Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi

GÖNDERBİLGİ
EnglishTürkçe

Çeviri


DOI :10.26557/iulitera.368767   IUP :10.26557/iulitera.368767    Tam Metin (PDF)

Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım)

Esin Ozansoy

Osmanlı dönemlerinde Selanik, Avrupa’dan gelen Yahudi göçmenlerinin merkeziydi. İlk Yahudiler 1470 yılında, sonra 15.yy.’ın sonralarında, daha sonra da 18.yy.’ın başlarında gelmişlerdir. Selanik Yahudi göçmenleri Eskenazi’ler ve Sepharadim’ler olarak iki kategoriye ayrılmaktadırlar. İspanya Yahudilerinin Selanik’e gelişleri hem nüfus oranını hem de kentin kültürel ve ekonomik çehresini değiştirmiştir. Selanik’in ekonomisinin yükselişinde önemli rol oynamışlardır. Osmanlı yönetiminde ilişkilerinde kendilerine pek çok imtiyazlar verilmiştir. Dini açıdan da hiçbir baskıya uğramamışlardır. Selanik aynı zamanda en büyük Balkan Yahudi Cemaatinin de merkezi konumunda yerini almıştır.

Anahtar Kelimeler: Selanik, İspanya, Yahudiler, Eskenaziler, Sepharadimler, Osmanlı, Selanik Yahudi Cemaati
DOI :10.26557/iulitera.368767   IUP :10.26557/iulitera.368767    Tam Metin (PDF)

Spanish Jews of Thessaloniki (Settlement, Ascension, Great Destruction)

Esin Ozansoy

During the Ottoman Era, Thessaloniki was the center for the Jewish immigrants coming from Europe. The first Jews came in 1470; then at the end of the 15th century and at the beginning of 18th century. The Jewish immigrants of Thessaloniki are divided into two categories as Ashkenazi and Sephardim. Arrival of the Spanish Jews to Thessaloniki changed both the population rate and the cultural as well as economic aspects of the city. They played an important role in acceleration of the economy of Thessaloniki. They have been granted many privileges during the Ottoman government. They have never been under any kind of pressure religiously. Thessaloniki has also taken its place as the center for the biggest Balkan Jewish community.

Anahtar Kelimeler: Thessaloniki, Spain, Jews, Ashkenazi, Sephardim, Ottoman, Thessaloniki Jewish Community

PDF Görünüm

Referanslar

  • Bakalpoulow, Apstolow (1969) “Istoria tis Makedonias (1354-1833)”, Thessaloniki. google scholar
  • Bowman, Steven (1989) « Jews in Waritime Greece », Marrus M.R., The Nazi Holocaust, t. I, IV: « The “Final Solution” outside Germany », Meckler, Westport-London, p.297-314. google scholar
  • Grhgoridhw, Slvn “ Sunoptik stora tw eynikw antstashw (1941-1945) ”, Ayna x.x. google scholar
  • Dhmhtridhw, Baslhw (1973) “ H kentrik kai dutik Makedona kat tn Ebligi Tselemp ” ( “ Evliya Çelebi zamanında Orta ve Batı Makedonya ” ), Thessaloniki. google scholar
  • Dhmhtridhw, Baslhw (1983) “O plhyusmw thw Yessalonkhw ka  ellhnik kointht thw ”, Makedonik 23, s.88-116. google scholar
  • Emmanuel, J.-S. (1935) Histoire de l’industrie des tissus des Israélites de Salonique, Lausanne. google scholar
  • Georgeon, François (1992) “ Selanik musulmane et deunmé , Salonique (1850-1918). La “ ville des Juifs” et le reveil des Balkans”, Autrement, série “Memoires ”, edi. Veinstein Gilles, Paris, janvier, p.105-118. google scholar
  • Georgeon, François (1997) “ Plus de deux mille and d’histoire ”, Le monde diplomatique, juillet, II. google scholar
  • Gökbilgin, Tayyib, M (1956) “ Kanunî Sultan Süleyman Devri Başlarında Rumeli Eyaleti, Livaları, Şehir ve Kasabaları ”, TTK Belleten XX/78, s.247-285. google scholar
  • Hondros, John Louis (1983) “ Occupation and Resistance. The Greek Agony (1941-1944) ”, Pella Publications, New York. google scholar
  • Hondros, John Louis (1993) “ Greece and the German Occupation ”, The Greek Civil War (1943-1950), edi.Close D.H., Routledge, London-New York, p.28-57. google scholar
  • Karayanshw, Ayansiow (1993) “ H Makedona kat thn Tourkokrata ”, edi.Xasith- Kolipoulou, Makedona, t. II, Athina, s.121-148. google scholar
  • Kontoginnhw, P.M (1996) “Plyow Ebravn mga…”, Kathimerini Gazetesi, Yedi gün eki, s.11 (Panaynaia dergisinden yeniden basım: Athina ekim 1912). google scholar
  • Kourmantz, Elnh (1996) “Givsf Eligi, naw prvtoprow Ellhnoebraow poihtw kai dianoomenow thw dekaetaw tou 20 ”, Kathimerini Gazetesi, Yedi gün eki, s.29. Louktow, Sprow (1986) “Politeiografik Yessalonkhw, nomo kai plhw, sta msa thw dekaetaw tou 1910 ”, H Yessalonkh met to 1912, Thessaloniki . google scholar
  • Magklibraw, Dionshw (1996) “Sumboul sthn ellhnik zv h parousa tvn Ebravn sthn koinvnik, oikonomik kai politik zv thw xraw ”, Kathimerini Gazetesi, Yedi gün eki, s.18-19. google scholar
  • Mazower, Mark (1993) “ Inside Hitler’s Greece. The experience of occupation (1941-1944) ”, Yale University Press, New Haven-London . google scholar
  • Mrtziow, Kvnstantnow (1947) “ Mnhmea Makedonikw Istoraw ”, Etairea Makedonikn Spoudn , Thessaloniki. google scholar
  • Messnaw, Hlaw (1996) “Sunagvgw sthn Ellda: istora kai arxitektonik morf tvn poluriymvn braïkn sunagvgn ”, Kathimerini Gazetesi, Yedi gün eki, s.4-5. google scholar
  • Mntshw, Gergiow, I (1977) “ Eynologik snyesh thw Makedonaw (Arxaithta, Mesavnaw, Neo xrnoi ”, edi. Herodotos, Athina. google scholar
  • Molho, Michael - Nehama, Jos (1976) “ In Memoriam: Dedicated to the Memory of the Jewish Victims of Nazism in Greece ”, Thessaloniki. google scholar
  • Molho, Michael (1947) “ Usos y costumbres de los Judios de Salonica ”, Sefarad (7), p.93-121. google scholar
  • Molho, Michael (1951) “ Usos y costumbres de los Sefardies de Salonica ”, Madrid-Barcelona C.S.I.C. google scholar
  • Mlxo, Rena (1992) “ Le renouveau…, Salonique (1850-1918). La “ ville des Juifs” et le reveil des Balkans ”, Autrement, série “ Memoires ”, edi.Veinstein Gilles, Paris, p.64-78; 79-95. google scholar
  • Mlxo, Rena (1996) “ Oi Ebraioi tis Thessalonikis ”, Kathimerini Gazetesi, Yedi gün eki, s.12-15. Nar, A., (1985) “ Oi sunagvgw tw Yessalonkhw. Ta tragodia maw ”, Thessaloniki . google scholar
  • Nehama, Jos “ Histoire des Israélites de Salonique ”, t.VI, Paris-Thessalonique, 1935-1978. google scholar
  • Nicolay, Nicolas de (1576) “ Les navigations, pérégrinations et voyages faicts en la Turquie… ”, Anvers. google scholar
  • Pasxdhw, Yvmw (1880) “ O Israhltai n t llhnism ”, Khoronika dergisinde yeniden basım (128) 1993 (“ rgano tou Kentriko Israhlitiko Sumboulou thw Elldaw ”). google scholar
  • Parkes, J (1954) “The German Treatment of the Jew ”, Hitler’s Europe, edi.Toynbee, A.-Toynbee,V., Oxford University Press, London , p.279-282. google scholar
  • Poliakov, L. - Sabille, J (1954) “The Jews under the Italian Occupation”, Éditions du Centre, Paris. google scholar
  • Roumpn-Mordexa, S (1978)., “ O ebraikw tpow sth Yessalonkh st geniktera stn Ellda ”, Xronik (10), s.24-31. google scholar
  • Rosenbaum, A (1993) “ Prosecuting Nazi War Criminals ”, Westview, Boulder. google scholar
  • Sbornow, Nkow (1982) “Dioikhtikw, koinvnikw kai oikonomikw ejeljeiw ap t 1430 w t 1821 ”, Makedona: 4000 xrnia llhnikw storaw kai politismo, edi.Ayhnn, Athina, s. 354-385. google scholar
  • Séphiha, Haïm Vidal (1992) “Ladino et Djudezmo”, Salonique (1850-1918). La “ ville des Juifs” et le reveil des Balkans, Autrement, série “Memoires ”, edi.Veinstein, Gilles, Paris, p.79-95. google scholar
  • Séphiha, Haïm Vidal (1977) “ La cité perdue des séfarados ”, Le monde diplomatique, III. google scholar
  • Stauroulkhw, Nkow (1996) “Oi ebraïkw kointhtew ”, Kathimerini Gazetesi, Yedi gün eki, s.6-10. google scholar
  • Tznnh -Gknneroup, Nkow (1996) “ H mousik tvn Ispanoebravn ”, Kathimerini Gazetesi, Yedi gün eki, s.30-31. google scholar
  • Tsousmhw, Gergiow (1975) “Appeirew ioudaïkw egkatastsevw st Boden tw Tourkokrataw ”, Edessaika Khronika 8, s. 4-9. google scholar
  • Fiw, Misl (1996)“Tzolio Kamh: o aposivphmnow zvgrfow kai melethtw thw laïkw maw txnhw ”, Kathimerini Gazetesi, Yedi gün eki, s.32. google scholar
  • Flaiser, Xagken (1996) “ Shoad: h geoktonia tvn Ellhnoebraion ”, Kathimerini Gazetesi, Yedi gün eki, s.24-26. google scholar
  • Xamoudpoulow, A (1935) “ Oi Israhltew thw Yessalonkhw ”, Athina. google scholar
  • Veinstein, Gilles (1992) “ Un paradoxe séculaire, Salonique (1850-1918). La “ ville des Juifs” et le reveil des Balkans”, Autrement, série “ Memoires ”, p.42-63. google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Ozansoy, E. (2017). Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım). Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 27(2), 113-123. https://doi.org/10.26557/iulitera.368767


AMA

Ozansoy E. Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım). Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi. 2017;27(2):113-123. https://doi.org/10.26557/iulitera.368767


ABNT

Ozansoy, E. Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım). Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi, [Publisher Location], v. 27, n. 2, p. 113-123, 2017.


Chicago: Author-Date Style

Ozansoy, Esin,. 2017. “Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım).” Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi 27, no. 2: 113-123. https://doi.org/10.26557/iulitera.368767


Chicago: Humanities Style

Ozansoy, Esin,. “Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım).” Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi 27, no. 2 (Nov. 2024): 113-123. https://doi.org/10.26557/iulitera.368767


Harvard: Australian Style

Ozansoy, E 2017, 'Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım)', Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi, vol. 27, no. 2, pp. 113-123, viewed 23 Nov. 2024, https://doi.org/10.26557/iulitera.368767


Harvard: Author-Date Style

Ozansoy, E. (2017) ‘Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım)’, Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 27(2), pp. 113-123. https://doi.org/10.26557/iulitera.368767 (23 Nov. 2024).


MLA

Ozansoy, Esin,. “Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım).” Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi, vol. 27, no. 2, 2017, pp. 113-123. [Database Container], https://doi.org/10.26557/iulitera.368767


Vancouver

Ozansoy E. Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım). Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi [Internet]. 23 Nov. 2024 [cited 23 Nov. 2024];27(2):113-123. Available from: https://doi.org/10.26557/iulitera.368767 doi: 10.26557/iulitera.368767


ISNAD

Ozansoy, Esin. “Selanik’in İspanya Yahudileri (Yerleşme, Yükseliş, Büyük Yıkım)”. Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi 27/2 (Nov. 2024): 113-123. https://doi.org/10.26557/iulitera.368767



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim10.09.2017
Kabul27.11.2017
Çevrimiçi Yayınlanma01.12.2017

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.