Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences

GÖNDERBİLGİ
EnglishTürkçe

Araştırma Makalesi


DOI :10.26650/CONNECTIST2022-1130969   IUP :10.26650/CONNECTIST2022-1130969    Tam Metin (PDF)

Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı

Tuba Sütlüoğlu, Emre Gökalp

Dijital eşitsizlikler sorununa odaklanılan bu çalışmada, yeni medyaya sahip olma durumunun ve onları kullanma becerilerinin yaş, toplumsal cinsiyet ve sosyo-ekonomik statüden nasıl etkilendiği Eskişehir’de yaşayan yoksul bireyler örneğinde incelenmiştir. 415 anket ve 39 yarı-yapılandırılmış görüşmeye dayanan karma desenli bu araştırma, insanların çoğunluğunun yoksulluk yaşa dığı Emek, Gündoğdu ve Sevinç mahallelerinde gerçekleştirilmiştir. Nicel yöntem, dijital eşitsizliğe ilişkin araştırmalarda, sorunun erişim ve sahiplik boyutunun ortaya konulabilmesi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada, nitel veriler ile nicel verilerin çizdiği genel çerçeve tamamlanmaya ve toplumsal eşitsizliklerin çevrimiçi davranışlara nasıl yansıdığı yoksullar örnekleminde ortaya konulmaya çalışılmıştır. Dolayısıyla, Türkiye’deki dijital eşitsizlikler alanyazınına hem yöntemsel açıdan hem de örneklem alanı itibarıyla katkı sağlanması amaçlanmıştır. Araştırma sonuçları, ikinci düzey ve üçüncü düzey dijital eşitsizliklerin hem çevrimdışı yaşamdaki eşitsizliklerden beslendiğini hem de onları beslediğini göstermektedir. Yeni medya, düşük eğitim düzeyi ve ekonomik kısıtlılıkların ördüğü duvarların aşılabilmesi noktasında önemli bir işlev görmektedir. Buna karşın sosyo-ekonomik statü, yeni medyaya yönelik düşünceleri; onları kullanma becerileri ve pratiklerini; onları kullanmakla kazanılan faydaların niteliğini etkilemektedir. Eğitim hayatının çok erken yaşta terk edildiği, genç yaşta evliliğin yaygın olduğu ve yoksulluğun hâkim olduğu bu örneklemde, dijital eşitsizliklerin toplumsal kökenle ilişkisi net bir şekilde kendini göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler: Dijital eşitsizlikler, yeni medya, sosyo-ekonomik statü, yoksulluk, Türkiye
DOI :10.26650/CONNECTIST2022-1130969   IUP :10.26650/CONNECTIST2022-1130969    Tam Metin (PDF)

From social to digital inequalities: The use of new media by the poor in Eskişehir, Turkey

Tuba Sütlüoğlu, Emre Gökalp

This study focuses on the problem of digital inequalities and examines how having new media and the ability to use it are affected by age, gender, and socio-economic status over a sample of individuals living in Eskişehir where high levels of social deprivation can be found. This mixed-design study, based its data 415 questionnaires and 39 semi-structured interviews and was conducted in Eskişehir’s Emek, Gündoğdu, and Sevinç neighborhoods, where most residents experience poverty. Quantitative methods are highly important in terms of revealing the accessibility and ownership aspects of the issue in studies on digital inequality. The study will attempt to use qualitative data to complete the general framework drawn by the quantitative data and present how social inequalities are reflect in online attitudes within the sample of the poor. Thus, the study aims to contribute to the literature on digital inequalities both in terms of methodology and sample. The results of the study show that second-level and third-level digital inequalities are both feed by inequalities in offline life and also feed them. New media play an important role in overcoming the walls built by low educational levels and economic constraints. On the other hand, socio-economic status affects thoughts about digital media, the skills and practices of using them, and the quality of the benefits gained by using them. This sample includes people who abandoned education at a very early age, and in this sample, marriage at a young age is common and poverty prevails, with an evident relationship existing between digital inequalities and social origin. 

Anahtar Kelimeler: Digital inequalities, new media, socio-economic status, poverty, Turkey

PDF Görünüm

Referanslar

  • Arun, Ö. (2014). İnce zevkler - olağan beğeniler: Çağdaş Türkiye’de kültürel eşitsizliğin yansımaları. Cogito, 76, 167-191. google scholar
  • Arun, Ö., Ersözlü, M. & Koçak, A. (2017). Televizyon alanında yaşlı ev kadınlarının kültürel tüketim pratikleri. Selçuk İletişim, 10 (1), 387-398. google scholar
  • Arun, Ö., & Elmas, Ç. (2020). Türkiye’de dijital eşitsizliğin toplumsal kökenleri. In M. Fiğan & Y. Dede Özdemir (Eds.), Dijital kültür, dijital eşitsizlikler ve yaşlanma (pp. 115-138). Ankara: Alternatif Bilişim Derneği Yayınları. Retrieved December, 3, 2021, fromhttps://ekitap.alternatifbilisim.org/pdf/dijital_kultur_dijital_esitsizlikler_ve_yaslanma.pdf google scholar
  • Bal, S. (2015). Altındağ’daki kent yoksulu gençlerin gündelik yaşamlarında medya tüketimi. [Unpublished master’s thesis]. University of Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp google scholar
  • Banerjee, A. & Duflo, E. (2011, April 25). More than one billion people are hungry in the World: But what if the experts are wrong? Foreign Policy. Retrieved March 4, 2022, from https://foreignpolicy.com/2011/04/25/ more-than-1-billion-people-are-hungry-in-the-world/ google scholar
  • Binark, M., Arun, Ö., Özsoy, D., Kandemir, B., & Şahinkaya, G., (2021). Covid-19 sürecinde yaşlıların medya repertuvarı ve enformasyon gereksinimi. Strata, 6, 147-165. google scholar
  • Bourdieu, P. (1977). Outline of a theory of practice. Cambridge University Press. google scholar
  • Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste (R. Nice, Trans.). Harvard University Press. google scholar
  • Bourdieu, P. (1997). Toplumbilim sorunları (I. Ergüden, Trans.). Kesit Yayıncılık. google scholar
  • Bourdieu, P. (1998). Practical reason: On the theory of action. (R. Johnson, Trans.). Stanford University Press. google scholar
  • Calderón Gómez, D. (2020). The third digital divide and Bourdieu: Bidirectional conversion of economic, cultural, and social capital to (and from) digital capital among young people in Madrid. New Media & Society, 1-20. https://doi.org/10.1177/1461444820933252 google scholar
  • Central Bank of the Republic of Turkey. (2018). Gösterge niteliğindeki merkez bankası kurları. Retrieved September, 1, 2018 from https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/ Istatistikler/Doviz+Kurlari/Gosterge+Niteligindeki+Merkez+Bankasi+Kurlarii/ google scholar
  • Collins, P. H. & Bilge, S. (2016). Intersectionality. Polity Press. google scholar
  • Cotten, S. R., Davison, E., Shank, D. & Ward, B. (2014). Gradations of disappearing digital divides among racially diverse middle school students. In Communication and Information Technologies Annual Doing and Being Digital: Mediated Childhoods (Studies in Media and Communication, Vol. 8, pp. 25-54). Emerald Group Publishing Limited, Bingley. https://doi.org/10.1108/S2050-206020140000008017 google scholar
  • DiMaggio, P., & Hargittai, E. (2001). From the ‘digital divide’ to ‘digital inequality’: Studying Internet use as penetration increases. Princeton: Center for Arts and Cultural Policy Studies, Woodrow Wilson School, Princeton University, 1-23. Retrieved December, 03, 2021 from https://culturalpolicy.princeton.edu/sites/ culturalpolicy/files/wp15_dimaggio_hargittai.pdf google scholar
  • DiMaggio, P., Hargittai, E., Celeste, C., & Shafer, S. (2004). Digital inequality: From unequal access to differentiated use. In K. Neckerman (Ed.), Social Inequality (pp. 355-400). New York: Russell Sage Foundation. Retrieved December, 03, 2021 from http://www.webuse.org/pdf/DiMaggioEtAl-DigitalInequality2004.pdf google scholar
  • Ergur, A., Yücel, H., Meissonnier, J., Pérouse, J.F., & Doğuş, S. (2009). Kentsel çevre bölgelerindeki gençlerin kimlik araçları olarak mekânla ilişkilenme, boş zaman değerlendirme ve teknoloji kullanımı (Project No. 106K223) TÜBİTAK Project. İstanbul. google scholar
  • Ergül, H., Gökalp, E., & Cangöz, İ. (2012). Medya ne ki... Her şey yalan! Kent yoksullarının gündelik yaşamında medya. İletişim Yayınları. google scholar
  • García-Mora, F. & Mora-Rivera, J. (2021). Exploring the impacts of Internet access on poverty: A regional analysis of rural Mexico. New Media & Society, OnlineFirst, https://doi.org/10.1177%2F14614448211000650 google scholar
  • Gencel Bek, M. & Aygün, E. (2014). Eşitsizlik ve kimlik ekseninde gençler ve yeni medya. In M. Gencel Bek (Ed.), Medya, Çocukluk ve Gençlik (133-163). Ankara Üniversitesi Basımevi. google scholar
  • Gökaliler, E. & Saatçioğlu, E. (2020). Sosyal büyük veri ekseninde kişisel gizlilik sorunsalı: Türkiye’de eğitimli ve kentli sosyal ağ kullanıcılarının gizlilik sorunlarına yaklaşımları. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 58, 133-167. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2020-0085 google scholar
  • Halford, S. & Savage M. (2010). Reconceptualizing digital social inequality. Information, Communication & Society, 13(7), 937-955. https://doi.org/10.1080/1369118X.2010.499956 google scholar
  • Hargittai, E. (2002). Second-level digital divide: Differences in people’s online skills. First Monday, 7(4). https:// journals.uic.edu/ojs/index.php/fm/article/view/942/864 google scholar
  • Hargittai, E., and G. Walejko. (2008). The participation divide: Content creation and sharing in the digital age. Information, Communication & Society, 11(2), 239-256. doi:10.1080/13691180801946150. google scholar
  • Hoffman, D. L., Novak, T. P. & Schlosser, A. E. (2000). The evolution of the digital divide: How gaps in internet access may impact electronic commerce. Journal of Computer-Mediated Communication, 5(3), 1-55. https://doi.org/10.1111/j.1083-6101.2000.tb00341.x google scholar
  • Internet World Stats. (2021). World internet usage and population statistics. Retrieved March, 09, 2022 from https://www.internetworldstats.com/stats.htm google scholar
  • Jackson, L. A., Barbatsis, G., von Eye, A., Biocca, F., Zhao, Y., & Fitzgerald, H. (2003). Internet use in low-income families: Implications for the digital divide. It&Society, 1(5), 141-165. google scholar
  • Jensen, R. (2007) The digital provide: Information (technology), market performance, and welfare in the south Indian fisheries sector. The Quarterly Journal of Economics, 122(3), 879-924. https://doi.org/10.1162/qjec.122.3.879 google scholar
  • Jourdain, A. & Naulin, S. (2016). Pierre Bourdieu’nün kuramı ve sosyolojik kullanımları (Ö. Elitez, Trans.). İletişim Yayınları. google scholar
  • Jung, J.Y., Linchuan, Q. & Kim, Y-C., (2001). Internet connectedness and inequality: Beyond the “divide”. Communication Research, 28, 507-535. doi: 10.1177/009365001028004006. google scholar
  • Kim, J., Lee, H. Y., Christensen, M. C. & Merighi, J. R., (2016). Technology access and use, and their associations with social engagement among older adults: Do women and men differ? Journals of Gerontology: Social Sciences, (72)5, 836-845. doi: 10.1093/geronb/gbw123 google scholar
  • Küçük, O., & Koçak, M. C. (2019). İleri yaş grubu kişilerin internet kullanım alışkanlıkları: Trabzon örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(65), 1162-1168. google scholar
  • Narin, B. (2021). Narin, B. (2021). Kalkınma teorisi adlı peri masalından dijital eşitsizliklere: erişimde, becerilerde ve performansta uçurum. Doğu-Batı: Akıl Tutulması Çağı-II, 99-111. google scholar
  • Negreiro, M. (2015, December). Bridging the digital divide in the EU (briefing). Brussels: European Parliamentary Research Service. Retrieved February, 9, 2022, from https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/ BRIE/2015/573884/EPRS_BRI(2015)573884_EN.pdf google scholar
  • North, S., Snyder, I ve Bulfin, S. (2008). Digital tastes: Social class and young people’s technology use. Information, Communication & Society, 11 (7), 895-911. google scholar
  • Ofcom, (2021). Children and parents: Media use and attitudes report. (Published 28 April 2021). Retrieved February, 10, 2022, from https://www.ofcom.org.uk/__data/assets/pdf_file/0025/217825/children-and-parents-media-use-and-attitudes-report-2020-21.pdf google scholar
  • Özsoy, D. (2020). Dijital bölünme düzeylerine dair literatür analizi. In M. Fiğan & Y. Dede Özdemir (Eds.). Dijital kültür, dijital eşitsizlikler ve yaşlanma (pp. 11-24). Ankara: Alternatif Bilişim Derneği Yayınları. Retrieved from https://ekitap.alternatifbilisim.org/pdf/dijital_kultur_dijital_esitsizlikler_ve_yaslanma.pdf google scholar
  • Özsoy, D., Akbulut, E., Atılgan, S. S. & Muschert G. W. (2020) Determinants of digital skills in Northeast Anatolia, Turkey. Journal of Multicultural Discourses, 15(2), 148-164. doi: 10.1080/17447143.2020.1797053 google scholar
  • Perrin, A. & Atske, S. (2021, April 2). 7% of Americans don’t use the internet. Who are they? Pew Research Center. Retrieved January, 3, 2022, from https://pewrsr.ch/2GrhLUj google scholar
  • Ragnedda, M. & Muschert, G. W. (2015). Max Weber and digital divide studies. International Journal of Communication, 9, 2757-2762. https://ijoc.org/index.php/ijoc/article/view/4424/1452 google scholar
  • Ragnedda, M. (2018). Conceptualizing digital capital. Telematics and Informatics, 35(8), 2366-2375. doi: 10.1016/j.tele.2018.10.006 google scholar
  • Ragnedda, M., Ruiu, M. L., & Addeo, F. (2020). Measuring digital capital: an empirical investigation. New Media & Society, 22(5), 793-816. https://doi.org/10.1177/1461444819869604 google scholar
  • Selwyn, N. (2004). Reconsidering political and popular understandings of the digital divide. New Media & Society, 6(3), 341-362. https://doi.org/10.1177/1461444804042519 google scholar
  • Swartz, D. (2015). Kültür ve iktidar: Pierre Bourdieu’nün Sosyolojisi (E. Gen, Trans). İletişim Yayınları. google scholar
  • Tiwari, M. (2008). ICTs and poverty reduction: User perspective study of rural Madhya Pradesh, India. European Journal of Development Research, 20(3), 448-461. http://dx.doi.org/10.1080/09578810802245600 google scholar
  • Tondeur, J., Sinnaeve, I., van Houtte, M., & van Braak, J. (2010). ICT as cultural capital: The relationship between socioeconomic status and the computer-use profile of young people. New media & society, 13(1), 151-168. doi: 10.1177%2F1461444810369245 google scholar
  • Turkish Statistical Institute [TURKSTAT]. (2018, August). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. Retrieved September, 21, 2021, from https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2018-27819. google scholar
  • Turkish Statistical Institute [TURKSTAT]. (2021, August). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. Retrieved September, 21, 2021, from https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437 google scholar
  • van Deursen, A. J., & van Dijk, J. A. (2015). Internet skill levels increase, but gaps widen: A longitudinal crosssectional analysis (2010-2013) among the Dutch population. Information, Communication & Society, 18(7), 782-797. doi: 10.1080/1369118X.2014.994544 google scholar
  • van Deursen, A. & J., Helsper, E. J. (2015). Third-level digital divide: Who benefits most from being online?. Communication and Information Technologies Annual: Digital Distinctions and Inequalities Studies in Media and Communications, 10, 29-53. doi: 10.1108/S2050-206020150000010002 google scholar
  • van Deursen, A. J., Helsper, E. J., Eynon, R. & van Dijk, Jan A.G.M. (2017). The compoundness and sequentiality of digital inequality. International Journal of Communication, 11, 452-473. https://ijoc.org/index.php/ijoc/ article/view/5739/1911 google scholar
  • van Dijk, J. (2006). Digital divide research, achievements and shortcomings. Poetics, 34, 221-235. doi: 10.1016/j. poetic.2006.05.004 google scholar
  • Vogels, E. A., (2021, June 22). Digital divide persists even as lower-income Americans make gains in tech adoption. Pew Research Center. Retrieved January, 3, 2022, from https://pewrsr.ch/2vK1HIo google scholar
  • Weber, M. (1998). Sosyoloji yazıları (T. Parla, Trans.). İletişim Yayınları. google scholar
  • Witte, J., & Mannon, S. (2010). The internet and social inequalities. Routlege. google scholar
  • Wong, Y. C., Ho, K. M., Chen, H., Gu, D., Zeng, Q. (2015). Digital divide challenges of children in low-income families: The case of Shanghai, Journal of Technology in Human Services, 33(1), 53-71, doi: 10.1080/15228835.2014.998576 google scholar
  • Yıldırım, A. F., & Yazgan, Ç. Ü. (2022). Saldırganlığın dijital ortamda yeniden üretimi: Üniversite öğrencilerinin saldırganlık ve siber zorbalık/mağduriyeti deneyimlerinin incelenmesi. TRT Akademi, 7(15), 648-675. https:// doi.org/10.37679/trta.1110739 google scholar
  • Zillien, N., & Hargittai, E. (2009). Digital distinctions: Status-specific types of internet usages. Social Science Quarterly, 90(2), 274-291. doi: 10.1111/j.1540-6237.2009.00617.x .1111/j.1540-6237.2009.00617.x google scholar

Atıflar

Biçimlendirilmiş bir atıfı kopyalayıp yapıştırın veya seçtiğiniz biçimde dışa aktarmak için seçeneklerden birini kullanın


DIŞA AKTAR



APA

Sütlüoğlu, T., & Gökalp, E. (2022). Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 0(63), 151-178. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2022-1130969


AMA

Sütlüoğlu T, Gökalp E. Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences. 2022;0(63):151-178. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2022-1130969


ABNT

Sütlüoğlu, T.; Gökalp, E. Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, [Publisher Location], v. 0, n. 63, p. 151-178, 2022.


Chicago: Author-Date Style

Sütlüoğlu, Tuba, and Emre Gökalp. 2022. “Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı.” Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences 0, no. 63: 151-178. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2022-1130969


Chicago: Humanities Style

Sütlüoğlu, Tuba, and Emre Gökalp. “Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı.” Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences 0, no. 63 (Apr. 2024): 151-178. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2022-1130969


Harvard: Australian Style

Sütlüoğlu, T & Gökalp, E 2022, 'Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı', Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, vol. 0, no. 63, pp. 151-178, viewed 23 Apr. 2024, https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2022-1130969


Harvard: Author-Date Style

Sütlüoğlu, T. and Gökalp, E. (2022) ‘Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı’, Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 0(63), pp. 151-178. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2022-1130969 (23 Apr. 2024).


MLA

Sütlüoğlu, Tuba, and Emre Gökalp. “Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı.” Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, vol. 0, no. 63, 2022, pp. 151-178. [Database Container], https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2022-1130969


Vancouver

Sütlüoğlu T, Gökalp E. Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences [Internet]. 23 Apr. 2024 [cited 23 Apr. 2024];0(63):151-178. Available from: https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2022-1130969 doi: 10.26650/CONNECTIST2022-1130969


ISNAD

Sütlüoğlu, Tuba - Gökalp, Emre. “Toplumsal eşitsizliklerden dijital eşitsizliklere: Eskişehir, Türkiye’deki yoksulların yeni medya kullanımı”. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences 0/63 (Apr. 2024): 151-178. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2022-1130969



ZAMAN ÇİZELGESİ


Gönderim14.06.2022
Kabul02.11.2022
Çevrimiçi Yayınlanma30.12.2022

LİSANS


Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)

This license lets others remix, tweak, and build upon your work non-commercially, and although their new works must also acknowledge you and be non-commercial, they don’t have to license their derivative works on the same terms.


PAYLAŞ




İstanbul Üniversitesi Yayınları, uluslararası yayıncılık standartları ve etiğine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel dergi ve kitapların yayınlanmasıyla giderek artan bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. İstanbul Üniversitesi Yayınları açık erişimli, ticari olmayan, bilimsel yayıncılığı takip etmektedir.