Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği

Topçu Cemal

doi:https://dx.doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374

Araştırma Makalesi

DOI :10.26650/iujts.2023.1165374 IUP :10.26650/iujts.2023.1165374 Tam Metin (PDF)

Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği

Şimdiye kadar yeniden çeviri üzerine yapılan araştırmalar çoğunlukla edebi metinleri araştırma konusu olarak ele almıştır. Fakat bu makale, film ve dizi uyarlamalarını yeniden çeviri türleri olarak sorunsallaştırarak sık aralıklarla yapılan yeniden uyarlamaların nedenlerini ortaya çıkarmayı ve bu nedenleri edebi yeniden çevirilerle ilgili olan gerekçelerle tartışmayı amaçlamaktadır. Bu araştırma için seçilen bütünce Sherlock Holmes (2009), Sherlock Holmes: A Game of Shadows (2011), Sherlock (2010), Elementary (2012), Mr. Holmes (2015) ve Holmes & Watson (2018) dizi ve filmlerinde oluşmaktadır. Bu çalışma, bütünceyi oluşturan Sherlock Holmes yeniden uyarlamalarının benimsediği stratejileri ve aralarındaki farkları analiz edecektir. Analizde Peridikaki’nin (2017) kaynak metin ve onun uyarlaması arasındaki kaymaları gözlemlemek için geliştirdiği metodoloji kullanılmış, ancak kaynak materyali dâhil etmeyerek film yeniden uyarlamalarını kendi başlarına tartışabilmek adına Peridikaki’nin önerdiği metodoloji üzerinde bazı değişiklikler yapılmıştır. Ayrıca Inez Okulska’nın (2016) argümanlarından yola çıkarak, Sherlock (2010) dizisinin medyalar ötesi süreci de bu çalışma kapsamında bir yineleme biçimi olarak ele alınmaktadır. Bu çalışma, yeniden çevirilerin bir eserin edebiyat dünyasındaki konumunu iyileştirdiği gibi, film ve dizi uyarlamalarının, bir yineleme türü olarak bağlantılı ürünler ile birlikte, bir uyarlama yapıtın medyadaki konumunu güçlendirebileceğini ileri sürmektedir

Anahtar Kelimeler: uyarlama, yeniden çeviri, Sherlock Holmes, bağlatılı ürünler, medyalar ötesi

DOI :10.26650/iujts.2023.1165374 IUP :10.26650/iujts.2023.1165374 Tam Metin (PDF)

Retranslation in Terms of Film and TV Adaptations: Case of Sherlock Holmes

Cemal Topçu

So far the research on retranslation has mainly dealt with literary texts. However, this paper problematizes film and TV adaptations as types of retranslations and aims to reveal the motives of frequent Sherlock Holmes readaptations and discuss them with the ones that are relevant to literary retranslations. Sherlock Holmes (2009), Sherlock Holmes: A Game of Shadows (2011), Sherlock (2010), Elementary (2012), Mr. Holmes (2015), and Holmes & Watson (2018) have been chosen to form a corpus. This study will analyze the strategies adopted by each readaptation and the differences between them. The methodology developed by Peridikaki (2017) for observing shifts between a source text and its adaptation is used with changes to adjust it to this study, which excludes the source material and discusses the film readaptations on their own. Furthermore, based on Inez Okulska’s (2016) arguments, the transmedial process of Sherlock (2010) will be presented as a form of re-iteration. This study argues that just as retranslations of a work improve its position in the literary world, film and TV readaptations and their tie-in products as re-iterations can strengthen the position of an adapted work in media.

Anahtar Kelimeler: adaptation, retranslation, Sherlock Holmes, tie-in products, transmedial

Referanslar

Adams, G. (2012). Sherlock: The casebook. London: BBC Books. google scholar
Bignell, P., & Shields, R. (2010, August 8). Sherlock chic! Fashion? It’s elementary, thanks to BBC. Retrieved from Independent: https://www.independent.co.uk/life-style/fashion/news/sherlock-chic-fashion-its-elementary-thanks-to-bbc-2046500.html google scholar
Boström, M. (2018). From Holmes to Sherlock: The story of the men and women who created an icon (M. Gallagher, Trans.). New York: Mysterious Press. google scholar
Brownlie, S. (2006). Narrative theory and retranslation theory. Across Cultures and Languages, 7(2), 145-170. google scholar
Cohen, E. (Director). (2018). Holmes & Watson [Motion Picture]. google scholar
Collins, M. (2015). Sherlock: The mind palace. London: BBC Books. google scholar
Condon, B., & Carey, A. (Directors). (2015). Mr. Holmes [Motion Picture]. google scholar
Doyle, A. C. (2012). Sherlock: The hound of the Baskervilles. London: BBC Books. google scholar
Eker Roditakis, A. (2017). Reviewers as readers with power: What a case of retranslations says about author, translator and reader dynamics. google scholar
Memoires du Livre / Studies in Book Culture, 9(1), 1-30. google scholar
Eker-Roditakis, A. (2019). Repackaging, retranslation, and intersemiotic translation: a Turkish novel in Greece. In Ö. Berk Albachten, & Ş. Tahir Gürçağlar (Eds.), Perspectives on retranslation: ideology, paratexts, methods (pp. 67-86). New York and London: Routledge. google scholar
Faye, L. (2012). Prologue: Why Sherlock? Narrator investments in the BBC series. In L. Stein, google scholar
Guinness World Records News. (2012, May 14). Shelock Holmes awarded title for the most portrayed literary human character in film & TV. Retrieved from Guinness World Records: https://www.guinnessworldrecords.com/news/2012/5/sherlock-holmes-awarded-title-for-most-portrayed-literary-human-character-in-film-tv-41743/ google scholar
Jenkins, H. (2003, January 15). Transmedia storytelling. Retrieved from MIT technology review: https://www.technologyreview.com/2003/01/15/234540/transmedia-storytelling/ google scholar
Loo, E. (2012, September 1). BBC TV’s Sherlock re-imagining gets Japanese manga. Retrieved from Anime News Network: https://www.animenewsnetwork.com/news/2012-09-01/bbc-tv-sherlock-re-imagining-gets-japanese-manga google scholar
Massardier-Kenney, F. (2015). Toward a rethinking of retranslation. Translation Review, 92(1), 73-85. google scholar
O’Connel, S. (2018, December 26). Holmes And Watson reviews are in, here’s what the critics think. Retrieved from CinemaBlend: https://www.cinemablend.com/news/2464116/holmes-and-watson-reviews-are-in-heres-what-the-critics-think google scholar
Okulska, I. (2016). From intersemiotic translation to tie-in products, or transmedial storytelling as a translation strategy. Forum of Poetics, Fall, 58-69. google scholar
Paloposki, O., & Koskinen, K. (2010). Reprocessing texts. The fine line between retranslating and revising. Across Languages and Cultures, 11(1), 29-49. google scholar
Peridikaki, K. (2017). Towards a model for the study of film adaptation as intersemiotic translation. TRAlinea, Special Issue: Building Bridges between Film Studies and Translation Studies, http://www.intralinea.org/specials/article/2246. google scholar
Petridis, A. (2010, September 4). No chic, Sherlock. Retrieved from The Guardian: https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2010/sep/04/sherlock-fashion-mens-coats google scholar
Pym, A. (1998). Method in translation history. London and New York: Routledge. google scholar
Ritchie, G. (Director). (2009). Sherlock Holmes [Motion Picture]. google scholar
Ritchie, G. (Director). (2011). Sherlock Holmes: A Game of Shadows [Motion Picture]. google scholar
Susam-Saraeva, Ş. (2003). Multiple-entry visa to travelling theory: Retranslations of literary and cultural theories. Target, 15(1), 1-36. google scholar
Taylor, J. (2015). Benedict Cumberbatch reads Sherlock Holmes’ rediscovered railway stories: Four original short stories (B. Cumberbatch, Narr.) [Audiobook]. BBC Worldwide. google scholar
Ue, T. (2017). Introduction: Holmes at the matinee. Journal of Popular Film and Television, 45(2), 64-67. google scholar
van Leuven-Zwart, K. (1989). Translation and original: Similarities and dissimilarities, I. Target 1(2), 151-181. google scholar
Venuti, L. (2003). Retranslations: The creation of value. Bucknell Review, 47(1), 25-38. google scholar
Venuti, L. (2007). Adaptation, translation, critique. Journal of Visual Culture, 6(1), 25-43. google scholar
Walsh, A. S. (2019). Retranslating Lorca’s “Ode to Walt Whitman”: From taboo to totem. In Ö. Berk Albachten, & Ş. Tahir Gürçağlar (Eds.), Perspectives on retranslation (pp. 11-27). New York and London: Routledge. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın

DIŞA AKTAR

APA

Topçu, C. (2023). Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, 0(19), 118-124. https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374

AMA

Topçu C. Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi. 2023;0(19):118-124. https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374

ABNT

Topçu, C. Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, [Publisher Location], v. 0, n. 19, p. 118-124, 2023.

Chicago: Author-Date Style

Topçu, Cemal,. 2023. “Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği.” İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi 0, no. 19: 118-124. https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374

Chicago: Humanities Style

Topçu, Cemal,. “Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği.” İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi 0, no. 19 (Apr. 2024): 118-124. https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374

Harvard: Australian Style

Topçu, C 2023, 'Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği', İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, vol. 0, no. 19, pp. 118-124, viewed 27 Apr. 2024, https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374

Harvard: Author-Date Style

Topçu, C. (2023) ‘Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği’, İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, 0(19), pp. 118-124. https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374 (27 Apr. 2024).

MLA

Topçu, Cemal,. “Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği.” İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, vol. 0, no. 19, 2023, pp. 118-124. [Database Container], https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374

Vancouver

Topçu C. Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi [Internet]. 27 Apr. 2024 [cited 27 Apr. 2024];0(19):118-124. Available from: https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374 doi: 10.26650/iujts.2023.1165374

ISNAD

Topçu, Cemal. “Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği”. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi 0/19 (Apr. 2024): 118-124. https://doi.org/10.26650/iujts.2023.1165374

Sayı 192023, S. 118-124

ZAMAN ÇİZELGESİ

Gönderim	22.08.2022
Kabul	17.09.2023
Çevrimiçi Yayınlanma	15.12.2023

LİSANS

Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.

İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi

Araştırma Makalesi

Film ve Dizi Uyarlamaları Açısından Yeniden Çeviri: Sherlock Holmes Örneği

Retranslation in Terms of Film and TV Adaptations: Case of Sherlock Holmes

PDF Görünüm

Referanslar

Atıflar

DIŞA AKTAR

APA

AMA

ABNT

Chicago: Author-Date Style

Chicago: Humanities Style

Harvard: Australian Style

Harvard: Author-Date Style

MLA

Vancouver

ISNAD

ZAMAN ÇİZELGESİ

LİSANS

PAYLAŞ