Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/mecmua.2018.76.1.0008   IUP :10.26650/mecmua.2018.76.1.0008    Tam Metin (PDF)

Appraisal Right in Public Joint Stock Companies

Neşe Ölekli

This study reviews Turkish appraisal right, which was recognized for shareholders of publicly held joint stock companies in Turkey by the Capital Markets Law No. 6362 dated 6.12.2012 (“CML”). According to the law, dissenting shareholders can leave a company by selling their shares to the company. The shareholders are required to have attended a general meeting of material transactions as set forth in Article 23 of CML or in the Communique on Common Provisions on Material Transactions and Appraisal Rights (II-23.1). The transactions must be accepted as material by the Capital Markets Board and must be drafted by the opposition in the minutes of the meeting. Under Paragraph 2 of Article 24 of CML, there are additional guidelines in the event that: a shareholder is prevented from attending the general meeting unlawfully; the shareholder is not duly invited to the general meeting; or the agenda of the general meeting is not announced in due course. In such instances, the shareholders can exercise their appraisal rights without attending the meeting or drafting their opposition in the minutes of the meeting. Following an appraisal, the company is obligated to purchase the shares above the average price in the exchange market. For companies with shares not traded in the open market, the price will be determined as fair value by a valuation report. In this study, we review the concept, aim and history of appraisal right. As a condition precedent, we examine the conditions and material transactions that have given rise to the use of appraisal right. We also examine appraisal values and sanctions, which may be imposed due to inconsistencies with the new CML legislation.

DOI :10.26650/mecmua.2018.76.1.0008   IUP :10.26650/mecmua.2018.76.1.0008    Tam Metin (PDF)

Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Ayrılma Hakkı

Neşe Ölekli

Çalışmamız hukukumuzda ilk defa 6.12.2012 tarihli 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda (“SPK”) halka açık anonim ortaklıklardaki pay sahibine tanınan ayrılma hakkı konusunu içermektedir. SPK’nın 23. maddesinde belirtilen önemli nitelikteki işlemlere veya II-23.1 sayılı Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar Ve Ayrılma Hakkı Tebliği’nin 5. maddesinde belirtilen ya da Sermaye Piyasası Kurulu tarafından önemli nitelikteki işlem olarak kabul edilen işlemlere ilişkin genel kurul toplantısına katılıp olumsuz oy kullanan ve muhalefetini toplantı tutanağına işleten pay sahipleri paylarını ortaklığa satarak ortaklıktan ayrılabilirler. Bununla birlikte, SPK’nın 24. maddesinin 2. fıkrasına göre pay sahibinin genel kurul toplantısına katılmasına haksız bir biçimde engel olunması, genel kurul toplantısına usulüne uygun davet yapılmaması veya gündemin usulüne uygun bir biçimde ilan edilmemesi hâllerinde de genel kurul kararına muhalif kalma muhalefetini toplantı tutanağına işletme şartı aranmaksızın ayrılma hakkı kullanılabilir. Ayrılma hakkının kullanılması sonucunda şirket ilgili payı borsadaki ağırlıklı fiyat üzerinden, paylarının borsada işlem görmemesi halinde ise değerleme raporunda belirtilen adil bedel üzerinden satın almak zorundadır. Çalışmamızda ayrılma hakkı kavramı, bu hakkın amacı, tarihçesi, kullanım şartları ve yöntemi ile bu hakkın doğması için bir ön koşul niteliğinde olan önemli nitelikteki işlemler, ayrılma bedeli ve ayrılma hakkı ile önemli nitelikteki işlemlere ilişkin zorunluluklara uyulmaması halinde karşılaşılabilinecek yaptırımlar incelenmiştir.


PDF Görünüm

Referanslar

  • Adıgüzel, Burak; “Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Pay Sahibinin Ayrılma Hakkı”, GÜHFD, 18. C, 2. S, 2014, s. 1-51. google scholar
  • Akın, İrfan; “TTK M.208 Kapsamında Anonim Şirketlerde Azınlığın Ortaklıktan Çıkarılması”, GÜHFD, 17. C, S. 1-2, 2013, s. 1- 19. google scholar
  • Altan, Derin; “Sermaye Piyasasında Pay Sahiplerinin Ayrılma Hakkı ve Önemli Nitelikteki İşlemler”, Banka ve Finans Hukuku Dergisi, 3. C, 11. S, 2014, s. 117-161. google scholar
  • Altan, Derin; Acar, Nil; “Yeni Bir Alternatif Yatırım Aracı: Birleşme Amaçlı Ortaklıklar”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 16. C, 1. S, 2014, s. 251-268. google scholar
  • Bayless, Manning; “The Shareholders’s Appraisal Remedy: An Essay for Frank Coker”, The Yale Law Journal, 72. C, 2. S, 1962, s. 223-265. google scholar
  • Bektaş, İbrahim; “Halka Açık Anonim Ortaklıkların Önemli Nitelikteki İşlemleri Nedeniyle Doğan Ayrılma Hakkı ve Pay Alım Teklifi Zorunluluğu”, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü 60. Yıl Armağanı, Ankara, Bankacılık Enstitüsü Yayınları, 2015, s.751-825. google scholar
  • Biçer, Levent; Hamamcıoğlu, Esra; “Anonim Ortaklıklarda Genel Kurulun Devredilemez Yetkileri Kapsamında Önemli Miktarda Şirket Varlığının Toptan Satışı ve Uygulama Alanı”, KHÜHFD, 1. C, 1. S, 2013. S. 34- 51. google scholar
  • Bilgi, Mehmet Emin; “Anonim Şirketin Sona Ermesi ve Tasfiyesi”, EÜHFD, 16. C, 3-4. S, 2012, s. 261-294. google scholar
  • Bilgili, Fatih; Demirkapı, Ertan; Şirketler Hukuku, 9. Bs, Bursa, Dora Yayımevi, 2013. google scholar
  • Coştan, Hülya; Anonim Ortaklıklarda Bölünme, Turhan Kitabevi, Ankara, 2004. google scholar
  • Çeker, Mustafa; “Ticaret Şirketlerinin Genel Hükümleri ve Yeniden Yapılandırılmaları”, EÜHFD, s. 99-120. google scholar
  • Çeker, Mustafa; “Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Pay Sahiplerinin Şirketten Çıkma Hakkı”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 23. C, 1. S, 2005, s.61-73. google scholar
  • Çetin, Nusret; Töremiş, Hatice Ebru; Cantimur, Zeynep; Sermaye Piyasası Kanunu’nun Sistematik Analizi, Ankara, Yetkin Yayınları, 2014. google scholar
  • Kanda, Hideki; Levmore, Saul; “The Appraisal Remedy and the Goals of Corporate Law”, University of California Los Angeles Law Review, 32. C, 1985, s. 429-473. google scholar
  • Kraakman Reinier; Armour, John; Davies, Paul; Enriques, Luca; Hansmann, Henry; Hertig, Gerard; Hopt, Klaus; Kanda, Hideki; Rock, Edward; The Anatomy of Corporate Law, 2. bs., New York, Oxford University Press, 2009. google scholar
  • Levy, J. Irving; “Rights of Dissenting Shareholders to Appraisal and Payment”, Cornell Law Review, 420. C, 1930, s. 420-444. google scholar
  • Manavgat, Çağlar; Halka Açık Anonim Ortaklıklar ve Halka Arz, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2016. (İlgili eser makalede “Halka Açık Anonim Ortaklıklar” şeklinde kısaltılmıştır.) google scholar
  • Manavgat, Çağlar; “Türk Ticaret Kanunu Hükümlerinin Halka Açık Anonim Ortaklıklara Uygulanması Ve Sınırları”, İÜHFM, 71. C, 2. S, 2013, s. 287-298. google scholar
  • Manavgat, Çağlar; “Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Çıkarma Ve Satma Hakkı- Sermaye Piyasası Hukukunda Yeni Yaklaşımlar”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 1. C, 2. S, 2015, s. 93-106. google scholar
  • Memiş, Tekin; Turan, Gökçen; Sermaye Piyasası Hukuku, 2.bs., Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2016. google scholar
  • Oğuzman, Kemal; Barlas, Nami; Medeni Hukuk, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2015. google scholar
  • Okutan Nilsson, Gül; Sermaye Piyasası Hukukunda Birleşme Amaçlı Ortaklık, Onİki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016. Özdamar, Mehmet; “Anonim Ortaklığın Sahip Olduğu Malvarlığının Yönetim Kurulu Tarafından Topluca Devredilmesi”, SÜHFD, 14.c, 2.s, 2006, s. 99-118. google scholar
  • Özdoğan, Ayşegül; “Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Pay Sahibinin Ortaklıktan Ayrılma Hakkı”, Cumhuriyetin 80. Yılına Armağan, 2.C, Ankara, Sermaye Piyasası Kurulu, 2004, s. 691-764. google scholar
  • Paslı, Ali; Anonim Ortaklığın Devralınması, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2009. google scholar
  • Pulaşlı, Hasan; “Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Şirkette İmtiyazlı Paylar”, (Çevrimiçi) http:// www.kazanci.com/kho2/hebb/files/dsp.php?fn=makale-hasanpulasli-1.htm&kw=imtiyaz#fm, 5 Ocak 2017. google scholar
  • Sönmez, Yusuf; Anonim Ortaklıklarda Pay Sahibinin Ortaklıktan Ayrılma Hakkı, İstanbul, BetaYayıncılık, 2009. google scholar
  • Tekinalp, Ünal; Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 3. Bs., İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2013. google scholar
  • Uzunallı, Sevilay; Anonim Şirkette İşletme Konusu, Ankara, Adalet Yayınevi, 2013. google scholar
  • Yanlı, Veliye; “Halka Açık Şirketlerde Önemli Nitelikteki İşlemler”, İÜHFD, 6. C, 2. S, 2015, s. 459- 472. google scholar
  • Yeşiltepe, Salih Önder; Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Çıkarma ve Satma Hakları, 2. Bs., Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2015. google scholar
  • Wertheimer, Barry M.; “The Shareholders’ Appraisal Remedy And How Courts Determine Fair Value”, Duke Law Journal, 47. C, 4. S, 1998, s. 613-712. google scholar
  • Kurul’un 15.05.2013 tarihli, 2013/16 sayılı Haftalık Bülteni: http://www.spk.gov.tr/apps/haftalikbulten/displaybulten.aspx?yil=2013&sayi=16&submenuheader=null, (Çevrimiçi), 9 Ocak 2017. google scholar
  • Kurul’un 26.03.2013 tarihli, 2013/10 sayılı Haftalık Bülteni: http://www.spk.gov.tr/apps/haftalikbulten/displaybulten.aspx?yil=2013&sayi=10, (Çevrimiçi), 21 Ocak 2016, s. 6. google scholar
  • Kurul’un 10.09.2014 tarihli 2014/26 sayılı Haftalık Bülteni: http://www.spk.gov.tr/apps/haftalikbulten/displaybulten.aspxyil=2014&sayi=26&submenuheader=null, (Çevrimiçi), 22 Ocak 2016, s. 3. google scholar
  • Kurul’un bir davaya ilişkin olarak aldığı 18.05.2015 ve 1179 sayılı ve 21.10.2015 ve 11462 sayılı Kararları ve Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne sunulan 11.05.2016 tarihli Ek Bilirkişi Raporu: https://www.kap.org.tr/tr/Bildirim/536241, (Çevrimiçi), 10 Ocak 2017. google scholar
  • SPK Gerekçesi: https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss337.pdf google scholar
  • Türkiye Muhasebe Standartları 24 İlişkili Taraf Açıklamaları: http://www.kgk.gov.tr/contents/files/TFRS_2016/TMS/TMS24.pdf google scholar
  • Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2003/3498 E., 2003/10556 K., 7.11.2003 tarihli Kararı ( Kazancı İçtihat Bankası) google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Ölekli, N. (2018). Appraisal Right in Public Joint Stock Companies. İstanbul Hukuk Mecmuası, 76(1), 221-256. https://doi.org/10.26650/mecmua.2018.76.1.0008


AMA

Ölekli N. Appraisal Right in Public Joint Stock Companies. İstanbul Hukuk Mecmuası. 2018;76(1):221-256. https://doi.org/10.26650/mecmua.2018.76.1.0008


ABNT

Ölekli, N. Appraisal Right in Public Joint Stock Companies. İstanbul Hukuk Mecmuası, [Publisher Location], v. 76, n. 1, p. 221-256, 2018.


Chicago: Author-Date Style

Ölekli, Neşe,. 2018. “Appraisal Right in Public Joint Stock Companies.” İstanbul Hukuk Mecmuası 76, no. 1: 221-256. https://doi.org/10.26650/mecmua.2018.76.1.0008


Chicago: Humanities Style

Ölekli, Neşe,. Appraisal Right in Public Joint Stock Companies.” İstanbul Hukuk Mecmuası 76, no. 1 (Aug. 2025): 221-256. https://doi.org/10.26650/mecmua.2018.76.1.0008


Harvard: Australian Style

Ölekli, N 2018, 'Appraisal Right in Public Joint Stock Companies', İstanbul Hukuk Mecmuası, vol. 76, no. 1, pp. 221-256, viewed 15 Aug. 2025, https://doi.org/10.26650/mecmua.2018.76.1.0008


Harvard: Author-Date Style

Ölekli, N. (2018) ‘Appraisal Right in Public Joint Stock Companies’, İstanbul Hukuk Mecmuası, 76(1), pp. 221-256. https://doi.org/10.26650/mecmua.2018.76.1.0008 (15 Aug. 2025).


MLA

Ölekli, Neşe,. Appraisal Right in Public Joint Stock Companies.” İstanbul Hukuk Mecmuası, vol. 76, no. 1, 2018, pp. 221-256. [Database Container], https://doi.org/10.26650/mecmua.2018.76.1.0008


Vancouver

Ölekli N. Appraisal Right in Public Joint Stock Companies. İstanbul Hukuk Mecmuası [Internet]. 15 Aug. 2025 [cited 15 Aug. 2025];76(1):221-256. Available from: https://doi.org/10.26650/mecmua.2018.76.1.0008 doi: 10.26650/mecmua.2018.76.1.0008


ISNAD

Ölekli, Neşe. Appraisal Right in Public Joint Stock Companies”. İstanbul Hukuk Mecmuası 76/1 (Aug. 2025): 221-256. https://doi.org/10.26650/mecmua.2018.76.1.0008



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim08.05.2017
Kabul19.01.2018

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ



İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.