2021). Bayesian Networks in Environmental Risk Assessment: A Review. Integrated environmental assessment and management, 17(1), 62-78. google scholar
  • Önal AE, (2015)., A lecture to explain endocrine disrupting chemicals to the second class students of a medical faculty, Procedia - Social and Behavioral Sciences 174 ( 2015 ) 959 - 962. google scholar
  • Önal AE (Editor). (2022). Air Quality and Health, Intech Open, London, https://doi.org/10.5772/intecho-pen.98023 google scholar
  • Önal AE, Çağlayan Ç, Çamur D, Meydan Acımış N, Yavuz M (Editörler). (2022). Çevre Sağlığında Güncel Konular, Palme Kitabevi, Ankara. google scholar
  • Önal AE, Abbasoğlu A. (2011). Bronchitis and Environment, in Bronchitis, Ignacio Martin Loeches, Editor, INTECH, Rijeka, ss.87-94. google scholar
  • Park, S., Yoon, K., & Lee, M. (2021). Healthy City Project: An application of data envelopment analysis. Risk management and healthcare policy, 14, 4991-5003. https://doi.org/10.2147/RMHP.S325825. google scholar
  • Rajkumar , V., Lee, V. R., & Gupta, V. (2023). Heavy Metal Toxicity. In StatPearls. StatPearls Publishing. google scholar
  • Robert A. Fjeld, Timothy A. DeVol, Nicole E. Martinez. (2023). Quantitative Environmental Risk Analysis for Human Health. 2. Baskı, John Wiley & Sons, ISBN:1119675405, 9781119675402. google scholar
  • Robson MG, Toscano WA, Meng Q, Kaden DA. (2023). Risk Assessment for Environmental Health, Taylor&F-rancis Group, CRC Pres. https://doi.org/10.1002/ieam.4332. google scholar
  • Rupa, S. A, Patwary, M. A. M., Matin, M. M., Ghann, W. E., Uddin, J., & Kazi, M. (2023). Interaction of mercury species with proteins: towards possible mechanism of mercurial toxicology. Toxicology research, 12(3), 355-368. https://doi.org/10.1093/toxres/tfad039. google scholar
  • Tekbaş F. (2010). İyonlaştırıcı ve İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyon. Çevre Sağlığı, s.223-240. Gülhane Askeri Tıp Akademisi Basımevi, 2010. google scholar
  • T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Çevre Sağlığı Dairesi Başkanlığı. (2023), https://hsgm-destek.saglik.gov.tr/tr/cevresagligi-anasayfa google scholar
  • T. C. Sağlık Bakanlığı, Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler Yönetmeliği. (2023). google scholar
  • http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/02/20150205-5.htm google scholar
  • T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2023). Hava Kalitesi İndeksi, https://egethm.csb.gov.tr/ hava-kalitesi-indeksi-i-87403 google scholar
  • T.C. SB. (2024) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi ve Eylem Planı 2018-2023, https://havanikoru.saglik.gov. tr/havanikoru/dosya/eylem_plani/ulusal-tutun-kontrol-programi-eylem-plani.pdf, Erişim Tarihi: 21.01.2024. google scholar
  • UNFCCC. (2023). United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) - https://unfccc.int/, Erişim Tarihi: 21.01.2024. google scholar
  • Vuong T. P. (2022). Research on the Relationship between Exposure to Dioxins and Cancer Incidence in Vietnam. Toxics, 10(7), 384. https://doi.org/10.3390/toxics10070384. google scholar
  • Webster, P., & Sanderson, D. (2013). Healthy Cities indicators--a suitable instrument to measure health?. Journal of urban health : bulletin of the New York Academy of Medicine, 90 Suppl 1(Suppl 1), 52-61. https://doi. org/10.1007/s11524-011-9643-9 google scholar
  • WHO (World Health Organization). (2022).How to develop and sustain Healthy Cities in 20 steps. WHO Re-gional Officefor Europe. google scholar
  • Woolf. AD.(2022). Itai-Itai disease—Japan, 1955, Chapter 1.9, s:109-120 in History of Modern Clinical Toxi-cology, History of Toxicology and Environmental Health. google scholar
  • World Health Organization. Regional Office for Europe, Healthy Cities Network, European Commission DG XI & European Sustainable Cities & Towns Campaign. (11997)1. City planning for health and sustainable development. European Health21: target 11 World Health Organization. Regional Office for Europe. https:// iris.who.int/handle/10665/345418 google scholar
  • WWF. (2023). Dünya Doğayı Koruma Vakfı, İklim Değişikliği, https://www.wwf.org.tr/ne_yapiyoruz/iklim_de-gisikligi_ve_enerji/iklim_degisikligi google scholar
  • Ziafati Bafarasat, A., Cheshmehzangi, A., & Ankowska, A. (2023). A set of 99 healthy city indicators for appli-cation in urban planning and design. Sustainable Development, 31(3), 1978-1989. https://doi.org/10.1002/ sd.2499. google scholar


SHARE




Istanbul University Press aims to contribute to the dissemination of ever growing scientific knowledge through publication of high quality scientific journals and books in accordance with the international publishing standards and ethics. Istanbul University Press follows an open access, non-commercial, scholarly publishing.